Gần đây, nhiều người dân không khỏi bàng hoàng khi phát hiện mình đang “làm việc” tại những doanh nghiệp lạ mà họ chưa từng nghe tên. Điều đáng nói là không ít người bị kê khai thu nhập khống, dẫn đến việc bị cơ quan thuế nhắc nhở, thậm chí truy thu thuế thu nhập cá nhân.
Tình trạng mất cắp mã số thuế đang trở thành một vấn nạn
Chị Trần Thị Tú Q. (Đống Đa, Hà Nội) cho biết, khi đăng ký kê khai thuế điện tử để quyết toán thuế, chị mới phát hiện mình đang là lao động tại một công ty truyền thông ở Yên Lãng (quận Đống Đa, Hà Nội). Điều bất ngờ là công ty này còn kê khai thu nhập hơn 120 triệu đồng/năm cho chị. Chị Q. khẳng định bản thân hoàn toàn không biết, không ký hợp đồng, cũng không nhận đồng lương nào từ doanh nghiệp trên.
Tương tự, anh Hoàng Văn A. (Thanh Hóa) cũng phát hiện có tên trong danh sách nhân sự của hai công ty khác nhau tại Hà Nội, trong khi anh A. là lao động tự do, chưa ký hợp đồng lao động chính thức với bất kỳ tổ chức nào.
[Caption align=”aligncenter” width=”650″]
Người dân làm thủ tục tại Chi cục Thuế Quận 1 (TPHCM)[/caption]
Lỗ hổng trong quy trình cấp mã số thuế
Theo ghi nhận, quy trình cấp mã số thuế cá nhân hiện nay có thể được đăng ký khá đơn giản bởi doanh nghiệp hoặc tổ chức sử dụng lao động, chỉ cần cung cấp họ tên, ngày sinh và số CCCD. Không có bước xác minh từ phía người đăng ký, cũng không yêu cầu xác thực qua điện thoại, email hay ký số.
Đây chính là kẽ hở lớn để nhiều doanh nghiệp lợi dụng. Việc khai khống lao động không chỉ giúp họ hợp thức hóa chi phí lương để giảm thuế, mà còn có thể phục vụ mục đích rửa tiền hoặc che giấu giao dịch bất hợp pháp.
Giải pháp ngăn chặn tình trạng mất cắp mã số thuế
Để giải quyết tình trạng này, các chuyên gia cho rằng cần có sự thay đổi trong cách quản lý và xác minh mã số thuế cá nhân. Trước hết, cần áp dụng hình thức xác thực thông tin cá nhân điện tử (eKYC) khi cấp mã số thuế hoặc khi doanh nghiệp kê khai nhân sự.
Người dân cần được trang bị kiến thức và công cụ để tự kiểm tra mã số thuế của mình. Hiện nay, có thể tra cứu thông tin thuế cá nhân qua trang web của Cục Thuế hoặc qua ứng dụng eTax Mobile.
Luật sư Bùi Quang Thu nhấn mạnh, tình trạng bị đánh cắp mã số thuế cá nhân không còn là chuyện hiếm. Nó đang trở thành một mối nguy lớn trong bối cảnh chuyển đổi số mạnh mẽ và dữ liệu cá nhân ngày càng dễ bị khai thác.
“Đã đến lúc cơ quan chức năng cần vào cuộc mạnh mẽ hơn, không chỉ để bịt lỗ hổng kỹ thuật mà còn để bảo vệ quyền lợi chính đáng của người dân trước nguy cơ bị ‘đánh cắp danh tính’. Cần xử lý nghiêm, ‘mạnh tay’ hơn với các doanh nghiệp có hành vi khai khống lao động để gian lận thuế”, luật sư Bùi Quang Thu nhấn mạnh.