Trung Quốc đã chính thức khởi động dự án xây dựng một con đập khổng lồ trên cao nguyên Tây Tạng, nhắm đến việc tạo ra một trong những cơ sở thủy điện lớn nhất thế giới. Thủ tướng Trung Quốc, ông Lý Cường, đã chủ trì lễ khởi công vào ngày 19/7 tại thành phố Nyingchi, khu tự trị Tây Tạng.
Dự án này tọa lạc ở hạ lưu sông Yarlung Tsangpo, dòng sông quan trọng chảy qua Tây Tạng trước khi trở thành sông Brahmaputra, chảy qua Ấn Độ và Bangladesh. Được lên kế hoạch từ năm 2020, dự án này là một phần trong kế hoạch phát triển 5 năm của Trung Quốc nhằm khai thác tiềm năng thủy điện của cao nguyên Tây Tạng. Dự án đã được phê duyệt vào tháng 12 năm ngoái và hiện đã sẵn sàng để triển khai.
Sau khi hoàn thành, dự án này dự kiến sẽ đạt công suất 300 tỷ kilowatt-giờ điện mỗi năm, gấp ba lần công suất của đập Tam Hiệp, một trong những đập lớn nhất thế giới hiện nay. Với quy mô như vậy, dự án này được xem là lớn hàng đầu thế giới trong lĩnh vực thủy điện.
Tuy nhiên, dự án này đã gây ra những lo ngại tại Ấn Độ và Bangladesh về việc ảnh hưởng đến an ninh nguồn nước và lương thực, cũng như việc di dời dân cư và tác động môi trường. Những quốc gia này lo ngại rằng dự án có thể ảnh hưởng đến dòng chảy tự nhiên của sông Brahmaputra và gây ra những hậu quả tiêu cực cho môi trường và người dân địa phương.
Trung Quốc đã khẳng định rằng dự án đã trải qua quá trình đánh giá khoa học nghiêm ngặt và sẽ không gây ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường sinh thái, ổn định địa chất hay quyền sử dụng nguồn nước của các quốc gia hạ lưu. Bộ Ngoại giao Trung Quốc cũng cho biết rằng dự án có thể hỗ trợ phòng chống thiên tai và thích ứng với biến đổi khí hậu tại các khu vực hạ lưu.
Dự án này sẽ bao gồm 5 nhà máy thủy điện bậc thang, với tổng mức đầu tư ước tính khoảng 1.200 tỷ nhân dân tệ (167 tỷ USD). Dự án chủ yếu sẽ cung cấp điện ra ngoài Tây Tạng, đồng thời cũng đáp ứng nhu cầu sử dụng trong khu vực.
Tập đoàn China Yajiang, một doanh nghiệp nhà nước mới, đã được thành lập để làm chủ đầu tư dự án. Động thái này đã thúc đẩy Ấn Độ đẩy nhanh tiến độ các dự án thủy điện của riêng mình trên sông Brahmaputra tại Arunachal Pradesh để khẳng định quyền sử dụng nguồn nước.
Theo một báo cáo của trang tin Globaltimes, dự án đập trên cao nguyên Tây Tạng là một phần của chiến lược phát triển năng lượng sạch của Trung Quốc.