Cây Hải Kim Sa – nguồn dược liệu quý cho sức khỏe

GD&TĐ – Loài cây hoang dã Hải Kim Sa đã được các nhà khoa học Trường Đại học Quốc tế Hồng Bàng nghiên cứu và xác nhận có tiềm năng kháng khuẩn và kháng nấm, mở ra hướng đi mới trong điều trị các bệnh nhiễm khuẩn và nhiễm nấm trên da.

Ứng dụng tiềm năng trong điều trị nhiễm khuẩn

Trong bối cảnh tình trạng kháng thuốc kháng sinh và kháng nấm ngày càng trở nên nghiêm trọng, đặc biệt tại các quốc gia đang phát triển, việc tìm kiếm những nguồn dược liệu tự nhiên có hoạt tính sinh học mạnh đang được giới khoa học đặc biệt quan tâm. Hải Kim Sa, hay còn gọi là bòng bong, là một loài dương xỉ mọc hoang nhiều nơi ở Việt Nam, đã được sử dụng trong y học cổ truyền để điều trị viêm thận, viêm bàng quang, tiêu chảy và nhiễm trùng da.

Dân gian cũng thường giã nát lá tươi đắp ngoài da để trị các vết viêm da nhẹ, cho thấy cây có thể có hoạt tính kháng khuẩn tự nhiên. Dựa trên kinh nghiệm này, nhóm tác giả ở Trường Đại học Quốc tế Hồng Bàng (TPHCM) đã nghiên cứu, xác định khả năng kháng khuẩn và kháng nấm của cao chiết lá Hải Kim Sa.

Vi khuẩn gram dương Staphylococcus aureus và vi khuẩn gram âm Pseudomonas aeruginosa là những tác nhân phổ biến gây nên nhiều loại nhiễm trùng nghiêm trọng như viêm da, viêm phổi, nhiễm khuẩn huyết, viêm van tim. Trong khi đó, nấm Candida albicans là nguyên nhân chính gây nhiễm trùng da, tiêu hóa và máu, đặc biệt nguy hiểm đối với bệnh nhân có hệ miễn dịch suy giảm.

Khả năng kháng khuẩn vượt trội của Hải Kim Sa

Nhóm nghiên cứu đã tiến hành chiết xuất lá Hải Kim Sa thu hái tại Long An bằng ethanol 70% để thu được cao toàn phần (TP). Phần cao TP này tiếp tục được phân đoạn bằng các dung môi khác nhau, cho ra các cao chiết tương ứng. Các mẫu cao chiết này sau đó được đem thử nghiệm khả năng ức chế ba chủng vi sinh vật gây bệnh bằng hai phương pháp phổ biến.

Kết quả cho thấy cao toàn phần (TP) thể hiện khả năng ức chế Staphylococcus aureus cao nhất với MIC 78,125 µg/mL – mức hiệu quả cao đối với một dược liệu tự nhiên. Cao CF (chiết bằng chloroform) thể hiện hoạt tính mạnh nhất đối với Pseudomonas aeruginosa. Đối với nấm Candida albicans, cao TP tiếp tục chứng minh hiệu quả với vùng ức chế 12,67 mm và MIC 156,25 µg/mL.

Kết quả phân tích thành phần hóa thực vật của cao TP cho thấy có sự hiện diện của các nhóm chất nổi bật như carotenoid, polyphenol, flavonoid, saponin, alkaloid và coumarin – đều là những chất đã được chứng minh có khả năng kháng khuẩn, kháng nấm.

Với những kết quả tích cực trong thử nghiệm in vitro, nhóm nghiên cứu khẳng định Hải Kim Sa là nguồn dược liệu tiềm năng để phát triển các sản phẩm chăm sóc da, hỗ trợ điều trị nhiễm khuẩn và nhiễm nấm ngoài da. Tuy nhiên, các tác giả cũng nhấn mạnh cần thêm nhiều nghiên cứu sâu hơn, đặc biệt là các thử nghiệm lâm sàng, để đánh giá độ an toàn và hiệu quả thực tế của các sản phẩm từ Hải Kim Sa.

Keo ong đã được chứng minh là một nguyên liệu quý giá trong việc hỗ trợ quá trình làm lành vết thương ngoài da nhờ đặc tính kháng khuẩn, chống viêm và chống oxy hóa.

Màng hydrogel chứa keo ong là một sản phẩm tiềm năng trong lĩnh vực y học và mỹ phẩm, được nghiên cứu và phát triển bởi nhóm các nhà khoa học từ Trường Đại học Nguyễn Tất Thành và Trường Đại học Tôn Đức Thắng.

Hoạt chất thiên nhiên từ keo ong

Keo ong là một hỗn hợp nhựa thực vật được ong mật thu thập để bảo vệ tổ ong. Thành phần của keo ong rất đa dạng nhưng thường chứa nhiều polyphenol, flavonoid và acid phenolic, những hoạt chất có giá trị sinh học cao.

Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng keo ong có đặc tính kháng khuẩn, chống viêm và chống oxy hóa, giúp hỗ trợ quá trình tái tạo mô và làm lành vết thương.

Trong nghiên cứu này, màng hydrogel chứa keo ong được tạo ra bằng cách kết hợp keo ong Brazil với Hydroxypropyl methylcellulose (HPMC), một loại polymer thân thiện với da.

Phân tích hóa học cho thấy keo ong mẫu 1902 có độ ẩm 70,17% và hàm lượng acid phenolic lên tới 111,05 mg/g, cho thấy hiệu quả sinh học tương đối mạnh.

Khả năng kháng khuẩn và an toàn của màng hydrogel chứa keo ong

Các thử nghiệm đã chứng minh rằng màng hydrogel chứa keo ong có khả năng kháng khuẩn cao đối với các chủng vi khuẩn phổ biến trong nhiễm trùng da.

Đặc biệt, nồng độ keo ong 8% và 10% cho thấy hiệu quả kháng khuẩn rõ rệt, với vòng ức chế lớn nhất lên tới 25 mm đối với các chủng MSSA và MRSA.

Ngoài ra, thử nghiệm kích ứng da trên thỏ cho thấy không có dấu hiệu kích ứng nào trong 72 giờ sau khi tiếp xúc, chứng minh độ an toàn cao của sản phẩm.

Với đặc tính chống oxy hóa, chống viêm và kháng khuẩn rõ rệt, cùng với độ an toàn cao, hydrogel chứa keo ong có tiềm năng lớn trong việc hỗ trợ điều trị vết thương ngoài da và các ứng dụng khác trong lĩnh vực y học và mỹ phẩm.