Một phụ nữ 50 tuổi tại Hà Nội đi khám sức khỏe định kỳ và được phát hiện có khối bất thường tại gan phải. Dù không có triệu chứng rõ ràng, việc kiểm tra sâu hơn tại Phòng khám Đa khoa Medlatec Tây Hồ cho thấy hai tổn thương tại gan phải với kích thước khoảng 4,5 cm và 1 cm, nghi ngờ do ký sinh trùng gây ra.

Nhiều người có thói quen ăn uống và vệ sinh không tốt, tạo điều kiện cho ký sinh trùng xâm nhập và gây hại cho gan.

[ caption align=”aligncenter” width=”650″] 2 tổn thương trên gan phải được phát hiện trên MRI[/caption]

Kết quả xét nghiệm máu cho thấy người phụ nữ dương tính với kháng thể giun đũa chó mèo, một loại ký sinh trùng lây truyền qua đường ăn uống hoặc tiếp xúc với động vật.

Thạc sĩ, bác sĩ nội trú Đặng Thị Tâm cho biết nhiều trường hợp nhiễm ký sinh trùng không có triệu chứng rõ ràng và chỉ được phát hiện khi đi khám sức khỏe. Ký sinh trùng có thể tồn tại trong thực phẩm sống hoặc chưa nấu chín, cũng như lây qua thói quen vệ sinh kém hoặc tiếp xúc với phân động vật.

Cách phòng tránh ký sinh trùng

Để giảm nguy cơ nhiễm ký sinh trùng, mỗi người cần nâng cao ý thức vệ sinh cá nhân, ăn chín uống sôi, tránh tiếp xúc với vật nuôi nếu chưa được kiểm soát giun sán. Ngoài ra, không nên sử dụng phân tươi bón cây và duy trì thói quen tẩy giun định kỳ.

Việc chủ động thăm khám định kỳ và thực hiện xét nghiệm máu, phân, đờm kết hợp với các kỹ thuật hình ảnh như CT, MRI có thể giúp phát hiện sớm các bất thường và tránh biến chứng nguy hiểm.

Viên nang từ cỏ mực – giải pháp mới cho sức khỏe gan

Một nghiên cứu mới của TS Trương Thúy Huỳnh và Nguyễn Thị Mai, Trường Đại học Quốc tế Hồng Bàng (TPHCM), đã thành công trong việc điều chế viên nang chứa cao cỏ mực, mở ra hướng đi mới trong việc bảo vệ và hỗ trợ chức năng gan.

Cỏ mực (Eclipta prostrata L.) là một loại dược liệu quý trong y học cổ truyền Việt Nam, với nhiều hoạt chất sinh học quý giúp bảo vệ gan, chống viêm, kháng khuẩn, hỗ trợ mọc tóc và bảo vệ thần kinh. Tuy nhiên, việc ứng dụng dược liệu này trong các dạng bào chế hiện đại còn hạn chế.

Ứng dụng công nghệ bào chế hiện đại

Nhóm nghiên cứu đã phát triển thành công công thức viên nang cứng chứa cao đặc cỏ mực, giúp cải thiện khả năng bảo quản, sử dụng và kiểm soát liều lượng. Viên nang cứng là một dạng bào chế có nhiều ưu điểm, giúp bảo vệ hoạt chất khỏi ánh sáng, độ ẩm và oxy hóa, giảm mùi vị khó chịu, dễ sử dụng, định liều chính xác, thuận tiện bảo quản.

Cao cỏ mực được chiết bằng ethanol 70%, có độ ẩm 18,16%, đảm bảo yêu cầu đầu vào. Thành phần hoạt chất wedelolacton trong cao đạt 0,553% (trên chất khô), là mức khá cao so với tiêu chuẩn tối thiểu (≥0,45%).

Quy trình điều chế viên nang được thực hiện qua các bước: Phối trộn cao với tá dược hút (Syloid), tá dược độn (lactose và tinh bột bắp), sử dụng phương pháp xát hạt ướt để tạo cốm, sấy khô, trộn tá dược trơn (Talc) rồi đóng nang.

Tối ưu hóa công thức viên nang

Để tối ưu công thức, nhóm nghiên cứu đã khảo sát các yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng cốm và viên nang. Công thức tối ưu cuối cùng gồm 50% cao đặc cỏ mực, 5% Syloid, 30,8% tinh bột bắp, 13,2% lactose, 1% Talc, ethanol 70% vừa đủ để tạo ẩm.

Viên nang cứng thành phẩm được kiểm tra toàn diện theo các tiêu chuẩn. Về cảm quan, viên nang số 1 có đầu trắng và đầu cam, chứa bột màu nâu đen, khô tơi, mùi đặc trưng của cỏ mực.

Việc phát triển viên nang chứa cao cỏ mực có ý nghĩa lớn trong bảo tồn và nâng cao giá trị dược liệu truyền thống. Theo TS Trương Thúy Huỳnh, công thức này cũng có thể được áp dụng cho các dược liệu tương tự khác như đinh lăng, cà gai leo, chè vằng… nhằm đa dạng hóa dạng bào chế và nâng cao hiệu quả sử dụng thảo dược trong đời sống hiện đại.