Nghỉ hè là khoảng thời gian để trẻ em nạp lại năng lượng, bồi đắp kỹ năng và sống trọn trong những trải nghiệm thực tế. Tuy nhiên, với không ít gia đình, đây lại là giai đoạn ‘mệt mỏi’ nhất trong năm. Nguyên nhân không chỉ bởi sự đảo lộn nhịp sống sinh hoạt trong gia đình mà còn là nỗi lo con trẻ đang ngày một lún sâu vào thế giới mạng, nơi tưởng chừng chỉ để giải trí nhưng lại âm thầm dẫn tới nhiều hệ lụy khó lường.

Trường hợp của chị L.T.P. (phường Bồ Đề, Hà Nội) là một trong hàng trăm gia đình đang loay hoay với câu chuyện ‘trẻ và chiếc điện thoại thông minh’. Chị P. cho biết, sau gần 2 tháng nghỉ hè, các con chị bắt đầu có dấu hiệu thay đổi tính cách, nói chuyện hay cáu gắt, làm việc qua loa, chỉ mong nhanh chóng quay lại với điện thoại hay tivi. Đặc biệt, cô con gái lớn 12 tuổi luôn dính chặt lấy chiếc điện thoại, đến mức ăn uống hay đi vệ sinh cũng không rời tay.

Theo bác sĩ Nguyễn Như Mạnh, Thạc sĩ Tâm lý học lâm sàng, việc lạm dụng internet và trò chơi điện tử có thể gây ra những tác động tiêu cực đến sức khỏe tâm thần. Nghiện game và internet có thể dẫn đến các rối loạn tâm thần như trầm cảm, lo âu, căng thẳng kéo dài. Ngoài ra, điều này còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng giao tiếp xã hội, gây rối loạn giấc ngủ, mất ngủ và làm suy giảm hiệu quả học tập cũng như công việc.

Tiến sĩ Đặng Hoàng Ngân, chuyên gia tâm lý học phát triển trẻ em và thanh thiếu niên, cảnh báo rằng trẻ em sử dụng mạng xã hội có nguy cơ bắt chước hành vi xấu lan truyền trên mạng, hình thành niềm tin lệch lạc về giá trị đạo đức, giá trị sống. Một số trẻ tin rằng, mạng xã hội là nơi chứa mọi lời giải, thậm chí coi người nổi tiếng là ‘kim chỉ nam’ về tư duy và hành vi hay tin rằng, sự giàu có là mục tiêu tối thượng.

Trong khi đó, theo PGS.TS Nguyễn Trọng Lưu, Phó Chủ tịch Hội Phục hồi chức năng Việt Nam, tình trạng sa sút trí tuệ tưởng chỉ xảy ra ở người cao tuổi, nhưng ngày càng có nhiều người trẻ có biểu hiện suy giảm trí nhớ, kém tương tác xã hội và đang bước vào ngưỡng sa sút trí tuệ sớm.

Để giúp trẻ không lún sâu vào thế giới mạng, các chuyên gia tâm lý khuyên rằng cha mẹ nên đồng hành, trò chuyện và định hướng để trẻ sử dụng công nghệ một cách an toàn, lành mạnh. Thay vì kiểm soát gắt gao, cha mẹ nên tạo điều kiện để con tham gia những hoạt động ý nghĩa như thể thao, học năng khiếu, kỹ năng sống, hoạt động cộng đồng.

Cha mẹ cũng nên xây dựng thời gian biểu linh hoạt nhưng hợp lý, cân bằng giữa giải trí, vận động thể chất, đọc sách và sinh hoạt ngoài trời. Nếu nhận thấy trẻ có dấu hiệu thay đổi hành vi như cáu gắt, lo lắng, hay rối loạn giấc ngủ, kém tập trung, ngại giao tiếp, buồn chán, học tập sa sút, cha mẹ cần nhanh chóng tìm đến chuyên gia tâm lý.

Thực tế, nhiều phụ huynh chủ động cho con tham gia các hoạt động xã hội để tránh rủ rỉ vào thế giới game, tuy nhiên, do không thường xuyên quan tâm đến con nên các bậc phụ huynh dần không thể kiểm soát được hành vi của con. Từ đó, mỗi gia đình có cách định hướng, đồng hành khác nhau trong câu chuyện ‘giữ con’ tránh xa các mặt hạn chế của công nghệ. Có thể thấy, việc quản lý và kiểm soát internet, trò chơi điện tử và mạng xã hội đối với trẻ em hiện nay là rất cần thiết để hạn chế những tác động tiêu cực và đảm bảo sự phát triển lành mạnh.

Ngoài ra, cha mẹ cũng cần thiết phải trang bị cho con kiến thức và kỹ năng cần thiết để sử dụng internet an toàn và tránh bị lừa đảo trực tuyến. Là người lớn, chúng ta cần tạo môi trường học tập và thảo luận cởi mở với con về những vấn đề liên quan đến internet và mạng xã hội. Đồng thời, tạo cơ hội và hỗ trợ con tham gia các hoạt động xã hội và thể thao giúp giảm bớt thời gian sử dụng các thiết bị điện tử.

Thế hệ Gen Z đang ngày càng xem chăm sóc da như một hình thức chánh niệm, hơn là chỉ đơn giản là một bước trong quy trình làm đẹp thông thường. Sự thay đổi này đã làm nổi bật vai trò ngày càng tăng của sức khỏe tâm thần và các truyền thống trong thói quen làm đẹp của họ.

Việc chăm sóc da hiện nay không chỉ đơn thuần là một bước trong quy trình làm đẹp mà còn là một hành động chăm sóc hàng ngày nhỏ, đặc biệt là với Gen Z. Đối với thế hệ này, quy trình chăm sóc da không chỉ nhằm mục đích có một làn da polished mà còn giúp họ cảm thấy thoải mái hơn, chậm lại và tạo ra những khoảnh khắc bình yên trong một thế giới đầy căng thẳng.

Dù là quy trình 5 bước hay chỉ đơn giản là một chút nước lạnh kết hợp với kem dưỡng ẩm, Gen Z tìm thấy sự thoải mái trong sự nhất quán. Chăm sóc da, đối với nhiều người, đã trở thành một không gian yên tĩnh trong ngày của họ. ‘Đó là thời điểm duy nhất tôi không lướt xem điện thoại hay kiểm tra email’, Sanya Chawla, 22 tuổi, sinh viên truyền thông, cho biết. ‘Ngay cả việc rửa mặt cũng giống như một bước khởi động lại’.

Sự thay đổi về mặt cảm xúc này phản ánh điều gì đó sâu sắc hơn, một nhận thức về sức khỏe tâm thần, ranh giới và sự cân bằng. Một báo cáo năm 2024 cho thấy gần 70% người tiêu dùng Gen Z coi chăm sóc da là một phần của thực hành tự chăm sóc, không chỉ đơn thuần là vấn đề mỹ phẩm. Trọng tâm đã chuyển từ việc theo đuổi làn da hoàn hảo sang xây dựng các nghi thức cá nhân giúp làm dịu và hỗ trợ.

Một mặt nạ đất sét không chỉ dùng để kiểm soát dầu mà còn là 10 phút yên tĩnh. Một loại nước toner hydrating không chỉ mang lại độ ẩm mà còn là một khoảng thời gian nghỉ ngơi ngắn trong ngày.

Sức khỏe tâm thần, không phải gương, là động lực đặt hàng. Nhận thức sâu sắc về sức khỏe tâm thần, sức khỏe và cá tính đang định hình cách tiếp cận làm đẹp của Gen Z. Theo một báo cáo năm 2024, gần 70% người tiêu dùng Gen Z xem chăm sóc da như một phần của thực hành tự chăm sóc, không chỉ đơn thuần là mối quan tâm về mỹ phẩm.

Trong từ điển mới về làm đẹp này, mặt nạ đất sét không chỉ là sản phẩm kiểm soát dầu; nó là 10 phút của sự yên tĩnh. Nước雾 không chỉ mang lại độ ẩm; nó là một micro-reset trong ngày làm việc từ xa căng thẳng.

Với bao bì thân thiện với người dùng, công thức sạch và ngôn ngữ lâm sàng dễ tiếp cận, họ đang tạo ra một không gian cân bằng giữa chức năng và cảm giác. Dòng sản phẩm của họ bao gồm các thành phần như niacinamide, axit azelaic và bakuchiol, các thành phần hoạt động giải quyết mối quan tâm thực sự của làn da người Ấn Độ như tăng sắc tố và nhạy cảm mà không ảnh hưởng đến cảm giác sử dụng.

Hãy nghĩ về những loại gel rửa mặt tan chảy khi chạm vào hoặc huyết thanh có cảm giác như lụa. Như Queenie nói, chúng tôi xem chăm sóc da như một nghi thức kết nối với bản thân. Nó có hiệu quả, vâng, nhưng cũng là cách sản phẩm làm cho bạn cảm thấy.

Làm đẹp giúp cân bằng hệ thống thần kinh. Sự thay đổi này không chỉ là cảm xúc mà còn là sinh lý. Các nghiên cứu chỉ ra rằng các nghi thức làm đẹp xúc giác như việc bôi serum, massage kem dưỡng ẩm hoặc lớp toner có thể kích hoạt hệ thần kinh parasympathetic, giảm căng thẳng và lo lắng. Đối với Gen Z, điều này vô cùng quan trọng.

Trên TikTok và Instagram, những người sáng tạo nói cởi mở về việc kiệt sức, suy giảm cảm xúc và mệt mỏi kỹ thuật số. Chăm sóc da, đối với nhiều người, không chỉ trở thành một thói quen mà còn trở thành một hình thức kháng cự và phục hồi nhẹ nhàng.

Khơi dậy truyền thống, phục thích sự bình yên. Góc nhìn nghi thức này không hoàn toàn mới. Các truyền thống làm đẹp cổ xưa của Ấn Độ, từ mặt nạ tự nhiên đến nước tonic hoa hồng, đã nhấn mạnh chánh niệm. Điều khác biệt bây giờ là chăm sóc da hiện đại đang kết hợp truyền thống với công nghệ, nghi thức với nghiên cứu.

Và bằng cách đó, nó mang lại cho Gen Z nhiều hơn chỉ làn da đẹp hơn. Nó mang lại một khoảng dừng chân sacred, một khoảnh khắc kết nối và một khẳng định im lặng về bản thân trong một thế giới ồn ào.

‘Tình yêu đích thực nằm trong cách một điều gì đó làm cho bạn cảm thấy’, Queenie nói. ‘Khi chăm sóc da trở thành một lời nhắc nhở hàng ngày để tạm dừng, hít thở và kết nối, đó là lúc nó hoạt động.’

Uống rượu, bia mỗi ngày có thể dẫn đến nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Việc tiêu thụ đồ uống này thường xuyên có thể làm suy yếu hệ thống miễn dịch, phá vỡ hệ vi sinh vật đường ruột và gây hỏng men răng.

Rượu, bia có thể gây hỏng răng do chứa carbohydrate dễ lên men, nuôi dưỡng vi khuẩn gây mảng bám trong miệng. Điều này dẫn đến sâu răng và các vấn đề khác về răng miệng. Ngoài ra, uống rượu, bia hàng ngày cũng có thể gây ra chứng xerostomia (khô miệng), làm giảm sản xuất nước bọt, gây khô, khó chịu trong miệng.

Nước bọt đóng vai trò quan trọng trong việc trung hòa axit do vi khuẩn trong miệng tạo ra, làm sạch thức ăn thừa và cung cấp khoáng chất để giảm tổn thương men răng. Khi lượng nước bọt giảm, mảng bám sẽ tích tụ nhanh trên răng, dẫn đến các vấn đề về răng miệng.

Uống rượu, bia mỗi ngày cũng có thể gây ra vấn đề tiêu hóa. Rượu, bia được phân hủy trong dạ dày, thúc đẩy sự gia tăng dịch tiêu hóa, gây kích thích ruột non và đại tràng, dẫn đến đau bụng, đầy hơi, tiêu chảy. Đồ uống này cũng có thể tiêu diệt vi khuẩn có lợi sống trong ruột, tạo điều kiện cho vi khuẩn gây hại phát triển không kiểm soát.

Mất nước và hại thận cũng là những rủi ro khi uống rượu, bia mỗi ngày. Cồn trong rượu, bia gây mất nước, làm rối loạn các hormone ảnh hưởng đến chức năng thận, tăng nguy cơ hình thành sỏi thận.

Uống rượu, bia thường xuyên cũng tăng nguy cơ mắc bệnh mạn tính, bao gồm huyết áp cao, đột quỵ, suy tim và bệnh cơ tim. Để giảm nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe, nam giới không nên uống quá hai ly và nữ giới không nên uống quá một ly mỗi ngày, không quá 5 ngày trong tuần.

Một ly rượu mỗi ngày tương đương 150 ml rượu vang hoặc 30 ml rượu mạnh, 360 ml bia. Việc kiểm soát lượng rượu, bia tiêu thụ hàng ngày là rất quan trọng để bảo vệ sức khỏe.

Nhiều học sinh hiện nay đang phải đối mặt với những thách thức về tâm lý và sức khỏe tâm thần. Nguyên nhân không chỉ xuất phát từ môi trường gia đình không may mắn mà còn đến từ áp lực kỳ vọng quá mức từ cha mẹ. Một số học sinh lớn lên trong gia đình không hạnh phúc thường phải chứng kiến cảnh cha mẹ ly hôn, mâu thuẫn, hoặc cha mẹ thường xuyên nói xấu về nhau trước mặt con cái. Tất cả điều này đã góp phần tạo ra tâm lý u uất, buồn bã và nổi loạn ở trẻ.

Chúng ta có thể lấy trường hợp của học sinh M. làm ví dụ điển hình. M. đã chứng kiến sự ly hôn của cha mẹ và bị cấm liên lạc với cha. Điều này đã khiến M. cảm thấy buồn và muốn ở cùng cha. Tương tự, nhiều học sinh khác cũng trải qua tình trạng tương tự, khiến họ cảm thấy không an toàn và không biết chia sẻ cùng ai. Những trường hợp như M. cho thấy rằng môi trường gia đình có ảnh hưởng lớn như thế nào đến tâm lý và sức khỏe tâm thần của trẻ.

Bên cạnh đó, áp lực kỳ vọng từ cha mẹ cũng là một nguyên nhân quan trọng dẫn đến các vấn đề tâm lý ở học sinh. Học sinh N., một nam sinh thông minh và học giỏi, thường xuyên cảm thấy căng thẳng và lo lắng trước mỗi kỳ kiểm tra vì sợ không đạt được điểm tối đa. Điều này đã khiến N. cảm thấy bất an, ăn không ngon, và ngủ không được. Áp lực từ cha mẹ có thể vô tình đẩy trẻ vào tình trạng căng thẳng và lo âu, ảnh hưởng đến sức khỏe tâm thần của chúng.

Những trường hợp như M. và N. cho thấy rằng gia đình đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành tâm lý và sức khỏe tâm thần của trẻ. Cha mẹ cần nhận ra rằng trẻ em không chỉ cần ăn ngon, mặc đẹp mà còn cần sự quan tâm và hỗ trợ về tâm lý và tình cảm. Cha mẹ là hình mẫu và nguồn hỗ trợ chính cho con cái, và cách họ tương tác với con sẽ ảnh hưởng sâu sắc đến sự phát triển của trẻ.

Để giúp trẻ phát triển tốt, cha mẹ cần tạo ra một môi trường gia đình hạnh phúc và vững chắc. Một nụ cười, một cái ôm chặt của cha mẹ có thể truyền đến cho con một sức mạnh tinh thần và một tâm lý vững vàng để vượt qua mọi trở ngại và thử thách trong cuộc sống. Quan trọng là cha mẹ cần thể hiện sự quan tâm và yêu thương một cách chân thành, giúp con cái cảm thấy được yêu thương và trân trọng.

Đừng để khi chông chênh, trẻ không biết dựa vào đâu! Cha mẹ cần là điểm tựa tinh thần cho con cái, giúp chúng xây dựng sự tự tin và khả năng đối mặt với thách thức. Bằng cách quan tâm và hỗ trợ con một cách toàn diện, cha mẹ có thể giúp trẻ phát triển thành những cá nhân khỏe mạnh và hạnh phúc.

Tham khảo thêm thông tin về sức khỏe tâm thần và cách hỗ trợ trẻ em tại các nguồn tin cậy để có thêm kiến thức và phương pháp giúp con bạn phát triển tốt nhất.