Thị trường tín chỉ carbon đang nổi lên như một thành phần quan trọng trong cuộc chiến chống biến đổi khí hậu và bảo vệ môi trường. Tại Việt Nam, Nghị định 119/2025 đã được ban hành để thiết lập khung pháp lý cho việc phân bổ hạn ngạch phát thải khí nhà kính và thúc đẩy sự phát triển của thị trường carbon trong nước.

Định hướng của Nghị định là từ năm 2029, Việt Nam sẽ triển khai cơ chế đấu giá hạn ngạch phát thải và hoàn thiện khung pháp lý để tham gia vào thị trường carbon toàn cầu một cách có hiệu quả. Trong giai đoạn đến hết năm 2028, thị trường carbon trong nước sẽ được vận hành dựa trên Nghị định 119, tập trung vào việc xây dựng sàn giao dịch carbon, hệ thống đăng ký quốc gia và cơ chế trao đổi, bù trừ tín chỉ carbon.

Theo Nghị định 119, việc phân bổ hạn ngạch phát thải khí nhà kính cho các cơ sở sẽ được chia thành 3 giai đoạn. Giai đoạn 2025-2026, các nhà máy nhiệt điện, cơ sở sản xuất sắt thép, cơ sở sản xuất xi măng nằm trong danh mục cơ sở phát thải khí nhà kính phải thực hiện kiểm kê khí nhà kính. Bộ Nông nghiệp và Môi trường sẽ chủ trì, phối hợp với các bộ, cơ quan liên quan để rà soát, đánh giá, tổng hợp báo cáo Thủ tướng Chính phủ xem xét, phê duyệt tổng hạn ngạch phát thải khí nhà kính theo giai đoạn và hằng năm.

Bên cạnh đó, Nghị định cũng quy định về đối tượng phải đăng ký sử dụng các chất được kiểm soát, bao gồm tổ chức sở hữu thiết bị có chứa các chất được kiểm soát như máy điều hòa không khí, thiết bị lạnh công nghiệp. Việc đăng ký này sẽ giúp cơ quan quản lý nhà nước có cơ sở để xem xét phân bổ hạn ngạch sản xuất và nhập khẩu cho các tổ chức theo quy định. Hạn ngạch sản xuất, nhập khẩu các chất này sẽ không được vượt quá tổng lượng tiêu thụ quốc gia.

Về mặt tổ chức và quản lý thị trường carbon, Bộ Tài chính sẽ là cơ quan chủ trì xây dựng, thành lập sàn giao dịch carbon và xây dựng chính sách tài chính cho hoạt động của thị trường này. Bộ Nông nghiệp và Môi trường sẽ chủ trì, phối hợp với các bộ liên quan tổ chức vận hành sàn giao dịch carbon và tăng cường năng lực cho các đối tượng tham gia thị trường carbon.

Nghị định 119/2025 cũng quy định trách nhiệm của các bộ, cơ quan ngang bộ, UBND cấp tỉnh trong việc phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Bộ Tài chính để thúc đẩy sự phát triển của thị trường carbon và nâng cao nhận thức của cộng đồng về thị trường này.

Tóm lại, Nghị định 119/2025 đã đặt ra những quy định quan trọng để thúc đẩy sự hình thành và phát triển của thị trường carbon trong nước. Việc triển khai thị trường carbon sẽ là một bước tiến quan trọng giúp Việt Nam đạt được mục tiêu giảm phát thải khí nhà kính và tích cực tham gia vào thị trường carbon toàn cầu, góp phần vào nỗ lực chung toàn cầu chống biến đổi khí hậu.

Thị trường carbon Việt Nam sẽ được triển khai theo Nghị định 119

TP.Đà Nẵng đang tích cực triển khai việc áp dụng Mô hình thông tin công trình (BIM) như một nền tảng số quan trọng cho sự phát triển của đô thị thông minh. Tại hội thảo ‘Giải pháp nâng cao hiệu quả áp dụng mô hình thông tin công trình (BIM) trên địa bàn thành phố’ diễn ra tại Đại học Duy Tân, các chuyên gia và lãnh đạo của các sở, ngành, doanh nghiệp đã thảo luận về những giải pháp để thúc đẩy việc áp dụng BIM một cách hiệu quả.

Sở Xây dựng TP.Đà Nẵng đã xác định 5 vấn đề then chốt để hiện thực hóa việc ứng dụng BIM vào quản lý xây dựng và phát triển đô thị. Ông Võ Tấn Hà, Phó giám đốc Sở Xây dựng TP.Đà Nẵng, nhấn mạnh rằng BIM không chỉ là một lựa chọn công nghệ đơn lẻ mà còn là yêu cầu cấp thiết và là hạ tầng mềm cốt lõi cho chuyển đổi số ngành xây dựng và quản trị đô thị thông minh.

Tuy nhiên, việc áp dụng BIM tại Việt Nam hiện còn nhiều bất cập. Các dự án chủ yếu chỉ dừng lại ở mô hình 3D trình diễn, chưa tích hợp quản lý tiến độ, chi phí, vận hành hay yếu tố bền vững môi trường. Cơ quan quản lý chưa có công cụ giám sát chất lượng, doanh nghiệp e dè đầu tư vì thiếu chính sách hỗ trợ và cơ chế chia sẻ rủi ro.

Để nâng cao hiệu quả áp dụng BIM, Sở Xây dựng TP.Đà Nẵng đã đề xuất 5 giải pháp chính, bao gồm hoàn thiện khung pháp lý và chính sách, thiết lập hệ sinh thái dữ liệu – tiêu chuẩn – công cụ, tổ chức mô hình điều phối và quản lý BIM, đào tạo, phát triển nguồn nhân lực BIM tại địa phương và thí điểm triển khai mô hình Regulatory Sandbox BIM.

Các chuyên gia cũng đề xuất nhiều giải pháp chiến lược để đẩy mạnh áp dụng BIM tại Việt Nam, bao gồm xây dựng và ban hành Vietnam BIM Roadmap đến năm 2035, ban hành luật hoặc nghị định khung về BIM, thành lập cơ quan quốc gia chuyên trách quản lý BIM, hoàn thiện và bắt buộc áp dụng tiêu chuẩn BIM quốc gia.

Ông Lê Tùng Lâm, Trưởng ban Đô thị HĐND TP.Đà Nẵng, Ủy viên Đoàn Chủ tịch Tổng hội Xây dựng Việt Nam, cho biết việc áp dụng BIM tại Việt Nam hiện thiếu khung pháp lý đầy đủ, chưa có cơ quan điều phối có thẩm quyền và nguồn lực rõ ràng.

Ông Đặng Việt Dũng, Chủ tịch Tổng hội Xây dựng Việt Nam, nhận định BIM là ‘cánh cổng’ đưa chúng ta bước vào quản trị công trình và đô thị bằng công nghệ số, tư duy hệ thống và dữ liệu, là một ‘tài nguyên chiến lược’ trong thời đại mới. Nếu không làm chủ BIM, Việt Nam sẽ tụt hậu cả về công nghệ, năng suất lẫn chất lượng phát triển đô thị.