Luật Bảo hiểm y tế năm 2024 có hiệu lực từ ngày 1-7, đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc mở rộng và hoàn thiện chính sách bảo hiểm y tế, mang lại nhiều lợi ích tích cực cho người tham gia. Một trong những điểm nổi bật của Luật là việc bổ sung thêm các trường hợp người tham gia bảo hiểm y tế (BHYT) có thể được hoàn trả tiền đã đóng. Điều này thể hiện sự quan tâm và tinh thần nhân đạo của chính sách, giúp đảm bảo quyền lợi cho người tham gia trong các trường hợp cụ thể.
Các trường hợp được hoàn trả tiền đã đóng BHYT được quy định rõ ràng tại Điều 20 Văn bản hợp nhất số 2525/VBHN-BHXH của Bảo hiểm xã hội (BHXH) Việt Nam. Cụ thể, có 4 trường hợp mà người tham gia BHYT có thể được hoàn trả khoản tiền đã đóng. Thứ nhất, khi người tham gia được cấp thẻ BHYT theo nhóm mới, dẫn đến việc phải báo giảm giá trị thẻ BHYT đã cấp trước đó. Chẳng hạn, một cá nhân đang tham gia BHYT hộ gia đình, sau đó có việc làm tại một doanh nghiệp và được công ty đóng BHYT. Trong trường hợp này, thẻ BHYT hộ gia đình sẽ bị giảm giá trị vì thẻ mới có mức ưu tiên cao hơn. Người dân sẽ được hoàn lại số tiền đã đóng tương ứng với thời gian chưa sử dụng.
Thứ hai, khi Nhà nước điều chỉnh tăng mức hỗ trợ đóng BHYT, những người thuộc nhóm được hưởng mức hỗ trợ cao hơn sẽ được hoàn trả phần chênh lệch so với khoản tiền đã đóng trước đó. Điều này áp dụng nếu chính sách mới có hiệu lực mà mức hỗ trợ cao hơn mức người dân đã tự chi trả. Việc này giúp đảm bảo công bằng và tối ưu quyền lợi cho người tham gia khi chính sách hỗ trợ được cải thiện.
Thứ ba, người mua thẻ BHYT qua đời trước thời điểm thẻ có hiệu lực. Trong trường hợp này, thân nhân của người đã mất sẽ được hoàn lại toàn bộ số tiền đã đóng cho thẻ BHYT chưa sử dụng. Đây là một quy định nhân đạo, giúp giảm bớt phần nào gánh nặng tài chính cho gia đình trong thời điểm khó khăn.
Cuối cùng, người tham gia đóng trùng BHYT. Số tiền đóng trùng sẽ được hoàn trả theo quy định tại Quyết định số 595/QĐ-BHXH năm 2017. Về cách tính số tiền được hoàn trả, BHXH Việt Nam cho biết sẽ dựa trên mức phí BHYT đã đóng và thời gian thẻ chưa được sử dụng. Thời gian này được tính từ thời điểm thẻ BHYT thuộc nhóm mới bắt đầu có giá trị sử dụng, thời điểm quyết định của cơ quan có thẩm quyền có hiệu lực về việc tăng mức hỗ trợ đóng BHYT, hoặc thời điểm thẻ BHYT có giá trị sử dụng đối với người đã tử vong trước khi thẻ có hiệu lực.
Để được hoàn trả tiền đóng BHYT, người tham gia hoặc thân nhân có thể thực hiện qua các bước đơn giản. Họ cần lập tờ khai TK1-TS và nộp hồ sơ tới cơ quan BHXH. Cơ quan BHXH sẽ tiếp nhận, xử lý hồ sơ và người tham gia sẽ nhận kết quả giải quyết. Đặc biệt, người dân có thể nộp hồ sơ theo nhiều hình thức linh hoạt, bao gồm giao dịch điện tử, gửi bưu chính, nộp trực tiếp tại Bộ phận tiếp nhận hồ sơ của cơ quan BHXH nơi quản lý hoặc nơi cư trú, hoặc tại trung tâm phục vụ hành chính công các cấp. Điều này thể hiện sự linh hoạt và thân thiện của hệ thống, giúp người dân tiếp cận dễ dàng với các dịch vụ.
Tóm lại, với việc Luật Bảo hiểm y tế năm 2024 có hiệu lực, người tham gia BHYT sẽ được hưởng nhiều lợi ích và quyền lợi mới. Các quy định hoàn trả tiền đã đóng BHYT thể hiện cam kết của Nhà nước trong việc đảm bảo quyền lợi cho người dân, đồng thời góp phần nâng cao hiệu quả và nhân văn của chính sách bảo hiểm y tế.