Ngày 2/8, tại phường Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh, Trung ương Hội Thầy thuốc trẻ Việt Nam và Sở Y tế tỉnh Bắc Ninh đã phối hợp tổ chức Lễ phát động Chương trình Y tế thông minh dành cho cộng đồng tỉnh Bắc Ninh và Chương trình khám bệnh tiếp cận y tế toàn diện ‘Vì một Việt Nam khỏe mạnh hơn’. Sự kiện này đánh dấu bước khởi đầu quan trọng trong việc ứng dụng công nghệ hiện đại, đặc biệt là trí tuệ nhân tạo và nền tảng kỹ thuật số, vào hoạt động chăm sóc sức khỏe cộng đồng.

Chương trình có sự tham gia của Giáo sư, Tiến sĩ Trần Văn Thuấn, Thứ trưởng Bộ Y tế, Chủ tịch Hội đồng Y khoa Quốc gia; lãnh đạo Trung ương Hội Thầy thuốc trẻ Việt Nam; đại diện Sở, ban, ngành tỉnh Bắc Ninh, cùng đông đảo y bác sĩ, đoàn viên thanh niên và người dân địa phương.

Chương trình y tế thông minh, hay còn gọi là y tế số, là việc ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông để nâng cao chất lượng, hiệu quả và khả năng tiếp cận các dịch vụ y tế, bao gồm cả việc khám, chữa bệnh, quản lý bệnh và theo dõi sức khỏe. Mục tiêu của chương trình là tạo ra hệ thống y tế kết nối, thông minh và hiệu quả hơn, giúp giảm thiểu sai sót, tiết kiệm thời gian và chi phí cho cả người bệnh và hệ thống y tế.

Tiến sĩ, Bác sĩ Hà Anh Đức, Chủ tịch Hội Thầy thuốc trẻ Việt Nam, Phó Chủ tịch Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam, cho biết: ‘Đảng, Nhà nước và ngành y tế nhấn mạnh về tầm quan trọng của việc phát triển y tế theo hướng khoa học – nhân văn – hiện đại – hội nhập. Với trọng tâm nâng cao năng lực y tế cơ sở, y tế cộng đồng gắn với chuyển đổi số, Hội Thầy thuốc trẻ Việt Nam và các đơn vị đã cụ thể hóa những định hướng lớn ấy thông qua Chương trình Tiếp cận Y tế toàn diện’.

Giáo sư, Tiến sĩ Trần Văn Thuấn, Thứ trưởng Bộ Y tế, nhấn mạnh: ‘Tương lai của ngành y tế không được đo bằng những tòa nhà cao tầng hay thiết bị đắt tiền, mà được đánh giá bằng chính khả năng chạm tới từng người dân, nhanh hơn, gần hơn và nhân văn hơn’. Bộ Y tế đang kiên trì triển khai 3 định hướng lớn trong giai đoạn hiện nay, bao gồm đưa khám sức khỏe định kỳ toàn dân trở thành mục tiêu y tế quốc gia; bảo đảm tiếp cận công bằng trong chăm sóc sức khỏe; và xây dựng mạng lưới y tế thông minh cấp tỉnh.

Tại chương trình, Ban Tổ chức đã trao kinh phí hỗ trợ 10 ca phẫu thuật tim bẩm sinh cho trẻ em có hoàn cảnh khó khăn tại Bắc Ninh; tặng 10 suất quà cho các gia đình chính sách và 10 suất học bổng cho học sinh nghèo vượt khó.

Ngay sau lễ phát động, Chương trình ‘Tiếp cận y tế toàn diện – Health Equity’ đã tổ chức khám bệnh, tầm soát, tư vấn sức khỏe, tặng quà miễn phí cho hơn 1.200 người dân tại 3 phường Từ Sơn, Đồng Nguyên và Phù Khê.

Thông tin thêm về chương trình Health Equity có thể được tìm thấy tại website của tổ chức.

Hàng giả và hàng độc hại đang ngày càng phổ biến trong cuộc sống hàng ngày của người dân thông qua các loại thực phẩm, dược phẩm và hàng tiêu dùng. Mới đây, Công an TP.HCM đã thu giữ hàng hóa trị giá 40 tỷ đồng trong đợt cao điểm chống hàng giả, hàng lậu và gian lận thương mại.

Trong số các vụ điển hình, cơ quan chức năng đã thu giữ hơn 30.000 đơn vị mỹ phẩm giả mạo các nhãn hiệu nổi tiếng được bảo hộ tại Việt Nam như Johnson’s baby, Clear, Sensodyne, Nivea, Romano… Ngoài ra, một đường dây sản xuất 220.000 chai nhớt giả thương hiệu Castrol, Yamaha, Honda cũng bị phát hiện. Đáng chú ý, một băng nhóm sản xuất dầu gió con ó giả nhãn hiệu ‘Eagle Brand Medicated Oil’ của Singapore với số lượng gần 70.000 chai cũng bị triệt phá.

Theo thống kê, năm 2024, có 47.000 vụ hàng giả, gian lận được xử lý, với xu hướng tăng trên sàn thương mại điện tử và mạng xã hội. Vậy tại sao những sản phẩm độc hại này vẫn được sản xuất và tiêu thụ? Câu trả lời nằm ở chính người tiêu dùng, những người vô tình biến mình thành ‘con tin’ của việc chạy theo giá rẻ mà quên mất kiểm chứng chất lượng thực tế.

Một khảo sát về hành vi mua sắm bốc đồng trên 400 người dân ở TP.HCM cho thấy, có đến 36% người được hỏi thừa nhận họ thường xuyên mua hàng mà không kiểm tra kỹ chất lượng, nguồn gốc sản phẩm. Lý do chủ yếu là tâm lý ‘sợ lỡ deal’, sợ bỏ lỡ cơ hội mua hàng giảm giá. Con số 68% tin tưởng tuyệt đối vào người nổi tiếng quảng cáo càng cho thấy sức mạnh của marketing trong việc chi phối quyết định mua sắm. Đặc biệt, 82% người tiêu dùng chọn sản phẩm dựa trên yếu tố giá cả, thay vì chất lượng.

Chuyện khởi nghiệp với dòng chả lụa thuần khiết, không hàn the, gói bằng lá chuối tự nhiên, buộc bằng lạt tre, nhưng thất thế trước nhóm hàng giá rẻ chỉ 80.000-100.000 đồng/kg, cho thấy một bộ phận người tiêu dùng coi trọng giá rẻ hơn sức khỏe.

Để tạo ra ‘phép màu’ trong lĩnh vực an toàn thực phẩm, cần triển khai chiến lược toàn diện trên ba vấn đề chính. Mỗi người tiêu dùng cần được trang bị kỹ năng cơ bản như đọc nhãn mác, kiểm tra nguồn gốc xuất xứ, không tin mù quáng vào quảng cáo… Về mặt pháp lý, cần xử phạt nghiêm khắc các doanh nghiệp vi phạm môi trường, xử lý hình sự nghiêm minh các hành vi sản xuất thực phẩm độc hại, công khai rộng rãi danh tính người vi phạm trên mọi phương tiện thông tin đại chúng.

Cuộc chiến với hàng giả, độc hại rõ ràng không đơn thuần là vấn đề y tế công cộng, mà còn là cuộc chiến về đạo đức kinh doanh và niềm tin xã hội. Chỉ khi nào người tiêu dùng thực sự đặt sức khỏe và chất lượng cuộc sống lên trên yếu tố giá cả, khi đó Việt Nam mới có thể tạo ra ‘phép màu’ về tiêu dùng, góp phần vào cuộc chiến chống hàng giả.

Ngày 31/7, một Đoàn kiểm tra cùng Đội chống dịch cơ động số 8 của Trung tâm Kiểm soát bệnh tật thành phố Hà Nội đã tiến hành kiểm tra, giám sát công tác phòng chống dịch bệnh trên địa bàn phường Xuân Phương, với trọng tâm là dịch sốt xuất huyết.

Theo báo cáo của bác sĩ Nguyễn Thị Thúy, Trạm trưởng trạm y tế phường Xuân Phương, từ đầu năm 2025 đến nay, phường Xuân Phương đã ghi nhận tổng cộng 162 ca bệnh truyền nhiễm, bao gồm các bệnh như Sởi, tay chân miệng, COVID-19, thủy đậu, sốt xuất huyết, cúm A và sốt phát ban. Đáng chú ý, có 16 ca bệnh sốt xuất huyết được phát hiện, trong đó có 1 ổ dịch đang được theo dõi và điều trị tại nhà.

Riêng về dịch sốt xuất huyết, trong 6 tháng đầu năm, phường Xuân Phương chỉ ghi nhận 3 ca bệnh. Tuy nhiên, trong tháng 7, số ca bệnh đã tăng lên 13. Tỷ lệ tự giám sát phát hiện bệnh đạt 92%, với ca bệnh đầu tiên được ghi nhận vào ngày 16/7 và ca bệnh cuối cùng vào ngày 17/7. Điều này cho thấy dịch sốt xuất huyết đang diễn biến phức tạp và cần được chú trọng hơn.

Trạm y tế phường Xuân Phương đã tích cực triển khai các hoạt động chuyên môn để kiểm soát dịch bệnh. Các biện pháp đã được thực hiện bao gồm xác minh ca dịch, điều tra ca bệnh và giám sát côn trùng tại khu vực nhà bệnh nhân. Qua quá trình điều tra, thêm 7 ca bệnh đã được phát hiện tại khu vực xung quanh nhà bệnh nhân.

Trạm y tế đã phối hợp với tổ dân phố để triển khai vệ sinh môi trường tại khu vực xung quanh nhà bệnh nhân. Đồng thời, trạm cũng đã thực hiện phun hóa chất diệt muỗi trưởng thành tại khu vực được khoanh vùng để ngăn chặn sự lây lan của dịch bệnh.

Bên cạnh đó, trạm y tế còn tăng cường tuyên truyền cho người dân về phòng chống dịch bệnh, đa dạng hóa nhằm nâng cao nhận thức của người dân. Việc tuyên truyền được thực hiện thường xuyên để người dân hiểu rõ về nguy cơ của dịch sốt xuất huyết và cách phòng chống hiệu quả.

Trạm y tế đã dự trù và trình UBND phường đề xuất mua bổ sung hóa chất diệt muỗi, hóa chất diệt bọ gậy để đảm bảo công tác phòng, chống dịch trên địa bàn đạt hiệu quả. Các hoạt động phòng chống dịch bệnh sẽ tiếp tục được triển khai mạnh mẽ để kiểm soát tình hình dịch bệnh trên địa bàn phường Xuân Phương.

Trong bối cảnh dịch sốt xuất huyết đang diễn biến phức tạp, công tác phòng chống dịch bệnh cần được chú trọng hơn bao giờ hết. Việc kiểm tra, giám sát và triển khai các biện pháp phòng chống dịch bệnh là rất quan trọng để bảo vệ sức khỏe của người dân.

Thực trạng thuốc giả, thực phẩm giả kém chất lượng và quảng cáo sai sự thật đang trở thành vấn đề nhức nhối trên thị trường, đe dọa nghiêm trọng đến sức khỏe của cộng đồng. Mặc dù đã có nhiều nỗ lực từ các cơ quan chức năng, nhưng việc xử lý triệt để các vi phạm vẫn còn nhiều khó khăn do cơ chế hậu kiểm còn bất cập và quy định chưa đồng bộ. Các doanh nghiệp vi phạm thường dễ dàng tái phạm do các chế tài xử phạt còn nhẹ và chưa đủ sức răn đe.

Từ khi Nghị định 15/2018/NĐ-CP được ban hành, nhiều loại dược phẩm và thực phẩm đã được chuyển từ khâu tiền kiểm sang hậu kiểm. Tuy nhiên, thực tế đã cho thấy rằng việc vận dụng cơ chế hậu kiểm thuần túy đối với một số nhóm sản phẩm có nguy cơ cao như thực phẩm chức năng, dược liệu, đã bộc lộ nhiều rủi ro. Ông Nguyễn Tiến Đạt, Phó Chi cục trưởng Chi cục Quản lý thị trường Thành phố Hồ Chí Minh, đã nêu lên một thách thức lớn trong việc kiểm soát chất lượng sản phẩm là việc lấy mẫu kiểm nghiệm và khâu thu hồi hay truy xuất sản phẩm không đạt tiêu chuẩn. Ngoài ra, việc quảng cáo quá công dụng hoặc không chính xác về sản phẩm cũng gây ra nhiều vấn đề.

Theo báo cáo của Sở Y tế Thành phố Hồ Chí Minh, trong năm qua, đã có hàng trăm mẫu dược phẩm và thực phẩm được lấy để kiểm tra, và đã phát hiện ra nhiều mẫu không đạt tiêu chuẩn. Tuy nhiên, con số này vẫn chưa tương xứng với quy mô thực tế của thị trường. Để giải quyết vấn đề này, nhiều chuyên gia và cơ quan chức năng đã đề xuất cần có những giải pháp mạnh mẽ hơn.

Ông Nguyễn Tiến Đạt đề xuất cần sớm có định nghĩa rõ ràng về các khái niệm như ‘thuốc giả’, ‘sữa giả’, ‘thực phẩm chức năng giả’ để làm căn cứ xử lý. Ông cũng đề xuất cần bổ sung rõ vai trò của sở vào Luật An toàn thực phẩm để tạo cơ sở pháp lý thống nhất.

Phó Giám đốc Sở Y tế thành phố Nguyễn Hoài Nam cho rằng việc vận hành mô hình chính quyền 2 cấp chính là điểm cộng cho công tác kiểm tra, giám sát cơ sở y tế. Ông cũng đề xuất cần xây dựng thêm quy chuẩn kỹ thuật quốc gia đối với thực phẩm để giúp cho việc kiểm tra đúng đối tượng hơn.

Đại diện ngành y tế Thành phố Hồ Chí Minh cũng kiến nghị gửi Quốc hội và Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, sửa đổi Luật Hình sự theo hướng mở rộng phạm vi áp dụng và tăng khung hình phạt đối với hành vi sản xuất, kinh doanh hàng giả, hàng kém chất lượng. Đồng thời, cần bổ sung mức xử phạt đối với hành vi tiếp tay, bao che cho hoạt động sản xuất, kinh doanh hàng gian, hàng giả, hàng kém chất lượng gây ảnh hưởng đến sức khỏe người dân.

Đến 17h ngày 28/7, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã thống kê nhanh về số thí sinh đăng ký xét tuyển đại học và cao đẳng. Theo đó, gần 850.000 thí sinh đã đăng ký trên hệ thống, chiếm hơn 73% trong tổng số hơn 1,1 triệu thí sinh dự thi tốt nghiệp trung học phổ thông.

Tổng số nguyện vọng đăng ký là 7.615.560, trung bình mỗi thí sinh có 8,96 nguyện vọng. So với năm trước, số thí sinh đăng ký xét tuyển tăng 115.892 em, phần lớn do các thí sinh cũng đăng ký vào các trường cao đẳng nghề nghiệp.

Hiện tại, hệ thống của Bộ Giáo dục và Đào tạo vẫn đang tiếp tục xử lý thông tin đăng ký xét tuyển của thí sinh gửi gần thời gian kết thúc thời hạn xét tuyển. Dự kiến vào ngày 16/8, Bộ sẽ tải dữ liệu lên hệ thống để bắt đầu quá trình xét tuyển.

Quá trình lọc ảo sẽ diễn ra từ ngày 17/8 đến 20/8. Hệ thống sẽ thực hiện việc lọc ảo 6 lần để đảm bảo kết quả trúng tuyển chính xác. Sau khi hoàn tất, các trường sẽ nhập mức điểm trúng tuyển và kết quả lên hệ thống.

Dự kiến vào ngày 20/8, kết quả trúng tuyển sẽ được công bố. Tất cả thí sinh trúng tuyển cần xác nhận nhập học trước ngày 30/8 để hoàn tất thủ tục. Đối với những thí sinh chưa trúng tuyển, cơ hội xét tuyển bổ sung sẽ mở từ ngày 1/9 đến tháng 12/2025.

Năm nay, kỳ thi tuyển sinh đại học có một số thay đổi quan trọng trong quy định quy đổi điểm giữa các tổ hợp xét tuyển. Thí sinh chỉ cần đăng ký nguyện vọng, việc quy đổi sẽ do trường và Bộ Giáo dục và Đào tạo thực hiện.

Bộ Giáo dục và Đào tạo nhắc nhở thí sinh cần tìm hiểu kỹ thông tin tuyển sinh và quy chế của các cơ sở đào tạo, tránh đăng ký nguyện vọng vào những ngành không đủ điều kiện. Để biết thêm thông tin chi tiết, thí sinh có thể truy cập vào trang web chính thức của Bộ Giáo dục và Đào tạo hoặc liên hệ với các cơ sở đào tạo để được tư vấn cụ thể.

Ngoài ra, thí sinh cũng có thể tham khảo trang web của Cục Giáo dục và Đào tạo để cập nhật thông tin tuyển sinh và các thông tin liên quan khác.

UBND tỉnh Lào Cai vừa ban hành văn bản yêu cầu các sở, ngành và các xã, phường trên địa bàn tăng cường công tác phòng, chống bệnh sốt xuất huyết. Văn bản nhấn mạnh sự cần thiết phải có các biện pháp quyết liệt và hiệu quả để ngăn chặn sự lây lan của bệnh sốt xuất huyết trên địa bàn.

Theo đó, Sở Y tế được yêu cầu chỉ đạo các cơ sở y tế giám sát chặt chẽ tình hình dịch bệnh, phát hiện sớm và điều trị kịp thời để xử lý triệt để các ổ dịch. Sở này cũng phải chủ động dự phòng, bố trí đủ nhân lực, thuốc, hóa chất và thiết bị y tế cần thiết cho công tác phòng, chống dịch bệnh. Bên cạnh đó, Sở Y tế cần chỉ đạo các cơ sở khám, chữa bệnh sẵn sàng thu dung, cấp cứu và điều trị bệnh nhân, cũng như có kế hoạch phân tuyến điều trị và hỗ trợ chuyên môn cho tuyến cơ sở.

Ngoài ra, Sở Y tế cần tăng cường công tác truyền thông về phòng, chống bệnh sốt xuất huyết, giúp người dân hiểu rõ về nguy cơ của bệnh và các biện pháp phòng, chống hiệu quả. Điều này nhằm nâng cao ý thức của người dân trong việc tham gia phòng, chống dịch bệnh.

UBND tỉnh Lào Cai cũng yêu cầu Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch chỉ đạo các cơ quan báo chí, truyền thông tăng cường thông tin về tình hình dịch bệnh và các biện pháp phòng, chống bệnh sốt xuất huyết. Người dân cần được cung cấp thông tin đầy đủ, kịp thời và chính xác để chủ động thực hiện các biện pháp phòng bệnh và kịp thời đến cơ sở y tế khi có dấu hiệu mắc bệnh.

Sở Giáo dục và Đào tạo cùng các trường đại học, cao đẳng trên địa bàn cũng được yêu cầu chỉ đạo các cơ sở giáo dục phối hợp chặt chẽ với ngành y tế trong công tác thông tin, giám sát và phát hiện ca bệnh. Các cơ sở giáo dục cần huy động sự tham gia của thầy cô giáo, học sinh, sinh viên vào việc vệ sinh môi trường và loại bỏ lăng quăng, bọ gậy trong các vật dụng chứa nước.

UBND các xã, phường được yêu cầu triển khai quyết liệt và hiệu quả công tác phòng, chống bệnh sốt xuất huyết, đảm bảo thông suốt và không bị gián đoạn khi triển khai mô hình chính quyền địa phương 2 cấp. Chủ tịch UBND cấp xã sẽ chịu trách nhiệm trước Chủ tịch UBND tỉnh về công tác phòng, chống dịch bệnh trên địa bàn.

Ngoài ra, UBND tỉnh Lào Cai đề nghị Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh và các tổ chức chính trị – xã hội tỉnh phối hợp chặt chẽ với ngành y tế và chính quyền địa phương đẩy mạnh công tác tuyên truyền và vận động người dân tham gia chiến dịch vệ sinh môi trường và phòng, chống bệnh sốt xuất huyết. Với sự tham gia tích cực của cả hệ thống chính trị, tin tưởng rằng công tác phòng, chống bệnh sốt xuất huyết trên địa bàn tỉnh Lào Cai sẽ đạt được kết quả tích cực.

Lào Cai https://lao cai.gov.vn/ đang nỗ lực ngăn chặn sự lây lan của bệnh sốt xuất huyết. Người dân có thể tìm hiểu thêm thông tin về bệnh sốt xuất huyết và các biện pháp phòng, chống tại https://vietnam.gov.vn/ . Hãy luôn cảnh giác và chung tay phòng, chống dịch bệnh để bảo vệ sức khỏe của bản thân và cộng đồng.

Sốt xuất huyết – một căn bệnh nguy hiểm với diễn tiến khó lường và có thể dẫn đến tử vong nếu không được theo dõi và điều trị kịp thời. Mặc dù đã hết sốt, người bệnh vẫn có thể đối mặt với nguy cơ nguy kịch, thậm chí tử vong nếu chủ quan, lơ là theo dõi triệu chứng bệnh. Theo báo cáo của thành phố Hồ Chí Minh, trong tháng 7/2025, số ca mắc sốt xuất huyết Dengue đã gia tăng và tiềm ẩn nguy cơ bùng phát trên diện rộng. Tính đến hết tuần 29, toàn thành phố đã ghi nhận 16.847 ca mắc, tăng hơn 168,8% so với cùng kỳ năm 2024, trong đó có 10 ca tử vong.

Nhiều người thường nghĩ rằng sốt xuất huyết chỉ bị một lần trong đời, tuy nhiên, theo các bác sĩ Bệnh viện Nhi đồng Thành phố, virus Dengue gây sốt xuất huyết có 4 chủng khác nhau. Mỗi lần mắc bệnh, cơ thể chỉ tạo miễn dịch với tuýp virus đó, nên nguy cơ mắc do các tuýp còn lại vẫn tồn tại. Do đó, mỗi người có thể bị sốt xuất huyết tới 4 lần trong đời. Hơn nữa, nguy cơ biến chứng nặng thường tăng cao từ lần thứ hai mắc bệnh trở đi. Vì vậy, người dân cần không chủ quan và phải luôn cảnh giác trước bệnh sốt xuất huyết.

Sốt xuất huyết có 3 giai đoạn, kéo dài khoảng 10 ngày. Giai đoạn 2 là giai đoạn nguy hiểm nhất, vì lúc này, người bệnh đã hết sốt, dễ chủ quan, không theo dõi bệnh. Tuy nhiên, khi ở giai đoạn 2, bệnh nhân sốt xuất huyết thường dễ trở nặng sau khi hết sốt. Một số dấu hiệu cảnh báo mọi người cần lưu ý là hết sốt nhưng mệt mỏi hơn, li bì, tay chân lạnh ngắt; chảy máu bất thường; nôn ói nhiều; đau bụng dữ dội. Nếu không theo dõi bệnh, bỏ lỡ các dấu hiệu nặng, bệnh nhân có thể gặp các biến chứng dẫn đến suy đa tạng, bội nhiễm, thậm chí tử vong.

Để phòng ngừa sốt xuất huyết, người dân cần thường xuyên vệ sinh môi trường sống, tránh nước tồn đọng trong mọi vật dụng và quanh không gian sống. Ngoài ra, để tránh bị muỗi đốt, mọi người có thể mặc quần áo dài tay, thoa kem chống muỗi hoặc ngủ màn kể cả ban ngày. Đặc biệt, Việt Nam đã có vaccine sốt xuất huyết. Người dân cũng nên tiêm phòng để hạn chế nguy cơ mắc bệnh.

Trong trường hợp mắc sốt xuất huyết, người bệnh cần được chăm sóc đúng cách để nhanh chóng phục hồi sức khỏe. Người bệnh chỉ dùng paracetamol khi sốt trên 38,5 độ C, đúng liều lượng theo chỉ định bác sĩ, tránh các loại thuốc hạ sốt ibuprofen hoặc aspirin vì tăng nguy cơ xuất huyết.

Sơn La, một tỉnh vùng cao hiểm trở của Việt Nam, đang đối mặt với thách thức lớn trong việc đảm bảo trẻ em được tiêm chủng đầy đủ. Điều này không chỉ liên quan đến khoảng cách địa lý mà còn gắn liền với những e ngại và hiểu lầm đã tồn tại từ lâu. Trước bối cảnh đó, dự án ‘Hỗ trợ kỹ thuật tăng cường công tác tiêm chủng tại các khu vực khó khăn tỉnh Sơn La’ đã được triển khai từ tháng 4 đến tháng 6 năm 2025, do CDC Sơn La phối hợp cùng PATH và Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương thực hiện.

Dự án này đã mở ra một hướng đi mới trong việc tăng cường công tác tiêm chủng tại các khu vực khó khăn. Dự án đã trao quyền và kết nối các lực lượng xã hội, tạo nên những thay đổi đáng kinh ngạc từ chính những con người gần gũi nhất với cộng đồng. Tại xã Ngọc Chiến, tỉnh Sơn La, đa số là người dân tộc Mông, nhiều phụ nữ vẫn chưa đưa con đi tiêm đầy đủ vì thiếu thông tin.

Chị Lèo Thị Đẹm, Chi hội trưởng Phụ nữ xã, đã rất nhạy bén khi nhận ra rằng một buổi nói chuyện riêng về y tế khó thu hút các chị em đang bận rộn việc nương rẫy, con nhỏ. Từ đó, chị Lèo Thị Đẹm đã mạnh dạn thay đổi, lồng ghép khoảng 30 phút nói chuyện tiêm chủng vào các buổi sinh hoạt định kỳ. Chị không chỉ nói về lợi ích vắc xin mà còn chia sẻ về tình hình dịch bệnh thực tế như uốn ván sơ sinh vẫn còn xuất hiện tại địa phương.

Để tăng sức hút, chị phối hợp với cán bộ y tế tổ chức đo huyết áp, phát thuốc tẩy giun. Kết quả, chỉ trong tháng đầu tiên tham gia truyền thông, chị đã tổ chức 7 buổi truyền thông (5 nhóm, 2 cá nhân), góp phần tăng tỷ lệ khám thai, tiêm uốn ván và nâng tỷ lệ tiêm chủng đầy đủ tại xã. Đến tháng 6/2025, tỷ lệ tiêm chủng đầy đủ tại xã Ngọc Chiến đạt 48,6% – gấp 4 lần so với 10,9% cùng kỳ năm 2024.

Không chỉ tại xã Ngọc Chiến, nhiều Chi hội Phụ nữ ở các xã khác cũng đã tham gia rất tích cực đưa truyền thông tiêm chủng vào hoạt động thường xuyên, cho thấy đây thực sự là một nhiệm vụ phù hợp với vai trò và thế mạnh sẵn có của họ. Còn tại xã Phiêng Cằm, một xã khu vực III của huyện Mai Sơn (cũ), trước thời điểm sáp nhập với xã Chiềng Nơi thành xã Phiêng Cằm (mới) hiện nay, đây là nơi cư trú của khoảng 1.506 hộ, trên 8.000 nhân khẩu thuộc 5 thành phần dân tộc (Mông, Khơ Mú, Thái, Dao, Kinh).

Nằm cách Trung tâm Y tế khu vực gần 86km, bản Phiêng Phụ là nơi sinh sống của 11 hộ đồng bào người Thái và hơn 100 hộ người Mông. Người dân nơi đây phần lớn không thạo tiếng phổ thông, khiến việc tiếp cận thông tin y tế gặp nhiều khó khăn. Tỷ lệ trẻ em được tiêm đầy đủ luôn ở mức thấp dưới 50%. Đây là điều trăn trở nhiều năm của ông Vàng A Nếnh – Trưởng bản Phiêng Phụ.

Trước đây, ông nghĩ tiêm chủng là trách nhiệm của cán bộ y tế. Nhưng sau khi được tập huấn về kỹ năng truyền thông và phối hợp liên ngành trong tiêm chủng, ông nhận ra vai trò quan trọng của mình trong cộng đồng. Ban đầu, ông phối hợp cùng nhân viên y tế và đoàn thể tổ chức họp bản để truyền thông, nhưng những hộ gia đình còn e ngại nhất lại không tham gia.

Ông chuyển hướng sử dụng loa bản để phát thông điệp đơn giản bằng tiếng Mông (do dự án cung cấp), rồi tự mình đến từng nhà để lắng nghe, giải thích về lợi ích và độ an toàn của vắc xin. Có nhà ông phải đến ba lần mới thuyết phục được. Nhờ kiên trì, cả 8 hộ ban đầu do dự đã đồng ý tiêm đầy đủ cho con.

Hiện vẫn còn 15–16 hộ trong bản cần nhắc nhiều lần mới đưa con đi tiêm. Ông Nếnh dự định tiếp tục phối hợp Hội Phụ nữ và Đoàn Thanh niên để lồng ghép tiêm chủng vào sinh hoạt cộng đồng, giúp duy trì và nâng cao nhận thức chung của bà con trong bản. Đồng thời, ông cũng sẵn sàng đến từng nhà vận động nếu cần – quyết tâm không để trẻ nào không được tiếp cận với tiêm chủng.

Thành công của dự án ‘Hỗ trợ kỹ thuật tăng cường công tác tiêm chủng tại các khu vực khó khăn tỉnh Sơn La’ không phải là những câu chuyện đơn lẻ, mà là kết quả của một mô hình phối hợp chặt chẽ, trong đó Trạm Y tế xã giữ vai trò điều phối, hỗ trợ kỹ thuật, ‘cầm tay chỉ việc’ để các lực lượng xã hội tự tin truyền thông đúng và hiệu quả.

Trưởng bản, Hội Phụ nữ, Đoàn Thanh niên là những ‘cánh tay nối dài’ không thể thiếu. Họ có uy tín và sự thấu hiểu địa phương, giúp thông điệp y tế trở nên gần gũi và thuyết phục hơn. Cách làm hiệu quả nhất là ‘đến đúng nơi, đúng lúc, gặp đúng người, nói đúng điều người dân cần’.

Việc lồng ghép vào các hoạt động sẵn có, sử dụng tiếng dân tộc và liên hệ với tình hình dịch bệnh thực tế đã chứng tỏ sức mạnh vượt trội. Những kinh nghiệm quý báu từ Sơn La chính là tài liệu tham khảo sống động cho các địa phương, đặc biệt là các đơn vị y tế và đoàn thể sau sáp nhập, để cùng nhau chung tay tạo nên sự thay đổi bền vững trong công tác tiêm chủng.