Trong khi cuộc khủng hoảng năng lượng vẫn chưa lắng dịu, vụ bê bối tham nhũng gây rúng động Nghị viện châu Âu (EP) có nguy cơ ảnh hưởng tiêu cực đến các mối quan hệ hợp tác giữa Liên minh châu Âu (EU) và nhà xuất khẩu dầu mỏ hàng đầu thế giới Qatar.
Nghị viện châu Âu đang rung chuyển bởi vụ bê bối tham nhũng của Phó chủ tịch EP thuộc đảng Xã hội và Dân chủ Hy Lạp (Pasok) Eva Kaili. Bà Kaili đã bị cảnh sát bắt giữ. Là cựu dẫn chương trình tin tức nổi tiếng ở Hy Lạp và cũng là một trong những nữ nghị sĩ quyến rũ của Brussels, bà Kaili từng được biết đến là một trong những người ủng hộ Qatar mạnh mẽ nhất.
Giờ đây, các nhà điều tra Bỉ đang xem xét cáo buộc Qatar và Maroc đã tìm cách gửi “số tiền đáng kể” và “quà tặng quan trọng” cho các quan chức “có vị trí chính trị hoặc chiến lược quan trọng” tại EP để gây ảnh hưởng đến các quyết định của cơ quan này.
Chưa rõ bà Kaili có liên quan thế nào đến vụ việc trên, nhưng các nhân viên điều tra đã tịch thu tổng cộng 1,5 triệu euro tiền mặt trong các cuộc khám xét một số nơi liên quan đến bà Kaili và những người khác bị bắt. Đảng Pasok đã khai trừ bà Kaili vì bị điều tra tham nhũng.
Vụ bê bối gây chấn động EP diễn ra sau những chỉ trích kéo dài ở EU về việc Qatar đăng cai tổ chức giải đấu bóng đá lớn nhất hành tinh World Cup 2022. Vụ bê bối cũng dẫn đến việc Qatar bị đình chỉ quyền tiếp cận EP.
Chính phủ Qatar đã phủ nhận mọi cáo buộc liên quan, cho rằng họ bị phân biệt đối xử và nhấn mạnh Qatar không phải là bên duy nhất có tên trong cuộc điều tra. Nhà chức trách Qatar nhấn mạnh: “Bất kỳ mối liên quan nào của Chính phủ Qatar với những tuyên bố trên cũng đều là vô căn cứ và sai lệch nghiêm trọng”.
Theo trang Financial Times, nhà ngoại giao cấp cao của Qatar cảnh báo rằng việc EU xử lý vụ bê bối tham nhũng gây rúng động EP có nguy cơ “ảnh hưởng tiêu cực” đến vấn đề hợp tác an ninh và các cuộc thảo luận về an ninh năng lượng toàn cầu giữa khối này với quốc gia vùng Vịnh giàu khí đốt.
Ông Cinzia Bianco, nhà nghiên cứu về châu Âu và vùng Vịnh tại Hội đồng Quan hệ Đối ngoại châu Âu (ECFR), cũng nhận định vụ bê bối có thể có tác động trì hoãn mọi động thái hướng tới quan hệ đối tác năng lượng trong tương lai giữa EU và Qatar.
Tuy nhiên, nhà ngoại giao nắm rõ vấn đề này khẳng định Qatar sẽ không đe doạ cắt nguồn cung khí tự nhiên hoá lỏng (LNG) cho châu Âu, hay chính trị hoá hoạt động xuất khẩu khí đốt.
Vị quan chức Qatar bình luận quyết định áp đặt hạn chế không công bằng trước khi quy trình pháp lý kết thúc sẽ gây cản trở việc đối thoại và hợp tác giữa EU và Qatar, ảnh hưởng tiêu cực đến vấn đề hợp tác an ninh khu vực, cũng như các cuộc thảo luận đang diễn ra quanh vấn đề tình trạng thiếu hụt năng lượng và an ninh năng lượng toàn cầu.
“Qatar có mối quan hệ bền chặt và lâu dài với nhiều quốc gia trong EU và chúng tôi bày tỏ lòng biết ơn tới những người đã thể hiện cam kết của họ đối với các mối quan hệ này trong làn sóng tấn công hiện nay nhằm vào đất nước chúng tôi”, nhà ngoại giao quốc gia Vùng Vịnh nói thêm.
Theo nguồn thạo tin, các quan chức ở Doha cũng đang chuẩn bị xem xét lại các mối quan hệ với các quốc gia châu Âu, sau khi hàng loạt các phương tiện truyền thông đưa tin tiêu cực và những tuyên bố chỉ trích từ một số chính trị gia.
Qatar là nhà xuất khẩu LNG lớn nhất thế giới và đã tìm cách xây dựng danh tiếng là nhà cung cấp ổn định và đáng tin cậy. Các quan chức Qatar khẳng định quốc gia này chưa từng lạm dụng vai trò then chốt của mình trên thị trường khí đốt toàn cầu để đạt được lợi ích về mặt ngoại giao.
Một trong những minh chứng rõ ràng nhất là khi hứng chịu lệnh cấm vận kinh tế gây thiệt hại nặng nề bởi bộ tứ nước láng giềng, bao gồm cả Abu Dhabi, Doha đã không làm gián đoạn nguồn cung cấp khí đốt của nước này cho Các Tiểu vương quốc Arab Thống nhất.
Hơn nữa, vị thế của Qatar trên thị trường khí đốt toàn cầu đã tăng lên sau cuộc khủng hoảng năng lượng do xung đột Nga – Ukraine. Khi đó, các chính phủ châu Âu đã tìm đến quốc gia này để tìm kiếm giải pháp thay thế cho năng lượng Nga.