Trong quý II/2025, giá nguyên vật liệu xây dựng đã tăng cao, gây ảnh hưởng đáng kể đến hoạt động sản xuất và kinh doanh của các doanh nghiệp. Theo kết quả khảo sát, có đến 57,2% số doanh nghiệp cho biết giá nguyên vật liệu tăng cao đã tác động tiêu cực đến hoạt động của họ. Con số này tăng 10,1 điểm phần trăm so với quý I/2025 và là mức tăng cao nhất trong các kỳ điều tra hằng quý gần đây.
Bên cạnh đó, 54,0% doanh nghiệp cho biết chi phí nguyên vật liệu trực tiếp của họ tăng so với quý I/2025. Cục Thống kê cho rằng nguyên nhân gia tăng là do đầu tư công dồn dập vào các dự án hạ tầng lớn như cao tốc, cảng, sân bay…, khiến nhu cầu cát, đá, thép, xi-măng tăng đột biến. Tuy nhiên, nguồn cung cấp cát và đá tại một số địa phương còn hạn chế do tình trạng thiếu nguồn cung cấp, mỏ hết hạn, bị gián đoạn khai thác, sạt lở.
Chi phí nguyên liệu đầu vào, năng lượng và vận chuyển tăng làm cho giá vật liệu xây dựng có xu hướng tăng. Cụ thể, giá thép tăng nhẹ do giá phôi, quặng sắt thế giới tăng; giá nhựa đường cũng tăng do xăng dầu tăng và chi phí vận chuyển tăng nhẹ. Đối với xi-măng, dù giá tương đối ổn định trong tháng 6, nhưng chi phí nguyên liệu và điện than tăng khiến áp lực chi phí gia tăng.
Không chỉ vậy, tâm lý tích trữ hàng hóa tại một số đại lý, doanh nghiệp trung gian cũng đẩy giá vật liệu lên trong ngắn hạn. Biến động giá vật liệu xây dựng cũng có ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất, kinh doanh của các doanh nghiệp trong ngành xây dựng. Chi phí đầu vào tăng làm tăng tổng chi phí thi công, ảnh hưởng đến lợi nhuận và hiệu quả tài chính của các hợp đồng đã ký theo đơn giá cố định.
Nếu giá tăng cao trong thời gian dài có thể làm chậm tiến độ thi công của các công trình, buộc các chủ đầu tư, nhà thầu phải điều chỉnh kế hoạch tài chính, tiến độ và công nghệ. Như vậy, việc tăng giá nguyên vật liệu xây dựng không chỉ ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp mà còn tác động dây chuyền đến các ngành, lĩnh vực khác.
Để ứng phó với tình hình này, các doanh nghiệp cần có chiến lược đa dạng hóa nguồn cung cấp nguyên vật liệu, tăng cường đầu tư vào công nghệ để nâng cao hiệu quả sản xuất và giảm chi phí. Đồng thời, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan quản lý nhà nước, doanh nghiệp và các bên liên quan để tìm ra giải pháp ổn định thị trường vật liệu xây dựng, đảm bảo cho hoạt động sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp được duy trì ổn định và phát triển.