Việc tận dụng chất thải nông nghiệp để sản xuất năng lượng sạch đang trở thành một giải pháp quan trọng trong việc giảm thiểu ô nhiễm môi trường và thúc đẩy phát triển bền vững tại Việt Nam.
Các nhà khoa học đã đưa ra bảy kịch bản khác nhau về tỷ lệ sử dụng biogas để thay thế than, củi và LPG cho phát điện và đun nấu, nhằm đánh giá lợi ích môi trường từ việc thay thế này.
Tiềm năng năng lượng từ chất thải nông nghiệp
TS Nguyễn Thành Hưng – Viện Khoa học Biển Nhiệt đới (ĐH Quốc gia Singapore) và các cộng sự đã tiến hành nghiên cứu đánh giá đầu tiên về tiềm năng năng lượng sinh khối thu được qua việc xử lý chất thải nông nghiệp trong cả điều kiện khí hậu hiện tại và tương lai trên cả nước.
Việt Nam có nền nông nghiệp phát triển mạnh, dẫn đến khối lượng lớn chất thải từ chăn nuôi và phế phụ phẩm từ trồng trọt. Nếu được xử lý và tận dụng hiệu quả, đây là nguồn tài nguyên quý giá để sản xuất năng lượng sinh học, điển hình là biogas.
Biogas không chỉ giúp xử lý chất thải hiệu quả mà còn mang lại nhiều lợi ích môi trường và kinh tế. Nghiên cứu cho thấy nếu sử dụng toàn bộ lượng biogas tiềm năng để thay thế nhiên liệu truyền thống, Việt Nam có thể cắt giảm đáng kể lượng khí thải CO₂.
Đầu tư vào hệ thống hầm ủ biogas quy mô hộ gia đình mang lại lợi ích kinh tế rõ rệt với chi phí hợp lý và thời gian hoàn vốn ngắn. Sử dụng biogas để thay thế LPG có thể mang lại giá trị hiện tại ròng lên tới 4.878 USD cho mỗi hệ thống.
Khai thác hiệu quả tiềm năng biogas
Việt Nam đang phụ thuộc lớn vào nhiên liệu hóa thạch, và nhu cầu điện dự báo sẽ tiếp tục tăng nhanh trong ba thập kỷ tới. Vì vậy, việc phát triển biogas từ chất thải nông nghiệp là một hướng đi đúng đắn và cần được ưu tiên.
Nhóm nghiên cứu đề xuất Việt Nam thu gom và sử dụng hiệu quả chất thải nông nghiệp để sản xuất năng lượng, đặc biệt tại các vùng có tiềm năng cao như Đồng bằng sông Hồng và Đồng bằng sông Cửu Long.
Cần xây dựng một khung thu gom chất thải hiệu quả, triển khai các ưu đãi tài chính để khuyến khích sử dụng chất thải nông nghiệp tạo ra năng lượng.
Một số giải pháp được đề xuất để khai thác hiệu quả tiềm năng từ chất thải nông nghiệp, bao gồm xây dựng cơ sở dữ liệu chính xác về nguồn phát thải và khuyến khích đầu tư hầm biogas quy mô hộ gia đình.