Thị trường tài chính bền vững toàn cầu đang chứng kiến sự tăng trưởng mạnh mẽ, với tổng quy mô trái phiếu bền vững đạt khoảng 1.100 tỷ USD, trong đó khu vực châu Á – Thái Bình Dương chiếm 238 tỷ USD. Tại Việt Nam, quy mô thị trường trái phiếu đã tăng gấp ba lần trong vòng một thập kỷ, từ 40 tỷ USD lên hơn 140 tỷ USD. Tuy nhiên, trái phiếu xanh mới chỉ chiếm dưới 1% tổng quy mô này.
Xu hướng tất yếu của tương lai
Theo các chuyên gia, sự mở rộng nhanh chóng của thị trường trái phiếu bền vững là kết quả của một “chuỗi tiến hóa logic” từ trái phiếu xanh, trái phiếu xã hội, trái phiếu bền vững đến trái phiếu liên kết bền vững và trái phiếu chuyển đổi. Việt Nam cũng đang trên đà phát triển theo xu hướng này.
Thị trường tài chính bền vững tại Việt Nam có nhiều cơ hội mở rộng.
Tài chính bền vững: Cơ hội và thách thức
Tại hội thảo “Tài chính bền vững Việt Nam 2025: Đáp ứng chuẩn xanh quốc tế và Việt Nam” diễn ra mới đây, các chuyên gia đã nhấn mạnh tiềm năng lớn của thị trường tài chính bền vững tại Việt Nam. Ông Bertrand Jabouley – Giám đốc Bộ phận Tài chính Bền vững khu vực châu Á – Thái Bình Dương, S&P Global Ratings cho biết, từ năm 2021, Việt Nam đã bắt đầu phát hành các sản phẩm tài chính bền vững như trái phiếu xanh, trái phiếu xanh nước biển.
Để thị trường tài chính bền vững tại Việt Nam phát triển mạnh mẽ, cần có những hành động quyết liệt hơn từ cả khu vực công lẫn tư. Một hệ thống quy định minh bạch và các cơ chế khuyến khích kinh tế như trợ cấp, ưu đãi thuế là những yếu tố cốt lõi.
Khó khăn cần tháo gỡ
Ở góc độ cơ quan quản lý, ông Vũ Chí Dũng – Vụ trưởng Vụ Hợp tác quốc tế, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước cho biết, Việt Nam đã bước đầu hoàn thiện khung pháp lý với việc ban hành sổ tay hướng dẫn phát hành trái phiếu xanh theo tiêu chuẩn ASEAN. Tuy nhiên, thị trường vẫn gặp khó khăn do thiếu danh mục phân loại xanh chính thức và khung pháp lý đồng bộ.
Các doanh nghiệp vừa và nhỏ đặc biệt khó khăn do thiếu năng lực xây dựng khung tài chính xanh và công bố thông tin theo yêu cầu. Các tổ chức tài chính phi ngân hàng cũng gặp thách thức trong việc xây dựng chiến lược ESG vừa rõ ràng vừa bảo đảm hiệu quả tài chính.
Các chuyên gia đều nhìn nhận thị trường tài chính bền vững tại Việt Nam đang đứng trước cơ hội lớn. Để thúc đẩy thị trường này, cần phát triển đồng bộ danh mục phân loại xanh, cơ chế khuyến khích và hệ thống đánh giá tác động.