Thành phố Hồ Chí Minh đang tiếp tục triển khai mô hình kinh tế tuần hoàn và phát triển bền vững trong cộng đồng, với mục tiêu giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường và tạo ra các giá trị kinh tế – xã hội. Hội Bảo vệ Thiên nhiên và Môi trường TP.HCM vừa phối hợp với Viện Khoa học Công nghệ và Quản lý Môi trường – Trường Đại học Công nghiệp TP.HCM, Câu lạc bộ Hành trình Xanh Cựu chiến binh – Bảo vệ Môi trường tổ chức Lễ tổng kết khóa tập huấn Ủ compost từ rác thải hữu cơ gia đình và Lễ ký kết ghi nhớ Hợp tác Toàn diện Chương trình Kinh tế tuần hoàn và Phát triển bền vững.

Chương trình này là kết quả của sự phối hợp giữa các bên nhằm thúc đẩy thực hiện mô hình kinh tế tuần hoàn và phát triển bền vững trong cộng đồng, với sự đồng hành của nhiều doanh nghiệp và đơn vị liên kết. Từ tháng 4/2025, các bên đã triển khai nhiều hoạt động thiết thực như: trồng cây phủ xanh khu vực Mũi Nghinh Phong, tổ chức các lớp tập huấn về kỹ năng ủ compost từ rác hữu cơ sinh hoạt và hướng dẫn mô hình trồng rau sạch tại nhà cho hơn 60 hộ dân địa phương. Qua đó, chương trình đã góp phần nâng cao nhận thức của người dân về tầm quan trọng của việc phân loại rác thải tại nguồn và áp dụng các thực hành sản xuất sạch hơn.

Giáo sư – Tiến sĩ Lê Hùng Anh, Viện trưởng Viện Khoa học Công nghệ và Quản lý Môi trường, nhấn mạnh mục tiêu của chương trình là hình thành thói quen phân loại rác tại nguồn, đồng thời lan tỏa lối sống xanh từ hộ gia đình đến toàn khu dân cư. Thói quen này không chỉ giúp giảm lượng rác thải ra môi trường mà còn tạo ra nguồn tài nguyên mới thông qua việc tái chế và tái sử dụng.

Ông Vũ Văn Mạnh, Chủ nhiệm Câu lạc bộ Hành trình Xanh Cựu chiến binh – Bảo vệ Môi trường, chia sẻ rằng hợp tác này không chỉ là cam kết trên giấy mà là sự đồng lòng giữa các tổ chức, doanh nghiệp, cơ quan và cộng đồng để cùng kiến tạo một tương lai xanh, lành mạnh và thịnh vượng hơn cho đất nước và thế hệ mai sau. Ông cũng nhấn mạnh rằng việc bảo vệ môi trường là trách nhiệm chung của cả xã hội và cần có sự tham gia tích cực của mọi người.

Tại buổi lễ, các học viên hoàn thành khóa học đã được trao giấy chứng nhận, và các tập thể và cá nhân có đóng góp tích cực đã được Viện trưởng Viện Khoa học Công nghệ và Quản lý Môi trường tuyên dương. Lễ ký kết hợp tác toàn diện giữa các đơn vị mở ra một khuôn khổ phối hợp dài hạn, huy động sự tham gia của cả giới khoa học, các tổ chức chính trị – xã hội, doanh nghiệp và cộng đồng dân cư.

Ông Nguyễn Toàn Thắng, Phó Chủ tịch thường trực Hội Bảo vệ Thiên nhiên và Môi trường TP.HCM, nhấn mạnh ý nghĩa của chương trình hợp tác trong việc nâng cao nhận thức cộng đồng về giá trị của rác thải như một nguồn tài nguyên, thúc đẩy phân loại rác tại nguồn, từ đó giảm áp lực lên hệ thống thu gom và xử lý rác thải đô thị. Ông cũng hy vọng rằng chương trình này sẽ là một trong những hoạt động cụ thể và hiệu quả trong việc thực hiện chủ trương phát triển bền vững của thành phố.

Với những nỗ lực và cam kết mạnh mẽ từ các bên tham gia, chương trình kinh tế tuần hoàn và phát triển bền vững tại TP.HCM hứa hẹn sẽ mang lại nhiều kết quả tích cực trong thời gian tới. Thông qua việc nhân rộng các mô hình phân loại rác thải tại nguồn, ủ compost và tái chế, thành phố có thể giảm thiểu ô nhiễm môi trường, tiết kiệm tài nguyên và tạo ra những giá trị kinh tế mới cho cộng đồng.

Ngày 24 tháng 7, Công ty cổ phần Nhựa tái chế Stavian, một thành viên của Tập đoàn Stavian, đã chính thức nhận được giấy chứng nhận đăng ký đầu tư cho dự án tổ hợp tái chế nhựa Stavian tại Khu Kinh tế Nghi Sơn, tỉnh Thanh Hóa. Đây là một bước tiến quan trọng trong việc thực hiện mục tiêu phát triển bền vững và bảo vệ môi trường của tập đoàn.

Tổ hợp tái chế nhựa Stavian được trang bị công nghệ tái chế hiện đại và thân thiện với môi trường, với mục tiêu giảm thiểu phát thải khí nhà kính, tiết kiệm năng lượng và nguồn nước. Dự án này cũng được thiết kế để đáp ứng các tiêu chuẩn khắt khe của các thương hiệu tiêu dùng nhanh hàng đầu tại Mỹ và châu Âu. Với mức độ tự động hóa cao, tổ hợp này sẽ có khả năng tái chế hàng trăm triệu chai nhựa sau tiêu dùng mỗi năm.

Trong giai đoạn đầu, tổ hợp tái chế nhựa Stavian sẽ có công suất dự kiến khoảng 17.000 tấn mỗi năm, với mục tiêu tái chế chai nhựa PET sau tiêu dùng thành hạt nhựa rPET chất lượng cao. Sản phẩm này sẽ đạt tiêu chuẩn sử dụng trong ngành đóng chai thực phẩm và sẽ được cung cấp cho các tập đoàn đa quốc gia và thương hiệu lớn trong ngành nước giải khát, bao bì. Điều này không chỉ góp phần thúc đẩy mô hình kinh tế tuần hoàn tại Việt Nam mà còn hỗ trợ xây dựng hệ sinh thái phân loại – thu gom – xử lý rác thải nhựa.

Dự kiến vận hành trong quý I năm 2027, tổ hợp tái chế nhựa Stavian sẽ tạo ra nguồn nguyên liệu ổn định, góp phần thay thế nhựa nguyên sinh nhập khẩu. Đồng thời, dự án này cũng sẽ khuyến khích tái chế trong cộng đồng và hỗ trợ xây dựng hệ sinh thái phân loại – thu gom – xử lý rác thải nhựa. Với việc xử lý hàng trăm triệu chai nhựa sau tiêu dùng tại Việt Nam mỗi năm, tổ hợp này dự kiến sẽ góp phần giảm phát thải hơn 30.000 tấn CO₂ tương đương mỗi năm so với việc sử dụng nhựa nguyên sinh.

Thông tin về dự án tổ hợp tái chế nhựa Stavian có thể được tìm hiểu thêm tại trang web chính thức của Tập đoàn Stavian. Việc đầu tư vào công nghệ tái chế thân thiện với môi trường và áp dụng mô hình kinh tế tuần hoàn thể hiện cam kết của Stavian trong việc bảo vệ môi trường và phát triển bền vững.

Việt Nam đang đứng trước cơ hội vàng để phát triển kinh tế tuần hoàn, một mô hình kinh tế giúp tiết kiệm tài nguyên, bảo vệ môi trường và thúc đẩy doanh nghiệp đổi mới sáng tạo. Xu hướng này không chỉ giúp ứng phó với khủng hoảng tài nguyên và biến đổi khí hậu mà còn thúc đẩy tăng trưởng bền vững.

Theo các chuyên gia, tiềm năng kinh tế tuần hoàn của Việt Nam rất lớn, đặc biệt trong các lĩnh vực như nông nghiệp, công nghiệp, xây dựng, năng lượng và giao thông. Trong lĩnh vực rác thải và năng lượng tái tạo, nhiều doanh nghiệp đã triển khai các dự án xử lý rác thải và chuyển giao công nghệ để tận dụng tối đa nguồn tài nguyên.

TS. Nguyễn Đình Trọng, Chủ tịch Tập đoàn Công nghệ T-TECH Việt Nam, cho biết ứng dụng kinh tế tuần hoàn trong các nhà máy xử lý rác là bước cuối cùng của chu trình tái chế và tái sử dụng chất thải. Công ty của ông đã triển khai khoảng 200 dự án lò đốt rác tại 34 địa phương và đã biến phần rác đốt thành nhiên liệu phát điện.

Bà Lê Hằng, Phó Tổng Thư ký Hiệp hội Chế biến và xuất khẩu Thủy sản Việt Nam, nhấn mạnh sự cần thiết của việc đồng bộ hóa dữ liệu từ các bộ, ngành, doanh nghiệp và người dân. Xây dựng một nền tảng quốc gia để xác thực nguồn gốc sản phẩm và áp dụng công nghệ như blockchain sẽ giúp đảm bảo minh bạch và chống gian lận hiệu quả hơn.

PGS.TS Nguyễn Đình Thọ, Phó viện trưởng Viện Chiến lược, Chính sách Nông nghiệp và Môi trường, cho rằng kinh tế tuần hoàn là xu hướng tất yếu để ứng phó với khủng hoảng tài nguyên, biến đổi khí hậu và thúc đẩy tăng trưởng bền vững. Tuy nhiên, để phát triển kinh tế tuần hoàn, Việt Nam vẫn cần tháo gỡ nhanh chóng các điểm nghẽn, đặc biệt là các chính sách còn thiếu linh hoạt.

Một chiến lược rõ ràng hơn, cùng với các cơ chế ưu đãi thuế và tín dụng xanh hiệu quả, sẽ tạo điều kiện cho đầu tư vào hạ tầng để xử lý chất thải và chuyển giao công nghệ tuần hoàn. Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 và các Nghị định sau đó đã tạo hành lang pháp lý cho mô hình phát triển kinh tế tuần hoàn. Tuy nhiên, vẫn cần những thay đổi đột phá trong tư duy và chính sách để hiện thực hóa mục tiêu phát triển kinh tế tuần hoàn hiệu quả.

Nhìn chung, Việt Nam có tiềm năng lớn để phát triển kinh tế tuần hoàn, nhưng để thành công, cần sự phối hợp chặt chẽ giữa Chính phủ, doanh nghiệp và cộng đồng. Bằng cách áp dụng các công nghệ mới, cải thiện chính sách và nâng cao nhận thức của người dân, Việt Nam có thể tận dụng tối đa cơ hội này để phát triển bền vững.

https://www.vietnam.gov.vn/ và các nguồn thông tin khác đã cung cấp thông tin quý giá để xây dựng nền tảng phát triển kinh tế tuần hoàn tại Việt Nam.

Thế giới đang bước vào một giai đoạn chuyển đổi kép quan trọng, kết hợp giữa chuyển đổi số và phát triển bền vững. Trong giai đoạn này, công nghệ số như Internet vạn vật (IoT), trí tuệ nhân tạo (AI), chuỗi khối (Blockchain) đang hòa nhập với sinh thái học để thúc đẩy kinh tế tuần hoàn. GS. Yves Wautelet, chuyên gia đến từ Đại học KU Leuven (Bỉ), cho rằng mục tiêu của chuyển đổi kép là tận dụng tối đa sự kết hợp này để tạo ra giá trị lớn hơn, cả về kinh tế, xã hội lẫn môi trường.

Một ví dụ điển hình về mô hình kinh tế tuần hoàn là Circulise, một sự kết hợp giữa mô hình quản lý, kinh tế và công nghệ để mang lại giá trị bền vững và tuần hoàn. Dự án Fanyatu tại lưu vực sông Congo, chuyên tái trồng rừng và cải thiện sinh kế người dân địa phương, là một trong những ví dụ điển hình. Dự án này tích hợp công nghệ IoT và bản sao số (digital twins) để giám sát, tối ưu hóa việc sử dụng tài nguyên, xây dựng lòng tin các bên liên quan. Kết quả là khoảng 6 triệu cây được trồng, cộng đồng địa phương tham gia với vai trò ‘người sản xuất kiêm tiêu dùng tài nguyên’ (resource prosumers).

Mô hình kinh tế tuần hoàn xoay quanh việc giảm thiểu chất thải, tận dụng tối đa giá trị từ sản phẩm và nguyên liệu. Các chuyên gia cho rằng, trong một nền kinh tế tuần hoàn, con người có thể tận dụng được nhiều giá trị hơn từ những gì đã có và duy trì giá trị đó trong nền kinh tế lâu nhất có thể. Điều này có thể đạt được thông qua thiết kế thông minh, giải pháp số và sự chuyển dịch từ sở hữu sản phẩm sang sử dụng dịch vụ.

Trên thế giới, đã có các dự án khác cho thấy công nghệ mới đang là trợ thủ đắc lực để thúc đẩy nhanh tiến trình và hiệu quả của kinh tế tuần hoàn. EY đang hợp tác với nhiều công ty triển khai công cụ AI phân tích chuỗi cung ứng, giúp giải quyết các điểm nghẽn trong quản lý vận chuyển, giảm lượng phát thải carbon và dự báo nhu cầu nhằm hạn chế sản xuất dư thừa và tồn kho. Plastic Bank (Canada) ứng dụng nền tảng tích hợp AI và Blockchain để biến rác nhựa thành ‘tiền tệ’, cho phép người dân đổi rác lấy nhu yếu phẩm, học phí, bảo hiểm y tế và các dịch vụ thiết yếu khác.

Hiện khoảng 27% các quốc gia đưa hành động kinh tế tuần hoàn vào Đóng góp do Quốc gia Tự quyết định (NDC). Kinh tế tuần hoàn cũng sẽ là chủ đề chính tại Hội nghị Biến đổi khí hậu lần thứ 30 của Liên Hợp Quốc (COP30). Việc khai thác và chế biến nguyên liệu, gồm nhiên liệu hóa thạch, khoáng sản và sinh khối, chiếm ít nhất 55% lượng khí nhà kính toàn cầu, đồng thời góp phần vào tình trạng suy giảm đa dạng sinh học và cạn kiệt tài nguyên thiên nhiên.

GS. Yves Wautelet cho biết sự tương tác giữa công nghệ và nhu cầu của xã hội cần được thể hiện một cách rõ ràng trong thiết kế và vận hành hệ thống quản trị. Không chỉ đơn thuần áp dụng công nghệ, cần xác định rõ công nghệ đó phục vụ lợi ích gì cho cộng đồng, phát triển bền vững và điều chỉnh công nghệ để phù hợp với mục tiêu xã hội.