Chương trình Mỗi xã một sản phẩm (OCOP) đã trở thành một phần quan trọng trong việc phát triển sản xuất nông nghiệp và giữ gìn bản sắc văn hóa tại các địa phương. Tuy nhiên, việc hợp nhất đơn vị hành chính từ 63 tỉnh, thành xuống còn 34 tỉnh, thành đang đặt ra thách thức cho các chủ thể OCOP.
Sự Phát Triển Của Chương Trình OCOP
Tính đến thời điểm hiện tại, cả nước có 16.855 sản phẩm OCOP đạt từ 3 sao trở lên, trong đó 76,2% là sản phẩm 3 sao, 22,7% là 4 sao và 126 sản phẩm đạt 5 sao. Chương trình OCOP không chỉ góp phần phát triển sản xuất nông nghiệp mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc giữ gìn bản sắc văn hóa và phát huy tri thức bản địa.
Sản phẩm chè Shan Tuyết Suối Giàng
Thách Thức Từ Việc Hợp Nhất
Việc hợp nhất đơn vị hành chính khiến các chủ thể sản xuất sản phẩm OCOP lo ngại về việc tên gọi địa phương biến mất khỏi bản đồ hành chính. Điều này có thể ảnh hưởng đến tính nhận diện, bản sắc và năng lực cạnh tranh của sản phẩm OCOP.
Ông Vũ Văn Đình, chủ cơ sở sản xuất thủ công mỹ nghệ nổi tiếng của thôn Thượng, xã Chuyên Mỹ, huyện Phú Xuyên (Hà Nội), cho biết rằng những sản phẩm đồ gỗ, khảm trai, sơn mài tinh xảo mang đậm dấu ấn của làng nghề 1.000 năm tuổi. Khi tên địa phương không còn, sản phẩm đứng trước nguy cơ “mất gốc” trong nhận thức của thị trường.
Cơ Hội Từ Việc Hợp Nhất
Tuy nhiên, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã có chỉ đạo, địa phương có trách nhiệm duy trì giá trị pháp lý của giấy chứng nhận OCOP và hướng các chủ thể cập nhật thông tin hành chính một cách đơn giản, thuận tiện, không gây phát sinh thủ tục rườm rà.
Sản phẩm vải thiều
Thương Hiệu OCOP: Cơ Hội Để Phát Triển
Thương hiệu OCOP gắn với vùng nguyên liệu canh tác và yếu tố địa lý – chứ không phụ thuộc hoàn toàn vào tên hành chính cấp tỉnh. Việc sắp xếp hành chính cũng có thể là đòn bẩy để các chủ thể nâng tầm thương hiệu, đặc biệt thông qua mở rộng vùng nguyên liệu, nâng cấp nhãn hiệu tập thể thành chỉ dẫn địa lý hoặc nhãn hiệu chứng nhận.
Các chuyên gia khẳng định, sắp xếp hành chính không làm mất hiệu lực pháp lý các sản phẩm OCOP, không gây gián đoạn kinh doanh. Điều quan trọng là sự chủ động của chủ thể trong việc cập nhật hồ sơ, duy trì thương hiệu và khai thác tốt cơ hội liên kết vùng, xúc tiến thương mại, mở rộng quy mô sản xuất.