Tình trạng “bắt cóc online” nhắm vào học sinh, sinh viên đang ngày càng gia tăng và gây ra nhiều lo ngại trong dư luận. Đây là một vấn đề đáng quan tâm và cần được giải quyết một cách triệt để.

Những kẻ xấu đang lợi dụng sự phát triển của công nghệ để thực hiện các hành vi lừa đảo tinh vi, khiến nạn nhân tự cách ly và thực hiện các hành động theo yêu cầu của chúng mà không cần tiếp cận trực tiếp. Điều này không chỉ gây ra những hậu quả nghiêm trọng cho cá nhân mà còn làm mất lòng tin của xã hội vào môi trường mạng.

Thực tế gần đây cho thấy, thanh thiếu niên đang trở thành mục tiêu dễ dàng của tội phạm mạng. Các chuyên gia cho rằng, đây là hệ quả của việc thế giới ảo dần lấn át thế giới thực. Theo Tiến sĩ Đặng Vũ Cảnh Linh, phó viện trưởng Viện Đào tạo, Bồi dưỡng cán bộ và Nghiên cứu khoa học, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam: “Thế giới ảo đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống của thanh thiếu niên. Tuy nhiên, nếu không có kỹ năng sống và kiến thức cần thiết, các em sẽ dễ dàng trở thành nạn nhân của tội phạm mạng.”

Thủ đoạn của tội phạm mạng là khai thác sự phát triển của trí tuệ nhân tạo (AI) kết hợp với kịch bản được dàn dựng công phu. Chúng nhắm vào những nhóm dễ tổn thương như người cao tuổi, phụ nữ và đặc biệt là trẻ em. Các đối tượng thường tiếp cận trẻ vị thành niên một cách có hệ thống, đánh vào những “lỗ hổng” trong nhận thức, sự thiếu kinh nghiệm sống, hiểu biết hạn chế về pháp luật và tâm lý chưa ổn định.

Để bảo vệ thế hệ trẻ, vai trò của gia đình được đặt lên hàng đầu. Cha mẹ cần dành thời gian trò chuyện, lắng nghe và thấu hiểu suy nghĩ của con để định hướng, chia sẻ và trang bị kỹ năng và kiến thức sống cần thiết. Việc giáo dục pháp luật và kỹ năng sống cho thanh thiếu niên cần được đẩy mạnh từ cả gia đình và nhà trường.

Cần tạo ra nhiều sân chơi, hoạt động xã hội lành mạnh, môi trường giao tiếp thực tế giúp các em hình thành nhân cách, phát triển toàn diện và biết cách bảo vệ bản thân trong thế giới số đầy biến động. Về mặt pháp luật, cần tăng cường chế tài xử phạt mạnh mẽ hơn để đủ sức răn đe, đầu tư xây dựng hạ tầng công nghệ thông tin hiện đại, kiểm soát hiệu quả các luồng thông tin trên mạng.

Mỗi người cần tự bảo vệ mình trước tội phạm mạng bằng cách giữ sự tỉnh táo khi giao tiếp trên môi trường mạng, đặc biệt với người lạ. Cần thường xuyên cập nhật thông tin thời sự, chính trị, pháp luật để nâng cao nhận thức, tránh trở thành nạn nhân của các chiêu trò lừa đảo. Đồng thời, việc nâng cao nhận thức về an toàn thông tin và kỹ năng sống trong thế giới số cũng là một phần quan trọng trong việc phòng chống tội phạm mạng.

Cuối cùng, để ngăn chặn tình trạng “bắt cóc online”, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa gia đình, nhà trường, cơ quan chức năng và toàn xã hội. Chúng ta cần chung tay bảo vệ thế hệ trẻ và xây dựng một môi trường mạng an toàn, lành mạnh.

Salman Chowdhury, một học sinh vừa tốt nghiệp từ Học viện STEM thuộc Trường Kỹ thuật quận Passaic (PCTI) ở Wayne, New Jersey (Mỹ), đã đạt được thành tích đáng kinh ngạc khi trúng tuyển vào 10 trong số 25 trường đại học hàng đầu của Mỹ. Danh sách này bao gồm những cái tên uy tín như Harvard, Yale, Princeton, Columbia và Đại học Pennsylvania. Chowdhury đã chọn nhập học tại Đại học Harvard vào mùa thu năm nay với nguyện vọng theo ngành Toán ứng dụng.

Không chỉ dừng lại ở đó, Chowdhury còn nhận được học bổng toàn phần dựa trên thành tích (merit-based full ride) từ Đại học Washington ở St. Louis với danh hiệu Langsdorf Scholar, cùng với cuộc gọi mời trực tiếp từ Trưởng khoa Kỹ thuật của trường. Đại học Columbia cũng trao cho cậu danh hiệu Likely Scholar thông qua chương trình C.P. Davis Scholar.

Chowdhury sinh năm 2006 tại Dubai, trong một gia đình người gốc Bangladesh. Gia đình cậu chuyển đến New Jersey vào năm 2009 sau khi trúng visa định cư Mỹ theo hình thức xổ số toàn cầu. Những năm đầu tại Mỹ, cha của Chowdhury thường xuyên phải đi lại giữa Dubai và Mỹ để tiếp tục công việc kinh doanh của gia đình, trong khi mẹ cậu làm việc tại cửa hàng đồng giá và nhà ăn trường học.

Tuy nhiên, thành công của Chowdhury không đến từ việc sử dụng các dịch vụ cố vấn đại học đắt đỏ, mà bắt nguồn từ những thói quen và nền tảng được bố mẹ tạo dựng từ sớm. Cậu cho biết có ba điều bố mẹ chú trọng khi nuôi dạy con: Thứ nhất, luôn ưu tiên giấc ngủ, dinh dưỡng và sức khỏe. Bố mẹ cậu tin rằng ngủ đủ và ăn uống lành mạnh có tác động trực tiếp đến kết quả học tập.

Thứ hai, khuyến khích con tìm kiếm và khám phá cơ hội. Bố mẹ Chowdhury luôn dạy rằng thành công không chỉ đến từ tài năng hay chăm chỉ, mà còn là khả năng tìm thấy những cơ hội để phát triển sở thích cá nhân. Thứ ba, nuôi dạy cậu với đạo đức và mục tiêu sống rõ ràng. Bố mẹ cậu dạy rằng thành công không chỉ nằm ở điểm số mà còn là nhân cách.

Với những giá trị và thói quen được vun đắp từ nhỏ, Chowdhury đã đạt được thành tích đáng kinh ngạc và đang chuẩn bị bước vào một trong những trường đại học hàng đầu của Mỹ. Thành công của cậu là minh chứng cho việc nuôi dạy con cái với sự quan tâm đến sức khỏe, cơ hội và đạo đức có thể mang lại kết quả tích cực như thế nào.

Trong những ngày cuối tháng 7 vừa qua, loạt vụ tai nạn đuối nước đã gây ra những mất mát lớn cho nhiều gia đình và cộng đồng tại Hà Nội và Nghệ An. Tại Hà Nội, một gia đình đã chứng kiến hai bé trai, anh em ruột, một cháu 9 tuổi và một cháu 6 tuổi, tử vong sau khi rơi xuống giếng làng gần nhà. Trong cùng thời điểm, tại Nghệ An, ba nữ sinh lớp 7 và 9 cũng đã tử vong khi tắm tại hồ Vực Mấu. Những vụ việc này một lần nữa đặt vấn đề về sự an toàn của trẻ em trong môi trường nước lên hàng đầu.

Các số liệu thống kê từ Cục Bà mẹ và Trẻ em (Bộ Y tế) cho thấy, từ năm 2021 đến nay, trung bình mỗi năm có khoảng 1.900 trẻ em tử vong do đuối nước. Đáng chú ý, tỷ lệ tử vong do đuối nước ở trẻ em tại Việt Nam cao gấp 8 lần so với các nước có thu nhập cao. Điều này cho thấy, vấn đề đuối nước ở trẻ em đang trở thành một thách thức lớn đối với xã hội.

Theo các chuyên gia, nguyên nhân chính dẫn đến tai nạn đuối nước ở trẻ em là do thiếu kỹ năng bơi và kỹ năng xử lý tình huống khi rơi xuống nước. Hơn nữa, tại nhiều khu vực, đặc biệt là ở nông thôn, vẫn còn nhiều giếng làng, ao hồ không được rào chắn hoặc lắp đặt biển cảnh báo nguy hiểm. Điều này làm tăng nguy cơ xảy ra tai nạn đuối nước.

Để ngăn chặn những tai nạn đuối nước thương tâm tái diễn, việc trang bị kỹ năng bơi và kỹ năng sinh tồn cho trẻ em là vô cùng quan trọng. Đồng thời, cộng đồng và gia đình cần nâng cao cảnh giác, giám sát chặt chẽ trẻ em khi ở gần khu vực nước. Việc giáo dục và trang bị kỹ năng này không chỉ giúp trẻ em biết cách tự bảo vệ mình mà còn giúp giảm thiểu các rủi ro có thể xảy ra.

Một vấn đề khác được đặt ra là việc cứu người chưa đúng cách. Nhiều người chưa được trang bị đầy đủ kỹ năng sơ cứu đuối nước theo đúng kỹ thuật và quy trình. Do đó, việc đưa kỹ năng bơi, kỹ năng phòng tránh và cứu đuối nước vào các buổi sinh hoạt ngoại khóa, tiết học kỹ năng sống trong trường học là cần thiết. Điều này sẽ giúp trang bị cho trẻ em và cả người lớn những kỹ năng cần thiết để ứng phó với các tình huống nguy hiểm.

Cuối cùng, các chuyên gia nhấn mạnh rằng, đừng chờ đến lúc hoảng loạn mới học kỹ năng sinh tồn. Chủ động phòng ngừa, trang bị kỹ năng từ sớm là điều quan trọng nhất để bảo đảm an toàn cho trẻ em và cả người lớn. Việc này không chỉ là trách nhiệm của gia đình mà còn là của cả cộng đồng trong việc tạo ra một môi trường an toàn cho tất cả mọi người.

Như vậy, để ngăn chặn những tai nạn đuối nước, chúng ta cần tích cực vào cuộc với nhiều giải pháp đồng bộ. Trước hết, mỗi gia đình và cộng đồng cần nâng cao nhận thức về phòng chống đuối nước; đồng thời, cơ quan chức năng cũng cần có những giải pháp thiết thực hơn để hạn chế những tai nạn đáng tiếc.

môi trường sống an toàn cho trẻ em chính là nền tảng giúp các em phát triển. Hy vọng rằng, với những giải pháp đã nêu, chúng ta có thể hạn chế đến mức thấp nhất những tai nạn đuối nước cho trẻ.

Các đơn vị đoàn xã, phường ở khu vực phía Bắc của tỉnh Thái Nguyên đã thể hiện sự nỗ lực và sáng tạo trong việc tổ chức hoạt động hè cho thiếu nhi, mặc dù đối mặt với khó khăn về nhân sự, kinh phí và địa bàn rộng sau sáp nhập. Với phương châm “đâu cần thanh niên có, đâu khó có thanh niên”, các đoàn viên thanh niên đã chủ động vượt khó, tận dụng mọi nguồn lực để duy trì và nâng cao chất lượng hoạt động hè cho thiếu nhi.

Tại phường Đức Xuân, sau khi sáp nhập, có hơn 2.000 thiếu nhi về sinh hoạt tại địa phương. Đoàn Thanh niên phường đã tổ chức tập huấn cho các bí thư chi đoàn và xây dựng mô hình “sinh hoạt cụm dân cư” với các “đội hình lưu động tổ chức sinh hoạt hè”. Chương trình sinh hoạt hè được triển khai tại một điểm mỗi tuần, tập trung vào các nội dung như trò chơi dân gian, vẽ tranh, dạy kỹ năng sống, tuyên truyền phòng, chống đuối nước, xâm hại trẻ em… Không chỉ là vui chơi, các hoạt động này còn giúp các em rèn luyện kỹ năng, nâng cao hiểu biết pháp luật và gắn kết cộng đồng dân cư sau sáp nhập. Đoàn phường đã tổ chức được 34 buổi sinh hoạt hè. Cùng với việc tổ chức vui chơi, Đoàn phường còn chú trọng giáo dục kỹ năng phòng tránh tai nạn thương tích, an toàn giao thông và kỹ năng ứng phó với thiên tai.

Bên cạnh đó, Đoàn thanh niên các xã, phường cũng chủ động kết nối với các đội hình tình nguyện “Mùa hè xanh” từ các trường đại học, cao đẳng để tổ chức “Chiến dịch tình nguyện mùa hè xanh 2025” tại xã Cẩm Giàng. Các sinh viên tình nguyện đã hỗ trợ tổ chức nhiều hoạt động ý nghĩa như lớp dạy tiếng Anh, kỹ năng sống, múa hát; khám sức khỏe, khám mắt cho hơn 600 người dân trong xã; giúp gia đình bị ảnh hưởng bởi lũ lụt thu hoạch lúa, xây dựng công trình thắp sáng đường quê; thăm, tặng quà Mẹ Việt Nam anh hùng… Những hoạt động này không chỉ giúp thiếu nhi có một mùa hè ý nghĩa mà còn góp phần xây dựng cộng đồng dân cư vững mạnh.

Những sân chơi hè cũng giúp phụ huynh yên tâm hơn trong khoảng thời gian con không phải đến trường. Vượt qua khó khăn về nhân sự, kinh phí, địa bàn rộng sau sáp nhập, nhiều xã, phường đã duy trì và nâng cấp các mô hình sinh hoạt hè đặc trưng, như: “Bãi tắm an toàn”, “Hè an toàn – Bé vui khỏe”, “Sân chơi dân vũ”… Đặc biệt, các hoạt động mang yếu tố văn hóa dân tộc như dạy múa bát, hát Then, đàn Tính… cũng được duy trì, giúp các em hiểu và yêu hơn bản sắc quê hương.

Những buổi sinh hoạt hè được duy trì sau sáp nhập không chỉ là nỗ lực trong công tác đoàn, mà còn thể hiện tinh thần trách nhiệm, sự quan tâm toàn diện của chính quyền, tổ chức xã hội đối với thế hệ tương lai. Dù còn nhiều khó khăn về nhân lực, điều kiện tổ chức, nhưng với tinh thần xung kích, linh hoạt và trách nhiệm, Đoàn xã, phường phía Bắc Thái Nguyên đang khẳng định sức trẻ, sự linh hoạt, bền bỉ của tổ chức Đoàn trong giai đoạn chuyển mình sau sáp nhập trong việc gìn giữ những mùa hè đầy tiếng cười cho trẻ em.

Đoàn Thanh niên các xã, phường phía Bắc Thái Nguyên nỗ lực tổ chức hoạt động hè cho thiếu nhi

Hè này, hàng ngàn thiếu nhi được vui chơi, học kỹ năng sống