Ngày 23/7, tại phường Hoàn Kiếm, Hà Nội, triển lãm ‘Phát triển Hoàn Kiếm số – Văn minh, hiện đại, đậm đà bản sắc’ đã chính thức khai mạc. Sự kiện này diễn ra trong khuôn khổ Đại hội đại biểu Đảng bộ phường Hoàn Kiếm lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030.

Triển lãm này giới thiệu những thành quả ban đầu của quá trình chuyển đổi số tại phường Hoàn Kiếm, đồng thời mở ra tầm nhìn về một tương lai nơi mỗi cán bộ công chức, viên chức, mỗi người dân Hoàn Kiếm đều trở thành một phần của hệ sinh thái số năng động, hiệu quả và nhân văn.

Phát biểu tại lễ khai mạc, Chủ tịch UBND phường Hoàn Kiếm Trịnh Hoàng Tùng cho biết, phường Hoàn Kiếm được thành lập trên cơ sở sắp xếp lại đơn vị hành chính cấp phường. Phường Hoàn Kiếm không chỉ tiếp nhận một không gian địa lý và hành chính mới mà còn nhận một trách nhiệm lớn lao là xây dựng một phường trung tâm của Thủ đô Hà Nội thực sự xứng tầm – văn minh, hiện đại, bản sắc, và chuyển mình mạnh mẽ trong thời đại số.

Triển lãm không chỉ đơn thuần trưng bày công nghệ mà còn là tuyên ngôn đổi mới của Đảng bộ và chính quyền phường Hoàn Kiếm khi bước vào một kỷ nguyên mới – kỷ nguyên của dữ liệu, của kết nối số và hơn hết là kỷ nguyên của tư duy quản trị hiện đại, lấy người dân làm trung tâm, lấy công nghệ làm công cụ và lấy đổi mới làm động lực phát triển.

Triển lãm giới thiệu các giải pháp trưng bày bao gồm: Touch Kiosk (tra cứu tài liệu, số liệu đại hội và hình ảnh minh họa); Kiosk VR (trải nghiệm không gian văn hóa – lịch sử Hoàn Kiếm bằng công nghệ 360 độ); Mapping 3D (trình chiếu hành trình phát triển bằng hiệu ứng hình ảnh, âm thanh sống động); Lễ tân ảo AI (chào đón và hỗ trợ thông tin cho đại biểu bằng công nghệ nhận diện và tương tác giọng nói).

Đại hội đại biểu Đảng bộ phường Hoàn Kiếm lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030 được tổ chức từ ngày 22/7 đến 23/7/2025 tại trụ sở Đảng ủy – HĐND – UBND phường Hoàn Kiếm, 126 phố Hàng Trống với sự tham dự của 200 đại biểu chính thức và 150 đại biểu khách mời đại diện cho hơn 6.639 đảng viên trong toàn Đảng bộ.

Đây là một bước tiến quan trọng trong việc thực hiện chuyển đổi số tại phường Hoàn Kiếm, đánh dấu sự nỗ lực của Đảng bộ và chính quyền phường trong việc ứng dụng công nghệ thông tin vào hoạt động quản lý và phục vụ người dân.

Thông tin chi tiết về triển lãm và Đại hội đại biểu Đảng bộ phường Hoàn Kiếm có thể được tìm hiểu thêm tại các nguồn tin cậy.

Chợ nổi Cái Răng, một biểu tượng văn hóa của vùng Đồng bằng sông Cửu Long, vừa được tạp chí du lịch Travel+Leisure Asia vinh danh vào vị trí thứ 7 trong danh sách ’10 khu chợ ẩm thực hấp dẫn nhất thế giới’. Sự công nhận này không chỉ phản ánh giá trị của văn hóa ẩm thực sông nước đặc trưng của miền Tây Nam Bộ mà còn khẳng định tiềm năng của loại hình du lịch dựa trên văn hóa truyền thống. Tuy nhiên, thực trạng hiện nay đang cho thấy một tương lai không chắc chắn cho những nét văn hóa đặc trưng này.

Trước đây, chợ nổi không chỉ là nơi trao đổi hàng hóa đơn thuần mà còn là không gian văn hóa sống động, phản ánh bản sắc của một vùng đất ‘trên bến dưới thuyền’. Mỗi chiếc ghe chở đầy hàng hóa trở thành một ‘gian hàng’ và mỗi thương hồ, những người lái ghe, là một phần không thể thiếu của cộng đồng cư dân sông nước. Tuy nhiên, trong một thập kỷ qua, số lượng ghe buôn tại chợ nổi Cái Răng đã giảm mạnh từ hơn 500 xuống còn chưa đầy 250. Tình trạng tương tự cũng được ghi nhận tại các chợ nổi khác như Cái Bè, Ngã Năm, Ngã Bảy hay Long Xuyên.

Nhiều yếu tố đã dẫn đến tình trạng này, bao gồm việc xây dựng bờ kè để chống sạt lở, khiến ghe thuyền khó cập bến, và chi phí xăng dầu tăng cao làm giảm khả năng duy trì hoạt động của các thương hồ. Bên cạnh đó, sự thiếu hụt người kế tục và sự thay đổi trong nhu cầu tiêu dùng cũng khiến nhiều thương hồ buộc phải rời ghe, bỏ nghề mưu sinh đã gắn bó hàng chục năm.

Các chuyên gia nhận định rằng để bảo tồn chợ nổi, không chỉ tập trung vào đầu tư hình thức cho du lịch mà quan trọng hơn là phải tìm cách khôi phục sinh kế bền vững cho thương hồ. Điều này đòi hỏi sự hỗ trợ từ chính sách, bao gồm quy hoạch chợ nổi theo hướng ‘phố chợ trên sông’, hỗ trợ về chi phí neo đậu, nhiên liệu và việc tổ chức các hoạt động văn nghệ dân gian để giữ gìn bản sắc văn hóa.

Mô hình phát triển tích hợp đã được đề xuất trong dự thảo Đề án bảo tồn Chợ nổi Cái Răng đến năm 2030, bao gồm khu vực kinh doanh thương mại dịch vụ, trưng bày các sản phẩm OCOP, nông sản, khu vực biểu diễn nghệ thuật và khu vực vựa của thương hồ. Học tập từ Thái Lan, một quốc gia không có chợ nổi tự nhiên nhưng đã thành công trong việc tạo dựng không gian văn hóa sống động trên sông, Việt Nam hoàn toàn có thể áp dụng những giải pháp sáng tạo để cứu sống và phát triển loại hình văn hóa đặc trưng này.

Giữ được thương hồ chính là giữ được nhịp sống ghe thuyền, giữ được văn hóa và bản sắc của một vùng đất, từ đó tạo tiền đề cho sự phát triển bền vững của du lịch và kinh tế địa phương. Mỗi nỗ lực bảo tồn không chỉ giúp duy trì một di sản văn hóa quý giá mà còn góp phần xây dựng một tương lai tươi sáng cho những cộng đồng phụ thuộc vào sông nước.

Travel+Leisure Asia đã có một cái nhìn sâu sắc khi vinh danh chợ nổi Cái Răng, không chỉ như một điểm đến du lịch mà còn là biểu tượng văn hóa của Việt Nam. Giờ đây, việc tiếp tục giữ gìn và phát huy giá trị này thuộc về trách nhiệm của chúng ta.

Viện CISED, với đề xuất mô hình phát triển tích hợp, đã đưa ra một hướng đi cụ thể cho việc bảo tồn và phát huy giá trị của chợ nổi Cái Răng cũng như các chợ nổi khác trên cả nước.

Trên dãy Trường Sơn xanh thẳm, nơi những đám mây thường sà xuống tận mái nhà sàn, đồng bào Bru-Vân Kiều vẫn tiếp tục giữ gìn một phong tục truyền đời: lễ mừng lúa mới. Đây không chỉ là một ngày hội của bản làng sau vụ mùa bội thu, mà còn là dịp thiêng liêng để người dân bày tỏ lòng biết ơn với trời đất, thần linh và tổ tiên đã phù hộ cho cây lúa trổ bông, trĩu hạt.

Lễ mừng lúa mới thường diễn ra vào cuối vụ gặt, khi trong kho đã đầy lúa, trong lòng người dân đầy háo hức. Mỗi bản làng tổ chức lễ theo quy mô và tập tục riêng, nhưng tựu trung vẫn giữ được cốt lõi: biết ơn và cầu mong. Với người Bru-Vân Kiều, cây lúa không chỉ là nguồn thực phẩm, mà còn là biểu tượng của sự sống, là nhịp đập của cả cộng đồng.

Trong sắc màu thổ cẩm và tiếng chiêng trầm bổng, lễ mừng lúa mới ngân lên giai điệu văn hóa dân tộc mộc mạc, sâu lắng và thấm đượm tình đất, tình người. Từ tờ mờ sáng, khói bếp đã tỏa lên từ từng nóc nhà. Những người phụ nữ trong bản thay nhau nấu xôi, đồ cơm, giã gạo nếp mới. Đĩa thịt rừng được tẩm ướp gia vị thơm nức, chum rượu cần đã được mở nắp, sẵn sàng cho buổi lễ lớn nhất trong năm.

Già làng Hồ Noi sẽ thực hiện nghi lễ chính thức. Trước bàn cúng, ông rì rầm khấn: “Ơi Giàng! Ơi thần lúa, thần núi, thần suối… xin nhận lễ của con cháu Bru-Vân Kiều. Cảm ơn đã cho mùa lúa tốt tươi, cho con cái được mạnh khỏe, bản làng được yên vui…”. Giọng khấn của già làng hòa trong làn khói của hương trầm, như kết nối giữa thế giới con người và thế giới linh thiêng.

Sau phần lễ là phần hội. Không khí nhanh chóng chuyển từ trầm mặc sang rộn ràng, tươi vui. Chiêng được mang ra, những thanh niên lực lưỡng vỗ trống, những cô gái khoác lên mình bộ váy thổ cẩm sặc sỡ, nhún nhảy theo nhịp nhạc núi rừng. Vũ điệu xoang Bru-Vân Kiều chậm rãi, dẻo dai, mang hơi thở của thiên nhiên, có núi, có sông, có gió rừng xào xạc trong từng bước chân.

Trải qua bao biến thiên của lịch sử và sự chuyển mình của đời sống hiện đại, lễ mừng lúa mới vẫn được người Bru-Vân Kiều trên dãy Trường Sơn gìn giữ như một phần máu thịt. Không chỉ là phong tục, lễ hội này còn là minh chứng cho bản sắc bền vững của một tộc người luôn sống hài hòa với thiên nhiên.

Ngày nay, chính quyền địa phương và các đồn Biên phòng đóng quân trên địa bàn luôn đồng hành cùng bà con trong việc phục dựng và tổ chức các lễ hội truyền thống. Nhiều trường học vùng cao còn đưa nội dung về lễ mừng lúa mới vào chương trình ngoại khóa, giúp học sinh người Bru-Vân Kiều hiểu và tự hào về truyền thống dân tộc mình.

Lễ mừng lúa mới không chỉ nói lên mối giao cảm giữa con người với thiên nhiên, mà còn là biểu tượng của sự cố kết cộng đồng, của tình cảm thủy chung, son sắt giữa người với người. Trong từng nắm cơm dẻo, từng điệu xoang nhịp nhàng, lễ mừng lúa mới là bản hòa ca của bản sắc, của ký ức cộng đồng được truyền từ đời này sang đời khác, thể hiện mối quan hệ chặt chẽ giữa đồng bào Bru-Vân Kiều với thiên nhiên và với nhau.