Việt Nam đang mở ra một chương mới trong lĩnh vực viễn thông khi cho phép thí điểm dịch vụ internet vệ tinh Starlink của tỷ phú Elon Musk.

Theo Quyết định 659 ngày 23/3 của Thủ tướng Chính phủ, Tập đoàn Space Exploration Technologies (SpaceX) của tỉ phú Elon Musk đã được cấp phép thí điểm có kiểm soát để triển khai dịch vụ internet qua vệ tinh Starlink tại Việt Nam.

Dịch vụ internet vệ tinh Starlink

Dịch vụ này sử dụng hàng nghìn vệ tinh nhỏ bay quanh Trái Đất để cung cấp internet tới mọi ngóc ngách của hành tinh, không phân biệt địa lý. Starlink đặc biệt hữu ích cho những khu vực không thể tiếp cận các mạng lưới cáp quang truyền thống hoặc gặp khó khăn trong việc triển khai hạ tầng viễn thông.

Các dịch vụ được triển khai thí điểm

Theo đó, dịch vụ cố định vệ tinh (bao gồm dịch vụ truy nhập internet; dịch vụ kênh thuê riêng cho các trạm thu, phát sóng di động) và dịch vụ di động vệ tinh (gồm dịch vụ truy nhập Internet trên biển; dịch vụ truy nhập Internet trên máy bay) là những loại hình dịch vụ viễn thông SpaceX sẽ được triển khai thí điểm tại Việt Nam trên phạm vi toàn quốc.

Số thuê bao tối đa SpaceX sẽ được triển khai thí điểm tại Việt Nam là 600.000, bao gồm tổng số lượng thuê bao dịch vụ viễn thông của doanh nghiệp thành lập tại Việt Nam và của các doanh nghiệp viễn thông bán lại dịch vụ của doanh nghiệp thành lập tại Việt Nam.

Tác động của Starlink tại Việt Nam

Tại Việt Nam, mặc dù mạng internet đang ngày càng được phủ sóng rộng rãi, nhưng các khu vực vùng sâu, vùng xa vẫn gặp khó khăn trong việc tiếp cận dịch vụ này. Dịch vụ internet vệ tinh Starlink hứa hẹn sẽ là một giải pháp hiệu quả, giúp người dân ở những nơi khó khăn có thể tiếp cận thông tin, học tập và công việc trực tuyến.

Với việc triển khai dịch vụ Starlink, người dân ở các vùng nông thôn, hải đảo hay những nơi bị hạn chế về cơ sở hạ tầng sẽ được hưởng lợi từ dịch vụ internet tốc độ cao, ổn định và dễ dàng cài đặt. Không cần các trạm thu phát sóng đất liền, hệ thống vệ tinh sẽ giúp người dùng có thể kết nối internet mọi lúc, mọi nơi, miễn là có tầm nhìn trực tiếp tới bầu trời.

Cơ hội và thách thức

Dự án này còn giúp tăng cường năng lực số của Việt Nam, mở ra cơ hội cho các doanh nghiệp, học sinh, sinh viên ở các khu vực khó khăn tiếp cận các khóa học trực tuyến, nâng cao năng suất lao động và cải thiện chất lượng cuộc sống. Đây cũng là một bước quan trọng trong việc phát triển các dịch vụ công nghệ, thúc đẩy kinh tế số tại Việt Nam.

Việc Starlink được thí điểm tại Việt Nam sẽ mở ra một cuộc cạnh tranh mới trong lĩnh vực viễn thông. Các nhà cung cấp dịch vụ internet trong nước sẽ phải đối mặt với một đối thủ mạnh, đòi hỏi phải nâng cao chất lượng dịch vụ và giảm giá thành để cạnh tranh. Mặt khác, điều này cũng tạo ra cơ hội để cải thiện hạ tầng và nâng cao trải nghiệm của người dùng.

Với việc thị trường viễn thông toàn cầu đang dần chuyển sang mô hình kết nối vệ tinh, việc triển khai Starlink tại Việt Nam cũng đánh dấu bước đi quan trọng trong chiến lược quốc gia về chuyển đổi số, đồng thời mở ra cơ hội hợp tác quốc tế trong lĩnh vực công nghệ cao.

SpaceX đang đẩy nhanh tiến độ để đưa dịch vụ Internet vệ tinh Starlink vào hoạt động tại Việt Nam trong năm 2025. Hệ thống Internet vệ tinh này đã phủ sóng tại hơn 70 quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới.

Starlink triển khai Internet vệ tinh

Tính đến đầu năm 2025, Starlink đã triển khai hơn 5.500 vệ tinh quỹ đạo tầm thấp (LEO), nhiều nhất thế giới. Ngày 1/4, trong buổi làm việc giữa Phó thủ tướng Nguyễn Chí Dũng và Bộ Khoa học và Công nghệ, thông tin về việc SpaceX đang làm thủ tục đưa dịch vụ Internet vệ tinh Starlink vào Việt Nam đã thu hút sự chú ý đặc biệt.

Triển khai thí điểm có kiểm soát

Cụ thể, ngày 23/3, Chính phủ đã ban hành quyết định cho phép SpaceX triển khai thí điểm có kiểm soát dịch vụ viễn thông sử dụng công nghệ vệ tinh Starlink tại Việt Nam, với thời hạn 5 năm, tối đa 600.000 thuê bao và yêu cầu nghiêm ngặt về an ninh, quốc phòng.

Hiện Cục Viễn thông đang phối hợp chặt chẽ với SpaceX để hoàn thiện các yêu cầu pháp lý và kỹ thuật. Hai điều kiện tiên quyết là: SpaceX phải thành lập doanh nghiệp và xây dựng Trạm cổng mặt đất (Gateway) tại Việt Nam.

Yêu cầu kỹ thuật và an ninh

Quy định hiện hành yêu cầu toàn bộ lưu lượng dữ liệu của thuê bao Starlink tại Việt Nam phải đi qua Trạm Gateway đặt trong nước và kết nối với hạ tầng viễn thông nội địa. Ngoài ra, dữ liệu người dùng phải được lưu trữ tại Việt Nam, đồng thời hệ thống phải có khả năng ngăn chặn mã độc, tấn công mạng và các nội dung độc hại theo quy định của pháp luật.

Starlink là dự án Internet vệ tinh thuộc công ty SpaceX (Hoa Kỳ), do Elon Musk sáng lập. Khác với hệ thống viễn thông truyền thống phụ thuộc vào cáp quang hoặc trạm phát sóng mặt đất, Starlink cung cấp kết nối thông qua vệ tinh bay ở độ cao khoảng 550km.

Ưu thế của Starlink

Nhờ đó, tín hiệu truyền tải nhanh hơn so với các vệ tinh địa tĩnh và có khả năng phủ sóng đến những khu vực xa xôi, hẻo lánh, vùng núi, hải đảo. Hiện Starlink có hơn 2,6 triệu người dùng toàn cầu, chủ yếu tại Bắc Mỹ, châu Âu, Úc và một số nước châu Á như Nhật Bản, Philippines.