Một bức ảnh và câu chuyện cảm động về một nhạc công violin tên Henek đã lan truyền rộng rãi trên mạng xã hội Facebook vào ngày 4-7. Câu chuyện kể về việc Henek bị ép buộc tham gia dàn nhạc tại một trại tập trung, nơi ông phải chơi đàn trong khi các bạn tù bị dẫn đến phòng hơi ngạt. Bức ảnh cho thấy một người đàn ông gầy gò đang chơi violin, phía sau là những người gầy gò khác.

Theo thông tin trong bài đăng, Henek đã sống sót qua chiến tranh nhưng sau đó không bao giờ chạm đến chiếc violin nữa. Câu chuyện về Henek và bức ảnh đã gây sự chú ý của đông đảo người dùng mạng xã hội. Tuy nhiên, sau quá trình kiểm chứng và xác minh của AFP vào ngày 1-8, kết quả cho thấy hình ảnh đang lan truyền là sản phẩm của trí tuệ nhân tạo (AI) và câu chuyện về Henek hoàn toàn bịa đặt.
Các chuyên gia của AFP đã phát hiện ra nhiều điểm không nhất quán về thị giác trong ảnh, cho thấy đây là sản phẩm được tạo ra bằng AI. Những chi tiết như ngón tay của ‘Henek’ có kích thước không đồng đều và trông vuông vắn, một người đàn ông phía sau chỉ có ba ngón tay, và dây thứ tư của đàn violin biến mất trong bức ảnh. Ngoài ra, tóc của ‘Henek’ dài trong khi những người khác đều cạo đầu, và quần áo của họ không phù hợp với quy định trong các trại tập trung của Đức quốc xã.
Đặc biệt, tù nhân trong trại Auschwitz năm 1943 đều phải xăm số hiệu trên cánh tay. Tuy nhiên, không có bất kỳ bằng chứng nào cho thấy bức ảnh này là thực tế. Các chuyên gia của AFP đã sử dụng công cụ phát hiện AI và cho kết quả lên đến 99,9% rằng hình ảnh do AI tạo ra.
Hiện tượng này là hệ quả của xu hướng tạo nội dung bằng AI để kiếm tiền, thường nhắm vào sự cảm thông của người phương Tây đối với thảm họa Holocaust, một sự kiện lịch sử đau thương khiến 6 triệu người Do Thái thiệt mạng. Bảo tàng nhà nước Auschwitz-Birkenau tại Ba Lan đã lên tiếng cảnh báo về việc lan truyền hình ảnh giả do AI tạo ra, có thể bóp méo lịch sử và xúc phạm ký ức của nạn nhân Holocaust.
Bảo tàng đã gửi yêu cầu lên Meta, chủ sở hữu Facebook, nhưng vẫn chưa nhận được phản hồi. Điều này cho thấy sự cần thiết của việc kiểm chứng và xác minh thông tin trên mạng xã hội để tránh lan truyền thông tin sai lệch và giả mạo.
Thông tin về Holocaust và các trại tập trung của Đức quốc xã đã được ghi nhận trong lịch sử và không nên bị bóp méo hoặc xuyên tạc. Mọi người cần phải cẩn thận và có trách nhiệm khi chia sẻ thông tin trên mạng xã hội để tránh gây ra những hiểu lầm và tổn thương không đáng có.