Nghệ đen là một loại cây dược liệu quý với hàm lượng sesquiterpenoids chiếm 80-85% và monoterpenoids khoảng 15-20% trong tinh dầu củ. Với những đặc tính dược lý mạnh mẽ, nghệ đen đang trở thành một ứng viên đầy tiềm năng trong lĩnh vực y học và mỹ phẩm.

Tuy nhiên, tại khu vực phía Nam, cây nghệ đen hiện mới được trồng với quy mô nhỏ và thường phụ thuộc vào phân bón vô cơ, khiến chất lượng củ giảm và hàm lượng hoạt chất không đạt yêu cầu.

Nâng Cao Giá Trị Dược Liệu

Nhóm nghiên cứu thuộc Trung tâm Ươm tạo Doanh nghiệp Nông nghiệp Công nghệ cao TPHCM đã triển khai đề tài nghiên cứu kỹ thuật canh tác cây nghệ đen. Mục tiêu của đề tài là xác định các yếu tố tối ưu trong nhân giống và chăm sóc để cây nghệ đen đạt năng suất và chất lượng cao.

Qua nghiên cứu, nhóm đã xác định thành phần giá thể và khối lượng củ giâm phù hợp để nhân giống hiệu quả. Kết quả cho thấy, củ giống có khối lượng 40g cho tỉ lệ nảy chồi cao nhất (91,5%), số chồi trung bình 1,6/cây, cây cao 64,8cm và có thể xuất vườn sau 38digos giâm.

Tìm Kiếm Giải Pháp Canh Tác Hiệu Quả

Nhóm nghiên cứu đã thực hiện thí nghiệm về phân bón và kết quả cho thấy, việc phối hợp phân bò với các loại phân hữu cơ sinh học, vi sinh hoặc khoáng đã chứng minh hiệu quả rõ rệt về sinh trưởng và chất lượng củ.

Đặc biệt, công thức phân NPK 120:60:120 (kg/ha) giúp cây cao 163,7cm, thân to, nhiều chồi và lá. Trong khi đó, công thức NPK 120:90:150 (kg/ha) cho năng suất cao nhất với 25,2 củ/bụi, khối lượng củ 1.107 g/bụi, đạt năng suất 4.538,7kg/1.000m².

Hướng Tới Canh Tác Bền Vững

Nhóm nghiên cứu đã hoàn thiện mô hình canh tác nghệ đen hoàn chỉnh. Mô hình hướng tới canh tác bền vững, tận dụng phân chuồng và phân hữu cơ thay vì lạm dụng phân hóa học, giúp duy trì độ phì nhiêu đất, thân thiện với môi trường và nâng cao giá trị cây trồng lâu dài.

Với khả năng thích nghi tốt và giá trị dược liệu cao, nghệ đen hoàn toàn có thể được nhân rộng trên địa bàn TPHCM và các tỉnh lân cận. Việc phát triển mô hình trồng nghệ đen không chỉ giải bài toán kinh tế cho nông dân mà còn góp phần vào chiến lược phát triển nông nghiệp bền vững, xanh và an toàn cho sức khỏe cộng đồng.

Viên nang từ cỏ mực – giải pháp mới cho sức khỏe gan

Một nghiên cứu mới của TS Trương Thúy Huỳnh và Nguyễn Thị Mai, Trường Đại học Quốc tế Hồng Bàng (TPHCM), đã thành công trong việc điều chế viên nang chứa cao cỏ mực, mở ra hướng đi mới trong việc bảo vệ và hỗ trợ chức năng gan.

Cỏ mực (Eclipta prostrata L.) là một loại dược liệu quý trong y học cổ truyền Việt Nam, với nhiều hoạt chất sinh học quý giúp bảo vệ gan, chống viêm, kháng khuẩn, hỗ trợ mọc tóc và bảo vệ thần kinh. Tuy nhiên, việc ứng dụng dược liệu này trong các dạng bào chế hiện đại còn hạn chế.

Ứng dụng công nghệ bào chế hiện đại

Nhóm nghiên cứu đã phát triển thành công công thức viên nang cứng chứa cao đặc cỏ mực, giúp cải thiện khả năng bảo quản, sử dụng và kiểm soát liều lượng. Viên nang cứng là một dạng bào chế có nhiều ưu điểm, giúp bảo vệ hoạt chất khỏi ánh sáng, độ ẩm và oxy hóa, giảm mùi vị khó chịu, dễ sử dụng, định liều chính xác, thuận tiện bảo quản.

Cao cỏ mực được chiết bằng ethanol 70%, có độ ẩm 18,16%, đảm bảo yêu cầu đầu vào. Thành phần hoạt chất wedelolacton trong cao đạt 0,553% (trên chất khô), là mức khá cao so với tiêu chuẩn tối thiểu (≥0,45%).

Quy trình điều chế viên nang được thực hiện qua các bước: Phối trộn cao với tá dược hút (Syloid), tá dược độn (lactose và tinh bột bắp), sử dụng phương pháp xát hạt ướt để tạo cốm, sấy khô, trộn tá dược trơn (Talc) rồi đóng nang.

Tối ưu hóa công thức viên nang

Để tối ưu công thức, nhóm nghiên cứu đã khảo sát các yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng cốm và viên nang. Công thức tối ưu cuối cùng gồm 50% cao đặc cỏ mực, 5% Syloid, 30,8% tinh bột bắp, 13,2% lactose, 1% Talc, ethanol 70% vừa đủ để tạo ẩm.

Viên nang cứng thành phẩm được kiểm tra toàn diện theo các tiêu chuẩn. Về cảm quan, viên nang số 1 có đầu trắng và đầu cam, chứa bột màu nâu đen, khô tơi, mùi đặc trưng của cỏ mực.

Việc phát triển viên nang chứa cao cỏ mực có ý nghĩa lớn trong bảo tồn và nâng cao giá trị dược liệu truyền thống. Theo TS Trương Thúy Huỳnh, công thức này cũng có thể được áp dụng cho các dược liệu tương tự khác như đinh lăng, cà gai leo, chè vằng… nhằm đa dạng hóa dạng bào chế và nâng cao hiệu quả sử dụng thảo dược trong đời sống hiện đại.