Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 28-7 tuyên bố sẽ rút ngắn thời hạn 50 ngày mà ông từng đặt ra cho Tổng thống Nga Vladimir Putin nhằm chấm dứt xung đột ở Ukraine. Ông Trump thể hiện sự thất vọng với việc Matxcơva tiếp tục kéo dài cuộc chiến.

Trong một phát biểu trước cuộc gặp với Thủ tướng Anh Keir Starmer tại Scotland, ông Trump cho biết thời hạn mới để Nga chấm dứt xung đột sẽ chỉ còn 10-12 ngày, bắt đầu từ ngày 28-7. Ông chủ Nhà Trắng nhấn mạnh rằng không có lý do gì để chờ đợi thêm, vì không có tiến triển nào được thực hiện.

Ông Trump cũng bày tỏ sự thất vọng với Tổng thống Putin, người mà ông từng có mối quan hệ tốt. Ông Trump nhiều lần chỉ trích hành động của Nga, đặc biệt là việc phóng tên lửa vào các thành phố của Ukraine, gây ra nhiều thương vong cho dân thường.

Trước đó, ông Trump đã tuyên bố sẽ kết thúc cuộc chiến giữa Nga và Ukraine chỉ trong 24 giờ nếu tái đắc cử. Tuy nhiên, ông Trump đã nhiều lần trì hoãn hành động thực tế, với lý do duy trì mối quan hệ tốt với Tổng thống Putin.

Sự kiên nhẫn của ông Trump dường như đã đến giới hạn, khi ông đe dọa áp thêm các lệnh trừng phạt đối với Nga và các quốc gia mua hàng xuất khẩu của nước này nếu xung đột không chấm dứt trước đầu tháng 9.

Phát biểu của ông Trump được đưa ra trong bối cảnh xung đột giữa Nga và Ukraine tiếp tục leo thang. Kiev đã lên tiếng ủng hộ phát biểu của ông Trump, với trợ lý tổng thống Ukraine Andriy Yermak cảm ơn ông Trump vì đã giữ vững lập trường và gửi đi thông điệp rõ ràng về hòa bình thông qua sức mạnh.

Thông tin thêm về xung đột giữa Nga và Ukraine có thể được tìm thấy tại các nguồn tin cậy.

Ngày 25/7, tại trụ sở Liên Hợp Quốc, Hội đồng Bảo an đã tổ chức một phiên họp nóng giữa Trung Quốc và Mỹ xoay quanh tình hình xung đột tại Ukraine. Đây là một trong những phiên họp căng thẳng nhất kể từ đầu năm đến nay.

Trong phát biểu tại phiên họp, bà Dorothy Shea, Quyền đại sứ Mỹ tại Liên Hợp Quốc, đã kêu gọi Trung Quốc ngừng xuất khẩu các mặt hàng lưỡng dụng – những sản phẩm có thể phục vụ cả mục đích dân sự và quân sự – cho Nga. Phía Washington cho rằng những vật tư này đang được sử dụng để phục vụ ngành công nghiệp quốc phòng Nga, hỗ trợ cho các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái và tên lửa nhắm vào Ukraine. Bà Shea nhấn mạnh rằng mặc dù Bắc Kinh đã khẳng định kiểm soát chặt chẽ xuất khẩu, nhưng trên thực tế, các linh kiện có nguồn gốc từ Trung Quốc vẫn liên tục bị phát hiện trong vũ khí và phương tiện quân sự của Nga.

Ngay sau đó, ông Cảnh Sảng, Phó đại diện thường trực của Trung Quốc tại Liên Hợp Quốc, đã bác bỏ các cáo buộc của phía Mỹ và tuyên bố rằng Trung Quốc không phải là bên gây ra khủng hoảng Ukraine cũng như không đứng về phía nào trong cuộc xung đột. Ông khẳng định Bắc Kinh không hề cung cấp vũ khí sát thương cho bất kỳ bên nào và luôn kiểm soát chặt chẽ xuất khẩu thiết bị lưỡng dụng, bao gồm cả máy bay không người lái.

Ông Cảnh Sảng kêu gọi phía Mỹ ngừng đổ lỗi, châm ngòi chia rẽ, và thay vào đó, Mỹ nên góp phần thúc đẩy đối thoại, hòa giải và ngừng bắn. Ông Cảnh Sảng cũng chỉ trích việc Mỹ liên tục công kích Trung Quốc tại Hội đồng Bảo an trong vòng một tuần qua, cho rằng đó là hành động “chính trị hóa vấn đề quốc tế vì mục tiêu riêng”.

Cuộc tranh luận này phản ánh mối quan hệ căng thẳng giữa hai cường quốc thế giới trong vấn đề xung đột tại Ukraine và vai trò của họ trong việc giải quyết cuộc khủng hoảng này. Sự bất đồng giữa Mỹ và Trung Quốc về vấn đề Ukraine làm nổi bật thách thức trong việc tìm kiếm một giải pháp hòa bình cho cuộc xung đột, cũng như vai trò quan trọng của các cường quốc trong việc định hình tình hình quốc tế.

Tình hình xung đột tại Ukraine tiếp tục là một điểm nóng trên trường quốc tế, và các nỗ lực ngoại giao của các cường quốc như Mỹ và Trung Quốc đóng vai trò quan trọng trong việc giải quyết cuộc khủng hoảng này. Tuy nhiên, sự căng thẳng giữa hai bên cho thấy rằng việc đạt được một giải pháp hòa bình và bền vững vẫn còn nhiều thách thức.

Quân đội Israel đã tiến vào khu vực phía nam và đông thành phố Deir Al-Balah, miền trung Dải Gaza, sau khi phát lệnh sơ tán. Đây là lần đầu tiên bộ binh Israel tấn công thành phố này kể từ khi chiến sự bùng phát vào tháng 10/2023. Các nhân viên y tế tại Dải Gaza xác nhận rằng xe tăng của quân đội Israel đã tiến vào thành phố, nã đạn vào 8 ngôi nhà và ba nhà thờ Hồi giáo, khiến ít nhất ba người Palestine thiệt mạng và một số người bị thương.

Cuộc tấn công diễn ra chỉ một ngày sau khi quân đội Israel yêu cầu dân thường sơ tán khỏi khu vực, khiến hàng chục gia đình phải chạy về phía tây thành phố, hướng tới khu vực ven biển và thành phố Khan Younis gần đó. Trước đó, Israel cũng đã thực hiện các cuộc không kích tại Khan Younis, khiến ít nhất 5 người thiệt mạng, trong đó có một gia đình 4 người.

Quân đội Israel cho biết họ chưa tiến vào một số khu vực ở Deir Al-Balah và đang tiếp tục “tác chiến với lực lượng hùng hậu để tiêu diệt khả năng cũng như cơ sở hạ tầng của kẻ thù trong khu vực”. Các nguồn tin Israel cho biết lý do quân đội vẫn chưa vào khu vực này là vì họ nghi ngờ Hamas có thể đang giam các con tin tại đây.

Chiến sự leo thang ở Dải Gaza đang diễn ra trong lúc giới chức y tế tại dải đất này cảnh báo về nguy cơ “tử vong hàng loạt” trong những ngày tới do nạn đói gia tăng. Tình trạng này đã khiến ít nhất 19 người thiệt mạng kể từ hôm 19/7. Các bệnh viện ở Gaza đang cạn kiệt nhiên liệu, lương thực và thuốc men, có nguy cơ làm gián đoạn các hoạt động thiết yếu.

Ít nhất 67 người thiệt mạng do đòn tấn công của Israel hôm 20/7, trong lúc đang chờ xe cứu trợ của Liên Hợp Quốc. Tuy nhiên, quân đội Israel cho biết đã bắn cảnh cáo đám đông hàng nghìn người ở phía bắc Dải Gaza để loại bỏ “mối đe dọa tức thời”. Lực lượng này cũng cáo buộc số liệu thương vong đã bị thổi phồng, khẳng định không cố ý nhắm vào các xe hàng cứu trợ.

Các cuộc tấn công và số người thương vong ngày càng tăng dường như đang làm phức tạp thêm các cuộc đàm phán ngừng bắn giữa Hamas và Israel, vốn đang được Qatar và Ai Cập làm trung gian, với sự hậu thuẫn của Mỹ.

Thông tin về tình hình tại Dải Gaza có thể được tìm thấy tại Liên Hợp Quốc và các tổ chức nhân đạo khác. Thêm vào đó, tình hình chiến sự và nỗ lực hòa bình tại khu vực này cũng được cập nhật liên tục trên BBC và các trang tin tức uy tín khác.

Các cuộc giao tranh giữa các nhóm chiến binh Bedouin và đồng minh của lực lượng Druze ở miền nam Syria đã tiếp diễn gay gắt trong những ngày gần đây. Mặc dù Tổng thống Syria đã kêu gọi ngừng bắn ngay lập tức, tình hình vẫn chưa có dấu hiệu hạ nhiệt.

Theo các báo cáo từ BBC và The Guardian, vào ngày 19/7, các chiến binh Druze đã thành công trong việc đẩy lùi các tay súng Bedouin khỏi thành phố Sweida. Tuy nhiên, giao tranh vẫn tiếp tục diễn ra ở các khu vực khác trong tỉnh. Thống kê cho thấy hơn 900 người đã thiệt mạng kể từ cuối tuần trước, với tất cả các bên đều bị cáo buộc phạm tội ác.

Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio đã lên tiếng kêu gọi các bên chấm dứt việc cưỡng hiếp và tàn sát những người vô tội. Ông đã đăng một bài viết trên mạng xã hội, nhấn mạnh sự cần thiết của việc bảo vệ dân thường và ngăn chặn các hành động bạo lực.

Lực lượng chính phủ đã triển khai đến Sweida đầu tuần này theo lệnh của Tổng thống Syria lâm thời Ahmed al-Sharaa. Ông al-Sharaa bị cáo buộc tham gia các cuộc tấn công vào người Druze. Trong khi đó, Israel đã tuyên bố ủng hộ người Druze và can thiệp vào tình hình bằng cách tấn công lực lượng chính phủ và trụ sở Bộ Quốc phòng Syria tại thủ đô Damascus.

Tổng thống Syria đã đổ lỗi cho các nhóm vũ trang từ Sweida đã khơi mào xung đột khi tấn công trả đũa người Bedouin và gia đình họ. Ông cũng cho rằng sự can thiệp của Israel đã đẩy Syria vào một giai đoạn nguy hiểm. Nhà lãnh đạo Syria kêu gọi các bên tuân thủ hoàn toàn lệnh ngừng bắn và chấm dứt những hành động thù địch ở mọi khu vực.

Cộng đồng người Druze ở Sweida theo một tín ngưỡng bí mật, độc nhất vô nhị bắt nguồn từ Hồi giáo dòng Shi’ite. Tại Syria, người Druze chỉ là một nhóm thiểu số, không tin theo chính quyền ở Damascus. Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đã cam kết sẽ ngăn chặn những hành động gây tổn hại tới người Druze vì mối quan hệ của họ với những người đang sinh sống tại Israel.

Căng thẳng kéo dài giữa các bộ tộc Druze và Bedouin ở Sweida đã bùng phát thành các cuộc đụng độ chết người vào ngày 13/7, sau khi một thương gia Druze bị bắt cóc trên đường cao tốc dẫn đến Damascus. Kể từ đó, tình hình đã trở nên phức tạp và các bên vẫn chưa đạt được thỏa thuận ngừng bắn.

Báo Pravda của Nga dẫn lời chuyên gia quân sự Yuriy Podolyaka cho rằng cuộc chiến tranh năng lượng ở Ukraine đã bước sang giai đoạn mới, trong bối cảnh các lực lượng Nga đang dồn dập tấn công các cơ sở sản xuất điện trọng yếu của quốc gia này. 

“Đây là một tín hiệu xấu đối với cả chính quyền và người dân Ukraine. Các cơ sở sản xuất điện bị phá hủy đồng nghĩa với việc phải mất nhiều tháng để khôi phục, nếu như khả thi”, ông Yuriy Podolyaka nhận xét trên kênh Telegram.

Những vụ không kích đã gây ra tình trạng mất điện diện rộng ở khắp Ukraine. Nhiều tuyến tàu điện ngầm ở Kharkiv, Kiev và Dnepropetrovsk. Nguồn cung cấp nước sinh cũng bị gián đoạn, buộc giới chức địa phương phải kêu gọi người dân dự trữ nước uống. Hệ thống thông tin liên lạc đường sắt ở miền Trung Ukraine cũng rơi vào tình trạng ngừng hoạt động. 

Theo người phát ngôn Yuriy Ignat của Không quân Ukraine, quân đội Nga đã sử dụng mọi thứ họ có trong tay, như máy bay Tu-95, Su-35, MIG-31, trong chiến dịch tấn công mới này. Sự xuất hiện máy bay cảnh báo sớm tầm xa A-50U cũng giúp các máy bay chiến đấu của Nga gia tăng hiệu quả tấn công. 

Ngoài ra, vụ tấn công bằng tên lửa những ngày gần đây cho thấy Nga đã có mục tiêu cụ thể trong giai đoạn đặc biệt này của chiến dịch quân sự tại Ukraine. 

Theo đó, Nga muốn giành chiến thắng bằng cách phá hủy đồng loạt các cơ sở năng lượng, cơ sở hạ tầng giao thông, hệ thống cấp nước, cơ sở lưu trữ nhiên liệu, các doanh nghiệp liên hợp công nghiệp – quân sự cùng với các doanh nghiệp sản xuất sản phẩm lưỡng dụng. 

Ngày 16/12, Phó Chủ tịch Hội đồng An ninh Liên bang Nga, ông Dmitry Medvedev đã nêu rõ các mục tiêu quân sự hợp pháp của Nga tại Ukraine. Chúng gồm các cơ sở quân sự và bất kỳ cơ sở hạ tầng dân sự nào góp phần đạt được các mục tiêu quân sự, đặc biệt là cầu, nhà ga, đường xá, cơ sở năng lượng, nhà máy và xưởng.

Chuyên gia quân sự Nga Yuri Knutov mới đây cảnh báo rằng Ukraine có thể tấn công Moskva sau khi tấn công 3 căn cứ không quân ở sâu bên trong lãnh thổ Nga.

Ông Knutov, Giám đốc của Bảo tàng Lực lượng Phòng không Nga (ADF), giải thích rằng có những lỗ hổng trong hệ thống phòng không của Nga vì hầu hết hệ thống phòng thủ đã được di chuyển tới gần Ukraine sau chiến dịch quân sự của Moskva vào tháng 2 năm nay.

“Nga cần phải bảo vệ trực tiếp cho lực lượng của mình ở những khu vực giao tranh sau khi chiến dịch quân sự bắt đầu. Vì vậy, đã có những lỗ hổng trong hệ thống phòng không của chúng tôi”, ông Knutov nêu rõ.

Theo ông Knutov, nhiều chuyên gia cho rằng các vệ tinh của Mỹ có thể nhận thấy rõ những lỗ hổng này. “Tôi không nghi ngờ về điều đó và các chuyên gia khác cũng vậy”, ông Knutov nói.

Đánh giá trên của ông Knutov được đưa ra sau khi Ukraine bị cáo buộc tiến hành ba cuộc tấn công bằng máy bay không người lái vào sâu bên trong lãnh thổ Nga trong vòng một tuần.

Vào ngày 5/12, các lực lượng Ukraine đã tấn công Căn cứ Không quân Engels-2 và Dyagilev, nằm rất gần thủ đô Moskva của Nga hơn so với biên giới với Ukraine. Các cuộc tấn công được cho là đã thực hiện bằng cách sử dụng loại máy bay không người lái (UAV) được nâng cấp từ thời Liên Xô có tên là Tu-141 Strizh.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky ngày 19/12 cho biết Kiev đã sẵn sàng cho mọi kịch bản phòng thủ có thể xảy ra “để đối phó với Nga đồng minh Belarus”, khi Tổng thống Nga Vladimir Putin có chuyến thăm tới Belarus và quân đội Nga đóng quân ở đó chuẩn bị tiến hành các cuộc tập trận.

“Bảo vệ biên giới của Ukraine, cả với Nga và Belarus – là ưu tiên hàng đầu của chúng tôi. Chúng tôi đang chuẩn bị cho tất cả các tình huống phòng thủ có thể xảy ra”, ông Zelensky cho biết sau cuộc họp hôm 18/12 với chỉ huy quân sự hàng đầu của Ukraine. 

Tổng thống Nga Putin tới Belarus vào ngày 19/12 trong chuyến thăm đầu tiên sau 3,5 năm và Điện Kremlin mô tả đây là một “chuyến thăm làm việc” với Tổng thống Belarus Alexander Lukashenko.

Trong khi đó, Văn phòng báo chí của Tổng thống Belarus nêu rõ cuộc đàm phán giữa hai nhà lãnh đạo Putin Lukashenko sẽ tập trung vào “các vấn đề chính về sự phát triển của quan hệ đối tác chiến lược” giữa Minsk và Moskva. Nhân dịp này, hai bên cũng thảo luận về hợp tác kinh tế và “tình hình quân sự và chính trị” hiện nay.

Hãng thông tấn Belarus Belta dẫn lời Tổng thống Lukashenko nhấn mạnh tầm quan trọng của việc duy trì quan hệ hữu nghị và đồng minh với Nga. “Chúng tôi sẽ không bao giờ là kẻ thù của Nga. Và chúng tôi sẽ không bao giờ chống lại Nga. Nga là nước gần gũi nhất với Belarus”, ông Lukashenko nói.

Quân đội Đức đang phải đối mặt với một sự cố nghiêm trọng khác sau khi các thông tin xuất hiện vào cuối tuần qua rằng trong một cuộc tập trận có sự tham gia của một trong những vũ khí chủ lực của họ, xe tăng Puma, không một chiếc nào hoạt động. 

Cụ thể, trong một cuộc tập trận gần đây, tất cả 18 xe chiến đấu bộ binh Puma tham gia đều bị hỏng hóc.

Bộ trưởng Quốc phòng Đức Christine Lambrecht đã triệu tập một cuộc họp khẩn cấp với các tướng lĩnh trong quân đội vào ngày 18/12 để thảo luận về vụ việc mới nhất xảy ra với quân đội nước này: xe tăng không hoạt động.

Cuộc họp khẩn cấp diễn ra sau khi một email của một chỉ huy cấp cao gửi cho người đứng đầu lực lượng vũ trang Đức bị rò rỉ, trong đó vị tướng này phàn nàn về tình trạng đáng tiếc của các phương tiện chiến đấu bộ binh thuộc đơn vị mình.

“Ngay cả với sự chuẩn bị tốt nhất, câu hỏi về sự sẵn sàng của các phương tiện chiến đấu đã trở thành một vấn đề may rủi”, Thiếu tướng Ruprecht von Butler viết cho cấp trên của mình trong bức thư.

Trong một cuộc tập trận vào tháng này để chuẩn bị cho Lữ đoàn xe tăng Đức tham gia vào lực lượng phản ứng nhanh của NATO, tất cả 18 phương tiện chiến đấu bộ binh hiện đại của Đức đều hư hỏng, ông von Butler viết.

Những phương tiện hiện đại trên, được biết đến với cái tên Puma, đã gặp phải một loạt trục trặc từ hỏng hóc điện tử cho đến lỗi tháp pháo. Các binh sĩ đã phải bỏ một trong những chiếc xe tăng này sau khi hệ thống dây điện bốc cháy.

Phe đối lập đã ngay lập tức cho rằng sự cố này là bằng chứng cho thấy Thủ tướng Olaf Scholz đã quản lý yếu kém quân đội, đặc biệt là dưới sự kiểm soát của Bộ trưởng Quốc phòng Christine Lambrecht.

Theo phóng viên TTXVN tại châu Phi, Phó đại diện đặc biệt của Tổng thư ký LHQ và Điều phối viên nhân đạo tại Nam Sudan Sara Beysolow Nyanti cho biết kế hoạch này nhằm hỗ trợ cho 6,8 triệu người là nạn nhân của xung đột, các cú sốc khí hậu và mất nhà cửa trên khắp nước này. 

Theo bà Nyanti, các vụ bạo lực, xung đột đang diễn ra thường xuyên tại Nam Sudan và tình trạng lũ lụt được dự báo vào năm 2023 sẽ làm tăng tính dễ bị tổn thương của người dân nước này, theo đó, hơn 2/3 dân số Nam Sudan sẽ cần viện trợ nhân đạo và cần sự bảo vệ. 

LHQ cho biết 8 triệu người tại Nam Sudan có nguy cơ mất an ninh lương thực nghiêm trọng vào cao điểm của mùa đói kém từ tháng 4 đến tháng 7; phụ nữ và trẻ em gái tiếp tục có nguy cơ bị tấn công; trẻ em có thể không được tiếp cận với giáo dục; hàng triệu người có nguy cơ không tiếp cận được các dịch vụ y tế cơ bản; tình trạng thiếu nước, vệ sinh môi trường và các dịch vụ vệ sinh có thể dẫn đến nhiều bệnh truyền nhiễm và suy dinh dưỡng.