Cảnh báo về thủ đoạn lừa đảo ‘bắt cóc online’ nhắm vào học sinh, sinh viên và những người có trình độ

Mới đây, Phòng Cảnh sát hình sự, Công an TP Hồ Chí Minh đã phát đi cảnh báo về một thủ đoạn lừa đảo mới gọi là ‘bắt cóc online’, nhắm vào học sinh, sinh viên và những người có trình độ. Theo đó, các đối tượng lừa đảo thường tiếp cận nạn nhân thông qua tin nhắn, cuộc gọi hoặc video call, giả danh là cán bộ Công an đang xử lý một vụ án liên quan đến nạn nhân.

Quá trình lừa đảo diễn ra tinh vi khi các đối tượng yêu cầu nạn nhân ‘hợp tác điều tra’ bằng cách rời khỏi nơi ở, đến thuê một phòng khách sạn hay nhà nghỉ ở yên một chỗ. Sau đó, chúng chiếm đoạt tài khoản Zalo, Facebook và yêu cầu nạn nhân không nghe điện thoại, không liên lạc với bất kỳ ai, kể cả người thân.

Nạn nhân sau khi bị cô lập hoàn toàn sẽ làm theo mọi chỉ dẫn của kẻ lừa đảo. Chúng điều khiển từ xa, yêu cầu nạn nhân thực hiện các hành vi phục vụ cho âm mưu đòi tiền chuộc từ gia đình.

Thượng tá Lê Duy Sâm, Phó trưởng Phòng Cảnh sát hình sự, Công an TP Hồ Chí Minh cho biết, cần phải hiểu rõ rằng Công an không làm việc qua mạng xã hội, không yêu cầu công dân chuyển tiền để phục vụ điều tra. Nếu ai đó gọi điện mạo danh cán bộ Công an, Viện Kiểm sát, yêu cầu cài phần mềm, chuyển tiền, thuê khách sạn… thì chắc chắn là lừa đảo.

Học sinh, sinh viên, người trẻ cần trang bị cho mình kỹ năng nhận diện chiêu trò lừa đảo, cảnh giác cao độ trước mọi yêu cầu bất thường qua mạng.

Trong vài tháng gần đây, cơ quan Công an đã phát hiện và giải cứu nhiều vụ lừa đảo ‘bắt cóc online’. Điều đáng nói, nạn nhân phần lớn là sinh viên các trường đại học, cao đẳng, những người có trình độ, sử dụng công nghệ thành thạo, nhưng lại thiếu kỹ năng phản ứng trước các hành vi lừa đảo không phải là mới.

Cụ thể, vào ngày 5/7, một sinh viên L.T.K.Y. (SN 2004) nhận được cuộc gọi điện thoại tự xưng nhân viên giao hàng Shopee yêu cầu kết bạn Zalo. Sau đó, một người mặc sắc phục Công an gọi video vào Zalo nói Y. liên quan đường dây ma túy và rửa tiền. Người này yêu cầu Y. cài phần mềm ‘Zoom Workplace’ và đăng nhập theo mã riêng để ‘làm việc nội bộ’. Quá trình ‘làm việc’, các đối tượng biết Y. muốn đi du học Mỹ nên yêu cầu em chuyển khoản tổng cộng hơn 800 triệu đồng vào tài khoản ngân hàng chúng chỉ định để ‘chứng minh tài chính’.

Trước đó, vào ngày 11/5, Phòng Cảnh sát hình sự đã giải cứu một nam sinh (SN 2007) cũng bị ‘bắt cóc online’ tại một khách sạn, gia đình em đã chuyển khoản 200 triệu đồng cho nhóm lừa đảo để chuộc. Ngày 26/6, Phòng Cảnh sát hình sự cũng giải cứu một nam sinh (SN 2006), em này đã chuyển khoản 51 triệu đồng đến tài khoản ngân hàng do nhóm lừa đảo chỉ định trước khi được giải cứu.

Chuyên gia cảnh sát hình sự khuyến cáo người dân cần tỉnh táo và cẩn trọng khi nhận được các cuộc gọi lạ, đặc biệt là những yêu cầu chuyển tiền hoặc cung cấp thông tin cá nhân. Người dân cần trực tiếp đến cơ quan Công an để được hỗ trợ và giải quyết khi gặp phải các tình huống tương tự.

Trong thời gian gần đây, tội phạm công nghệ cao đang ngày càng biến tướng và tinh vi hơn, với hình thức “bắt cóc online” đang được cảnh báo mạnh mẽ trên cả nước. Hình thức này liên quan đến việc khống chế tâm lý nạn nhân qua điện thoại, sử dụng thủ đoạn giả danh công an, viện kiểm sát, tòa án… thông qua các nền tảng mạng xã hội để đe dọa và lừa nạn nhân cách ly với gia đình.

Các đối tượng thường giả danh công an, viện kiểm sát, tòa án gọi điện thoại cho nạn nhân, thông báo họ có liên quan đến một đường dây phạm tội và yêu cầu nạn nhân phải đến khách sạn, nhà nghỉ để làm việc. Đồng thời, các đối tượng yêu cầu nạn nhân không nghe bất kỳ cuộc gọi nào khác ngoài cuộc gọi để “phục vụ điều tra”. Sau đó, các đối tượng buộc nạn nhân gọi điện về cho gia đình yêu cầu chuyển tiền để “chuộc người”.

Nhiều vụ việc điển hình đã được ghi nhận tại các địa phương trên cả nước. Tại TP. Hồ Chí Minh, một nữ sinh viên từ Khánh Hòa bị đối tượng giả danh công an cáo buộc liên quan đến đường dây rửa tiền, yêu cầu chuyển 150 triệu đồng để “chứng minh vô tội”. Tại tỉnh Thái Nguyên, mặc dù chưa ghi nhận trường hợp nào bị lừa theo hình thức này, nhưng nhiều địa phương khác đã phát hiện và xử lý các vụ việc tương tự.

Để thực hiện hình thức “bắt cóc online”, các đối tượng thường sử dụng công nghệ AI để giả giọng nói, tạo hình ảnh deepfake, thậm chí giả mạo cuộc gọi video. Một số thủ đoạn phổ biến bao gồm giả danh công an gọi điện thoại cho học sinh, sinh viên, thông báo họ có liên quan đến một đường dây phạm tội và yêu cầu nạn nhân phải đến khách sạn, nhà nghỉ để làm việc.

Để phòng tránh hậu quả từ việc lạm dụng chia sẻ hình ảnh gia đình, trẻ nhỏ trên mạng xã hội, người dân cần chủ động thực hiện các biện pháp bảo vệ thông tin cá nhân. Cụ thể, hạn chế đăng ảnh trẻ em công khai lên mạng xã hội; cài đặt riêng tư cho bài đăng, không chấp nhận người lạ theo dõi tài khoản; hướng dẫn trẻ không chia sẻ thông tin cá nhân cho người lạ qua mạng xã hội.

Khi rơi vào tình huống bị đe dọa từ những cuộc gọi điện thoại, người dân cần trình báo cơ quan công an nơi gần nhất để được hỗ trợ. Ngoài ra, người dân cần cảnh báo ngay cho người thân, bạn bè để tránh trở thành nạn nhân tiếp theo. Đồng thời, việc nâng cao cảnh giác và kiến thức về an toàn thông tin sẽ giúp người dân bảo vệ mình trước những thủ đoạn ngày càng tinh vi của tội phạm công nghệ cao.

https://www.vietnamnet.vn/ cung cấp thông tin về các hình thức lừa đảo trực tuyến và cách phòng tránh. Mọi người có thể tìm hiểu thêm về các biện pháp bảo vệ thông tin cá nhân và an toàn trực tuyến.

Nhằm nâng cao hiệu quả phòng chống tội phạm công nghệ cao, người dân cần tích cực phối hợp với cơ quan chức năng trong việc cung cấp thông tin và tố giác tội phạm. Cơ quan Công an khuyến khích người dân cung cấp thông tin về các vụ việc nghi vấn qua các kênh chính thức.

Bằng cách tăng cường hợp tác và nâng cao cảnh giác, cộng đồng có thể cùng nhau xây dựng một môi trường mạng an toàn và bảo vệ thông tin cá nhân của mình.

Trong thời đại kỹ thuật số hiện nay, việc sử dụng mạng xã hội đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày của con người, đặc biệt là với lứa tuổi trẻ vị thành niên. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích mà mạng xã hội mang lại, cũng có nhiều rủi ro và hiểm họa tiềm ẩn mà chúng ta không thể bỏ qua. Một trong những vấn đề đáng quan tâm gần đây là tình trạng “bắt cóc online” tinh vi, đã xảy ra nhiều vụ việc và đặt ra dấu hỏi lớn về sự kết nối trong gia đình cũng như hiểm họa từ thế giới ảo.

Những đối tượng giả danh công an hoặc cơ quan chức năng đã lợi dụng sự tin tưởng của nạn nhân để lừa gạt và yêu cầu họ dàn dựng kịch bản bắt cóc, tống tiền. Điều này cho thấy thế giới mạng, vốn được xem là không gian học tập, kết nối và giải trí, đang dần trở thành “vùng xám” tiềm ẩn nhiều rủi ro khôn lường. Theo Báo cáo của Văn phòng Tổng Y sĩ Hoa Kỳ, năm 2023, có 95% thanh thiếu niên Mỹ từ 13-17 tuổi sử dụng mạng xã hội, trong đó hơn một phần ba dùng gần như liên tục. Tổ chức Common Sense Media của Mỹ cũng đưa ra số liệu năm 2025, khoảng 70% thanh thiếu niên Mỹ từng dùng AI (trí tuệ nhân tạo) để “trút bầu tâm sự”. Và hơn 30% nói rằng, họ chia sẻ chuyện nghiêm túc với AI còn hơn với người thật.

Tại Việt Nam, báo cáo của UNICEF – Quỹ Nhi đồng Liên Hợp Quốc – năm 2022 chỉ ra, 82% trẻ từ 12-13 tuổi và 93% trẻ từ 14-15 tuổi dùng Internet hàng ngày. Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội cũng cảnh báo thanh thiếu niên Việt Nam hiện dùng mạng xã hội trung bình 5-7 giờ mỗi ngày. Điều này cho thấy việc sử dụng mạng xã hội ở lứa tuổi trẻ vị thành niên đang trở nên phổ biến và có thể tiềm ẩn nhiều rủi ro.

Chuyên gia giáo dục, Phó Viện trưởng Viện Học tập suốt đời Tống Liên Anh chia sẻ, sự đứt gãy trong kết nối gia đình ở thời đại mạng bùng nổ như hiện nay không còn là chuyện hiếm. Để giải quyết vấn đề này, chuyên gia Tống Liên Anh đưa ra lời khuyên trong vấn đề giáo dục ở gia đình: “Đôi khi, một bữa cơm không có điện thoại, một buổi tối đi bộ cùng nhau, hay chỉ là cùng con xem lại một bộ phim cũ cũng đủ tạo nên kết nối. Tôi thường khuyên phụ huynh hãy học cách hỏi con về cảm xúc chứ đừng chỉ hỏi về điểm số hay thành tích. Một câu như “Hôm nay con có vui không?”, “Có điều gì làm con mệt không?” tưởng đơn giản, nhưng lại có thể mở ra cánh cửa để cha mẹ bước vào thế giới tâm tư đầy bí mật và xáo trộn của trẻ một cách rất tự nhiên.”

Chuyên gia giáo dục Tống Liên Anh cũng cho rằng, thế giới mạng xã hội đang có sức hút lớn với trẻ. Trẻ sẵn sàng chia sẻ suy nghĩ với một người lạ trên mạng, chứ không phải bố mẹ. Mạng xã hội có nguy cơ tạo ra khoảng trống lớn giữa bố mẹ và con cái, đồng thời tạo ra chuỗi đứt gãy trong các mối quan hệ trong gia đình, khi các thành viên đều muốn dùng điện thoại, lướt mạng hơn là cùng nhau chuyện trò. Vì vậy, việc tạo kết nối và xây dựng mối quan hệ lành mạnh trong gia đình là rất quan trọng để giúp trẻ tránh xa những rủi ro tiềm ẩn từ mạng xã hội.

Để đảm bảo an toàn cho trẻ khi sử dụng mạng xã hội, các bậc phụ huynh cần có những biện pháp cụ thể. Trước hết, phụ huynh cần nâng cao nhận thức về những rủi ro của mạng xã hội và thường xuyên trò chuyện với con về vấn đề này. Đồng thời, phụ huynh cũng cần thiết lập các quy tắc sử dụng mạng xã hội cho trẻ, như giới hạn thời gian sử dụng, giám sát hoạt động của trẻ trên mạng, và hướng dẫn trẻ cách sử dụng mạng xã hội một cách an toàn.

Ngoài ra, các cơ quan chức năng cũng cần có những biện pháp cụ thể để ngăn chặn tình trạng “bắt cóc online” và bảo vệ trẻ em khi sử dụng mạng xã hội. Điều này có thể bao gồm việc tăng cường giám sát và kiểm tra các hoạt động trên mạng, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm, và cung cấp các nguồn lực hỗ trợ cho trẻ em và gia đình.

Tóm lại, việc sử dụng mạng xã hội ở lứa tuổi trẻ vị thành niên đang trở nên phổ biến và có thể tiềm ẩn nhiều rủi ro. Để giải quyết vấn đề này, cần có sự chung tay của cả gia đình, nhà trường và xã hội. Bằng cách tạo kết nối và xây dựng mối quan hệ lành mạnh trong gia đình, thiết lập các quy tắc sử dụng mạng xã hội cho trẻ, và có những biện pháp cụ thể để ngăn chặn tình trạng “bắt cóc online”, chúng ta có thể giúp trẻ em sử dụng mạng xã hội một cách an toàn và hiệu quả.

Trong thời gian gần đây, tại thủ đô Hà Nội, nhiều vụ việc sinh viên từ các trường đại học trở thành nạn nhân của những kẻ lừa đảo giả danh cơ quan Công an qua điện thoại. Những kẻ lừa đảo này đã sử dụng thủ đoạn tinh vi, trong đó có việc áp dụng hình thức “bắt cóc online” để tạo áp lực buộc người thân của nạn nhân phải chuyển tiền nhằm “chuộc” con em mình.

Mới đây, tại phường Ô Chợ Dừa, thành phố Hà Nội, Công an địa phương đã kịp thời ngăn chặn một vụ lừa đảo. Trong vụ việc này, kẻ giả danh Công an đã sử dụng điện thoại để đe dọa một nữ sinh, với mục đích thực hiện hành vi “bắt cóc online”. May mắn là cơ quan chức năng đã can thiệp kịp thời, giúp ngăn chặn vụ lừa đảo này xảy ra.

Những kẻ lừa đảo thường sử dụng các thông tin giả mạo và tạo ra các tình huống căng thẳng để chiếm được lòng tin của nạn nhân. Việc giả danh cơ quan Công an là một trong những thủ đoạn phổ biến của những kẻ lừa đảo, nhằm tạo ra sự tin tưởng và sợ hãi ở nạn nhân. Công an Hà Nội đã nhiều lần cảnh báo người dân về những thủ đoạn lừa đảo này và khuyến cáo mọi người cần phải cảnh giác khi nhận được các cuộc gọi từ những người lạ.

Công an phường Ô Chợ Dừa và các cơ quan chức năng khác tại Hà Nội đang tiếp tục điều tra và ngăn chặn các hoạt động lừa đảo. Đồng thời, họ cũng kêu gọi người dân nâng cao ý thức cảnh giác và không cung cấp thông tin cá nhân hoặc chuyển tiền cho những người mà mình không biết rõ.

Trong trường hợp nghi ngờ về các hoạt động lừa đảo hoặc bị lừa đảo, người dân có thể liên hệ với cơ quan Công an gần nhất hoặc gọi điện thoại đến số 111 để được hỗ trợ. Hãy luôn cảnh giác và không trở thành nạn nhân của những kẻ lừa đảo.

Thời đại số đã mở ra những thách thức mới trong việc bảo vệ trẻ em khỏi các hành vi xâm hại và bắt cóc. Mạng xã hội, một công cụ kết nối quan trọng, cũng trở thành nơi ẩn nấp lý tưởng cho những kẻ có hành vi tội phạm. Với sự xuất hiện của các thủ đoạn lừa đảo trực tuyến, nhiều đứa trẻ đã trở thành nạn nhân của những kẻ bắt cóc.

Gần đây, một loạt các vụ việc bắt cóc trực tuyến đã được công bố, khiến dư luận xã hội dấy lên mối lo ngại sâu sắc. Vào ngày 25/7, Đội Đặc nhiệm – Đội 2, Phòng Cảnh sát Hình sự Công an TP.HCM đã tìm thấy một nữ sinh ở một khách sạn trong trạng thái hoảng loạn và đưa về nhà. Được biết, nữ sinh này đã mất liên lạc với gia đình sau khi nghe điện thoại của người lạ và xin ra ngoài. Trước đó, vào ngày 22/7, Công an phường Ô Chợ Dừa, TP. Hà Nội, đã kịp thời ngăn chặn vụ lừa đảo, giả danh Công an đe dọa một nữ sinh nhằm thực hiện việc ‘bắt cóc Online’.

Từ tháng 3 đến đầu tháng 7 năm 2025, công an đã giải cứu 10 nạn nhân là sinh viên bị lừa trong các vụ ‘bắt cóc online’. Vụ việc là hồi chuông cảnh báo về thủ đoạn ngày càng tinh vi, bài bản và chuyên nghiệp của các đối tượng lừa đảo. Tuy nhiên, vấn đề đặt ra là tại sao thế hệ trẻ sinh ra trong thời đại công nghệ số lại dễ bị lừa trên chính môi trường số?

Câu trả lời là do họ thiếu hiểu biết pháp luật, thiếu kỹ năng, và thiếu sự chuẩn bị cho những tình huống nguy hiểm trong thế giới mạng. Nguyên nhân sâu xa hơn có lẽ chính là sự ngắt kết nối với gia đình, nên trong những tình huống bối rối và nhiều nguy hiểm, các em đã chọn cách một mình xử lý, thay vì tìm kiếm sự giúp đỡ từ chính người thân.

Mất kết nối giữa cha mẹ và con cái thường xuất phát từ sự thiếu thấu hiểu và khó khăn trong việc bày tỏ tình yêu thương. Mối quan hệ gia đình đòi hỏi sự thấu hiểu và khả năng chia sẻ để phát triển. Tuy nhiên, khi thiếu đi những yếu tố quan trọng này, khoảng cách giữa cha mẹ và con cái ngày càng tăng lên, tạo ra sự xa cách và mất kết nối.

Nhiều cha mẹ không biết cách bày tỏ tình yêu thương và không thể truyền đạt cảm xúc của mình đến con cái. Con chỉ cảm nhận rằng bố mẹ đang đặt nhiều yêu cầu khắt khe và không hiểu được niềm đau của cha mẹ. Do đó, con tự tạo ra khoảng cách để tránh sự trách móc và áp lực liên tục.

Thực tiễn cuộc sống yêu cầu những bậc làm cha làm mẹ chúng ta ngày nay phải học lại từ đầu, và dạy con những kỹ năng mới. Cha mẹ, mỗi ngày, hãy làm sao để con cảm thấy nhà mình là nơi an toàn và tin cậy, có thể thoải mái kể về mọi thứ, nhất là những chuyện ‘nhạy cảm’ trên mạng xã hội.

Hãy làm sao để khi con gặp khó khăn, con sẽ kể với ba mẹ đầu tiên. Bởi rằng, các kỹ thuật dọa dẫm hay kiểm soát của bố mẹ sẽ không bao bọc con đủ so với những chiêu trò của những kẻ lừa đảo qua mạng.

Công an thành phố Hồ Chí Minh gần đây đã phát hiện và giải cứu nhiều trường hợp lừa đảo “bắt cóc online” nhắm vào học sinh và sinh viên. Mặc dù nhiều nạn nhân có kiến thức công nghệ tốt, họ vẫn trở thành mục tiêu của những kẻ lừa đảo do thiếu kỹ năng nhận diện các chiêu trò lừa đảo.

Một trường hợp gần đây điển hình là sinh viên L.T.K.Y (SN 2004, ngụ phường Bảy Hiền, thành phố Hồ Chí Minh). Y nhận được cuộc gọi từ một người tự xưng là nhân viên giao hàng của Shopee, yêu cầu kết bạn trên Zalo. Sau đó, một người mặc đồ công an gọi video qua Zalo, nói rằng Y liên quan đến một đường dây ma túy và rửa tiền. Người này yêu cầu Y cài đặt phần mềm “Zoom Workplace” và đăng nhập bằng mã riêng để “làm việc nội bộ”. Trong quá trình “làm việc”, các đối tượng biết được Y có kế hoạch đi du học Mỹ và yêu cầu Y chuyển khoản hơn 800 triệu đồng vào tài khoản ngân hàng mà chúng chỉ định để “chứng minh tài chính”.

Các đối tượng lừa đảo thường tiếp cận nạn nhân thông qua tin nhắn, cuộc gọi hoặc video call. Chúng giả danh là cán bộ công an và nói rằng đang xử lý một vụ án liên quan đến nạn nhân, chẳng hạn như rửa tiền, buôn bán ma túy, hoặc gian lận tài chính. Qua đó, chúng cố gắng tạo ra sự hoang mang và sợ hãi trong tâm lý của người bị hại. Khi nạn nhân bắt đầu lo sợ, chúng yêu cầu người đó “hợp tác điều tra” bằng cách rời khỏi nơi ở và đến thuê một phòng khách sạn hoặc nhà nghỉ, ở yên một chỗ.

Thượng tá Lê Duy Sâm, Phó Trưởng phòng Cảnh sát hình sự, Công an thành phố Hồ Chí Minh, cho biết rằng học sinh, sinh viên và người trẻ cần trang bị cho mình kỹ năng nhận diện các chiêu trò lừa đảo và cảnh giác cao độ trước mọi yêu cầu bất thường qua mạng. Ông cảnh báo rằng không nên để “màn hình điện thoại” trở thành công cụ dẫn dắt cuộc đời bạn rơi vào tay kẻ xấu.

Công an thành phố Hồ Chí Minh đã giải cứu nhiều nạn nhân trong các vụ lừa đảo “bắt cóc online” và cảnh báo người dân cần cẩn thận khi nhận được các cuộc gọi hoặc tin nhắn lạ. Bất kỳ cuộc gọi nào mạo danh cán bộ công an, Viện Kiểm sát, yêu cầu cài phần mềm, chuyển tiền hoặc thuê khách sạn… đều là lừa đảo. Do đó, người dân cần nâng cao cảnh giác và không nên trở thành nạn nhân của những kẻ lừa đảo.

Tìm hiểu thêm về các biện pháp phòng tránh lừa đảo online và cách bảo vệ bản thân trước những kẻ lừa đảo.