Cục Dự trữ Liên bang (Fed) đang đối mặt với một tình thế phức tạp khi bước vào năm 2025. Thị trường chứng khoán đang dao động gần mức cao kỷ lục và các chỉ số suy thoái truyền thống vẫn chưa cho thấy dấu hiệu đáng lo ngại. Tuy nhiên, các nhà hoạch định chính sách đang phải cân nhắc áp lực gia tăng trong các chỉ số kinh tế hướng tới tương lai trong bối cảnh lo ngại lạm phát dai dẳng. Sự hội tụ độc đáo của các yếu tố này mang đến cả cơ hội và rủi ro có thể xác định quỹ đạo của chính sách tiền tệ trong phần còn lại của năm.

Trong phân tích kinh tế, sự khác biệt giữa dữ liệu ‘mềm’ – bao gồm các cuộc khảo sát, chỉ số tình cảm và các biện pháp dựa trên thị trường – và dữ liệu ‘cứng’, bao gồm các số liệu cụ thể như số liệu việc làm, sản xuất công nghiệp và tăng trưởng GDP, đã được nhận diện từ lâu. Hiện tại, hai loại dữ liệu này đang kể những câu chuyện khác nhau rõ rệt về sức khỏe của nền kinh tế Hoa Kỳ.

Dữ liệu cứng tiếp tục vẽ nên bức tranh về khả năng phục hồi. Thị trường lao động vẫn tương đối chặt chẽ, chi tiêu của người tiêu dùng cho thấy động lực bền vững và thu nhập của công ty nhìn chung đã vượt quá kỳ vọng. Tuy nhiên, các chỉ số dữ liệu mềm đang nhấp nháy các tín hiệu cảnh báo không thể bỏ qua.

Các biện pháp dựa trên khảo sát về niềm tin kinh doanh đã giảm đáng kể, với các chỉ số PMI sản xuất và dịch vụ cho thấy sự yếu kém đáng lo ngại trong các đơn đặt hàng mới và kỳ vọng trong tương lai. Tâm lý người tiêu dùng, mặc dù không ổn định, đã cho thấy sự yếu kém dai dẳng trong các thành phần hướng tới tương lai.

Tiền lệ lịch sử và các mô hình phản ứng của Fed cho thấy một mô hình rõ ràng: Cục Dự trữ Liên bang đã liên tục phản ứng với căng thẳng kéo dài trong các chỉ số dữ liệu mềm, thường là trước khi dữ liệu cứng cho thấy sự suy giảm đáng kể. Cách tiếp cận chủ động này đã chứng minh hiệu quả trong việc ngăn chặn suy thoái do tâm lý di căn thành suy thoái toàn diện.

Môi trường hiện tại đặt ra một thách thức độc đáo vì căng thẳng dữ liệu mềm đang xảy ra cùng với định giá tài sản tăng cao và áp lực lạm phát liên tục. Điều này tạo ra một ma trận quyết định phức tạp hơn cho các nhà hoạch định chính sách so với các chu kỳ trước.

Thị trường tài chính hiện đang phản ánh mức độ tin tưởng cao vào kịch bản ‘hạ cánh mềm’, với định giá cổ phiếu vẫn ở mức cao và chênh lệch tín dụng tương đối được kiểm soát. Vị thế này tạo ra cả cơ hội và rủi ro cho Cục Dự trữ Liên bang.

Việc cắt giảm lãi suất sẽ đòi hỏi dữ liệu cứng phải xấu đi đáng kể hoặc bằng chứng rõ ràng cho thấy căng thẳng dữ liệu mềm đang bắt đầu tác động đến các số liệu kinh tế cụ thể. Với sự nhấn mạnh của Fed vào sự phụ thuộc vào dữ liệu, các nhà hoạch định chính sách có thể sẽ thích chờ xác nhận bổ sung trước khi hành động.

Quy mô của bất kỳ chu kỳ nới lỏng nào sẽ phụ thuộc phần lớn vào tốc độ và quyết đoán của Fed. Bằng chứng lịch sử cho thấy việc nới lỏng chủ động sớm có xu hướng hiệu quả hơn trong việc ngăn ngừa suy thoái so với việc cắt giảm phản ứng được thực hiện sau khi dữ liệu cứng đã xấu đi.

Ngoài chính sách tiền tệ, động lực tài chính có thể đóng vai trò ngày càng quan trọng trong kết quả kinh tế. Sở thích phát hành nợ ngắn hạn có thể hoạt động hiệu quả như nới lỏng định lượng, cung cấp thêm kích thích cho tài sản rủi ro ngay cả khi không có hành động của Fed.

Câu hỏi then chốt đối với thị trường và các nhà hoạch định chính sách là liệu sự phân kỳ hiện tại giữa dữ liệu mềm và dữ liệu cứng có phải là hiện tượng tạm thời hay là giai đoạn đầu của sự suy thoái kinh tế đáng kể hơn. Tiền lệ lịch sử cho thấy rằng sự yếu kém kéo dài của dữ liệu mềm cuối cùng sẽ biểu hiện ở các số liệu cứng hơn, nhưng thời điểm và quy mô của sự truyền tải này vẫn chưa chắc chắn.

Chỉ số Hang Seng của Hong Kong (Trung Quốc) chốt phiên giảm 0,5%, hay 97,86 điểm, xuống 19.352,81 điểm. Chỉ số Shanghai Composite của Thượng Hải (Trung Quốc) giảm 1,92%, hay 60,74 điểm, xuống 3.107,11 điểm. Chỉ số Nikkei 225 của thị trường Tokyo (Nhật Bản) giảm 1,05%, hay 289,48 điểm, xuống 27.237,64 điểm. Chỉ số Kospi của Hàn Quốc giảm 0,33%, hay 7,85 điểm, xuống 2.352,17 điểm. 

Các thị trường đi xuống trong tuần trước, sau khi các nhà hoạch định chính sách trên toàn cầu để ngỏ khả năng tiếp tục hành động dù lạm phát có dấu hiệu hạ nhiệt.

Cả ba chỉ số chính của chứng khoán Mỹ chốt phiên cuối tuần trước giảm điểm, sau khi Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) cảnh báo sẽ tiếp tục thắt chặt chính sách tiền tệ trong năm 2023.

Trước đó, Ngân hàng Trung ương châu Âu và Ngân hàng trung ương Anh đã có những cảnh báo tương tự, trong khi các số liệu cho thấy các nền kinh tế đang cảm nhận những tác động, khiến lòng tin của nhà đầu tư giảm sút khi kỳ nghỉ Giáng sinh tới gần. 

Nhà phân tích Tapas Strickland của ngân hàng National Australia Bank (Australia) cho rằng thị trường chịu sức ép khi rủi ro đối với kinh tế toàn cầu gia tăng và các ngân hàng trung ương tuyên bố tiếp tục tăng lãi suất. 

Gây thêm lo ngại là việc số ca mắc COVID-19 tại Trung Quốc tăng, sau khi nước này mở cửa trở lại gần ba năm sau khi thực hiện các biện pháp kiểm soát dịch nghiêm ngặt.

Một trận chung kết World Cup cực kỳ căng thẳng, có thể nói là hay nhất trong lịch sử với một chiến thắng giành cho Argentina đã dấy lên hy vọng mới cho một đất nước đang chìm trong khủng hoảng kinh tế.

Argentina đã đánh bại Pháp trong loạt sút luân lưu sau 120 phút thi đấu chính thức kết thúc với tỷ số hòa 3-3, khiến hàng trăm nghìn người dân đổ ra đường phố Buenos Aires để ăn mừng, hát hò và nhảy múa. Đài tưởng niệm, tượng đài mang tính biểu tưởng của thủ đô của quốc gia Nam Mỹ này, nhanh chóng bị bao phủ bởi một biển người.

“Thật không thể tin được. Điều này có ý nghĩa rất lớn đối với chúng tôi”, Henrique Ferenz, người đã theo dõi hành trình giành chức vô địch World Cup lần thứ ba của Argentina nói.

Cảm xúc của cổ động viên Ferenz đã phản ánh một cảm giác chung đang lớn dần lên ở một quốc gia nổi tiếng là đam mê bóng đá nhưng cũng bị khủng hoảng kinh tế tàn phá trong những tuần qua: Khi đội tuyển Argentina vượt qua vòng bản, lọt vào tứ kết, bán kết và cuối cùng là trận chung kết với nhà đương kim vô địch thế giới Pháp sau đó, mọi người dân Argentina dường như được thắp lên tia hy vọng mới và có cảm giác hưng phấn – một tâm trạng mà nhiều người trong nước, vốn bị tổn thương bởi những cuộc khủng hoảng kinh tế gần như thường trực và sự mất giá mạnh của đồng tiền, đã không có trong một thời gian dài.

Từng là một trong những quốc gia giàu có nhất thế giới khoảng 100 năm trước, Argentina đã phải đối mặt với nhiều cuộc suy thoái kinh tế trong những thập kỷ gần đây, đặc biệt là rất nặng nề trong vài năm qua. Lạm phát lên tới gần 100% trong năm nay, nhanh chóng “quét sạch” tiền tiết kiệm và dập tắt nhiều giấc mơ, đặc biệt là trong tầng lớp trung lưu. Theo Reuters, nghèo đói tại Argentina đang ở mức cao gần 40% với nhiều người phải thắt lưng buộc bụng khi giá cả tăng cao.

Chính quyền của Tổng thống Alberto Fernández đã nỗ lực ổn định lĩnh vực tiền tệ nói riêng và nền kinh tế nói chung bằng cách hạn chế hoặc đánh thuế xuất khẩu các mặt hàng chính của đất nước – hàng nông sản như đậu nành, thịt và lúa mì – nhưng các nhà phân tích cho rằng các biện pháp bảo hộ đó chỉ làm trầm trọng thêm những khó khăn kinh tế của Argentina. Trên đường phố Buenos Aires và những nơi khác, số lượng người vô gia cư và những người đang tìm cách kiếm sống bằng cách lục thùng rác để tìm các sản phẩm có thể tái chế đã tăng lên đáng kể trong những năm gần đây.

Nhưng chiến thắng lịch sử tại World Cup lần này, ít nhất là trong một khoảnh khắc, dường như đã làm dịu đi cảm giác thất vọng và tổn thương chung đã đeo bám nhiều người ở Argentina từ lâu.

“Chúng tôi là nhà vô địch! Cả thế giới đang nhìn vào chúng tôi hôm nay! Tôi không thể diễn tả cho các bạn cảm xúc mà tôi đang có”, Angelica López, cổ động viên tại Buenos Aires hét lên khi được hỏi chiến thắng của Messi và đồng đội có ý nghĩa gì đối với Argentina.

Trong tiếng hò hét, mọi người hát vang những bài hát thể hiện niềm tự hào dân tộc và cổ vũ Messi, siêu sao 35 tuổi của đội tuyển Argentina, người đã đạt được mục tiêu vốn dang dở từ lâu là lên đỉnh của sự nghiệp bằng chức vô địch thế giới – mà với nhiều người Argentina, và có lẽ là chính Messi, cũng đã từng không còn tin vào điều đó nữa. Trong trận chung kết căng thẳng với những tình huống đầy kịch tính, Messi đã ghi hai bàn thắng và một lần nữa trở thành nhân tố trung tâm.

“Chúng tôi đã quen với việc bị đánh bại, đó là lý do tại sao chúng tôi biết cách đương đầu với những thời điểm khó khăn”, huấn luyện viên trưởng đội tuyển Argentina Lionel Scaloni nói.